Tuesday, May 30, 2017

MỘT CHÚT MỒNG NĂM


Nguyễn Quang Chơn

Tết Đoan Ngọ

Mồng năm tháng năm âm lịch gọi là tết Đoan Ngọ. Tết của người Tàu. Sách thì nói là ngày giỗ ông Khuất Nguyên người Sở. Truyện thì nói tết giết sâu bọ sau một mùa xuân hè bội thu. Chúng tôi thì từ nhỏ, mồng năm là được mẹ cho ăn thịt vịt, ăn thơm (dứa), mít, ăn bánh ú tro chấm đường cát hoặc ăn với cục đường đen....

Mồng năm chúng tôi hay rủ nhau đi tắm sông và bắt mấy con thằn lằn (thạch sùng). Mẹ nói nếu mồng năm mà nuốt sống được con thằn lằn thì sẽ thông đàm sáng mắt, mà, mồng năm đố tìm ra lũ thằn lằn, thường vẫn trèo trên tường bắt kiến, đớp muỗi...

Mồng năm mẹ hay ngắt trong vườn (và mua) lá mồng năm nấu cho tôi tắm. Mẹ nói tắm lá mồng năm sẽ trừ cảm cúm và chốc lở ngoài da. Chẳng biết có phải nhờ mồng năm nào cũng tắm mà thịt da tôi chừ vẫn chắc gừ!...

Sau này cha mẹ già yếu. Trưa mồng năm nào cũng chạy về quê với chùm bánh ú tro, với đĩa thịt vịt, cúng ông bà xong ngồi với ba mẹ, nhìn thời gian hằn trên khuôn mặt, dáng vẻ mẹ cha, nghe tuổi thơ trôi xa bằn bặt...

Rồi cha mẹ mất. Vườn xưa nhà cũ rỗng huơ. Mồng năm cũng bánh ú tro mua đặt bàn thờ thắp nén hương, sao lòng lạnh lẽo!...
...
Năm nay, thời gian đi sao nhanh quá. Mới đón tết Đinh Dậu với các con ở San José nước Mỹ, pháo nổ đì đùng, chừ đã đến mùng năm, đã sắp nửa năm!...

Vợ chồng mua bánh ú tro, hoa quả về đặt bàn thờ, thắp một nén hương mà lòng buồn rười rượi. Năm tháng úa tàn. Ba mẹ miên viễn. Anh chị em xa rời. Người theo ông bà. Người tuổi già héo úa. Kẻ miền hương xa. Người thân nặng nợ... Không còn trẻ nữa. Tất cả đã già. Đã lệ thuộc vào thời gian, vào bệnh tật, vào con cháu. Tất cả như những áng mây mờ nhạt cuối chân trời!...

Thế hệ tiếp theo nghĩ gì về ngày tháng ghi dấu cha ông này? Chắc một ngày vui cho vũ trường, cho cà phê đường phố, cho ồn ả cụng ly...

Có ai về mua một đĩa thịt vịt, vài khoanh dứa vàng tươi, mấy chiếc bánh ú tro mỏng manh sương khói, một mảnh nhỏ mít thơm, nói với ba mẹ là, con về để cúng mồng năm??!!...

NGUYỄN QUANG CHƠN

30.5.17 (mồng năm tháng năm Đinh DẬu)
Tặng LTTrưng, TLĐỉnh, TNTuấn, PDũng và MTâm



TRANH TRƯƠNG VŨ




Bến Nước Đen
acrylic trên bố, 60" x 48", tháng 5 năm 2017.

Sunday, May 28, 2017

ĐIỂM PHIM ‘PELLE THE CONQUEROR’


Tố Nghi

Poster phim

Phim Pelle The Conqueror (PTC) dài 160 phút, hình ảnh, lôi cuốn từ đầu tới cuối. Phim nói tiếng đan mạch (và chút ít thụy điển) phụ đề anh ngữ. Nhạc phim do Bjorn Itfalt phụ trách và Stefan Nilsson viết nhạc đề.
Các nhà phê bình đều đồng ý rằng, do cốt truyện được thu ngắn lại, thiếu chữ nghĩa giải thích, chi tiết xử dụng như một loại cận ảnh xóay mạnh đập thẳng vào mắt khán giả, làm một số cảnh trong phim trở thành dữ dội bạo tàn nhiều lần hơn trong truyện. Thiên tài của đạo diễn Billy August đã góp phần đưa tác phẩm văn học PTC lên vòm trời nghệ thuật thứ bảy - và đẩy tên tuổi tác giả ra thế giới bên ngoài.


Hồi 1 : Di dân


những năm ấy trời làm đói khổ   
kẻ sống.người chết.đều trơ xương                                                                                                           
ngày gầy xơ.lất phất mưa phùn
đường bạch dương.chiều không quán trọ
                                                      NXT
Đây là chuyện của Cu Pelle và tía nó, ông Lasse Karlsson.    
Thời gian : cuối thế kỷ 19. 
Không gian : đảo Bornholm Đan mạch.
       Xoay quanh Lasse và Pelle là các nhơn vật phụ và những mẩu chuyện phụ của họ.  Chuyện nào cũng hấp dẫn ráo trọi. Vậy mới chết người. Nhưng thiệt ra người chết hổng nhiều, y hình - để đếm cái coi – chỉ có mỗi 3 trự... rưỡi. Tại sao lại có rưỡi ở trỏng ha? Thủng thằng chờ đó, trước sau chi cũng tới. 
Thụy điển trong thời khắc nớ mất mùa liên miên, dân nghèo bỏ xứ tràn qua các nước lân cận kiếm sống. Các di dân tứ xứ tới Đ an mạch sanh nhai khi ấy được đối xử như nô lệ, sổ thông hành bị chủ giữ rịt, chỉ lãnh phần nhỏ số lương hầu chi tiêu vặt vãnh, phần còn lại được chủ giữ dùm cho tới khi mãn nhiệm. Bỏ đi trước giao kèo là mất hết tiền, chưa kể sẽ bị coi như sống ngoài vòng pháp luật và bị cảnh sát lùng truy.
       Phim khởi sự với cảnh một chiếc tàu đầy di dân Thụy điển cặp bến Đan mạch. Thời xa xưa nớ, tàu còn chạy bằng buồm hay hơi nước, và bến cảng là bờ biển với trần trụi cái cầu gỗ de ra ngoài để khách hàng từ tàu leo lên rồi đi vào đất liền cho chân tay được khô ráo  Dân địa phương cần người làm cứ việc tới đó coi giò coi cẳng đám di dân rồi dzớt dzìa. Dĩ nhiên thủ tục di dân thời nào mà hổng có, hợp đồng thường là 5 năm – có police kiểm soát - sau đó di dân mới có ‘thẻ xanh’ và được tự do.
       Lasse Karlsson, một nông gia trung niên xấp xỉ 60, goá vợ, bồng thằng con nhỏ 9 tuổi xuống tàu đi tìm đất hứa. Lasse nói đi nói lại với Pelle – và cũng để tự trấn an mình  - rằng nơi đất hứa ấy, con nít sướng lắm cà, chỉ ăn rồi chơi, người lớn mới phải mần việc. Chúa nhựt ngày lễ ta được ngủ nướng, được ăn sáng tại giường (với bánh mì bơ dặm cà phê nóng – cà phê thiệt) được ăn trưa ăn tối thịnh soạn hết biết luôn (thịt heo trộn nho đút lò và uống brandy xả láng) Cu Pelle tin bố như tin mười điều răn chúa, bố hổng nói xạo bao giờ, bố giỏi lắm lận. Bố biết chọn mặt gởi vàng, kiếm người chủ tử tế mới nhận lời làm mướn.
       Nhưng dzồi...  tưởng vậy mà hổng vậy. Mướn nhơn công người ta kiếm người có sức lực kìa, Lasse chẳng còn trẻ gì, lại vướng bận thằng con nhỏ... Nên dzồi... Bãi vắng từ từ, sau cùng chỉ còn hai cha con Karlsson hổng ai thèm rước. Lasse dặn thằng cu ‘cứ ngồi yên đó’ rồi vào quán rượu sát bên giải khát giải sầu, chừng ngất ngưởng bước ra thì... hallelú..ui ya... được thần lưu linh phù hộ nên có job.
       Job ở đây tại nông trại Stone Farm của ông bà Kongstrups. Vào Stone Farm lương 2 tía con nhà Karlsson 100 krones mỗi năm, bao luôn ăn ở. Công  việc của Lasse theo mùa, nặng nề từ tinh mơ tới mờ tối, cày cấy chăn nuôi đồng áng bửa củi quét dọn, đủ hết hổng thiếu. Pelle làm thợ vịn cho bố, đồng thời được bà chủ và các nàng thôn nữ làm công sai vặt.  Mùa hè Pelle còn được giao trọng trách chăn đám bò sữa, dẫn chúng ra đồng ăn cỏ. Hai bố con được soạn chỗ ở sát chuồng gia súc (bò và gà) ngủ trên nệm rơm và ăn chung với các gia nhơn khác trong khu người làm. Tiền lương dĩ nhiên là rẻ mạt. Công việc  nặng nề bất kể thời gian, thực phẩm hàng ngày lại thiếu thốn -  xuân hạ thu đông, lúc nào cũng là cá cơm herring bảy món liên tu bất tận.
Cũng liều nhắm mắt đưa chân                                                                                           
Để xem con tạo xoay vần tới đâu                                                                                         
(lảy kiều nha, mang văn học Việt ra hù văn học Đan cho nó sợ chơi)

Hồi 2. Đoạ đày

 
đám lưu dân qua vùng châu thổ 
chẳng tìm đâu thấy một xóm làng 
thảo nguyên.tàn khuya không ánh lửa 
trời mịt mùng.muông thú kêu hoang
                                                 NXT   
       Nông trại Stone Farm nằm đìu hiu tuốt một hốc bà tó ở đảo. Đìu hiu là vì... chủ nhơn của nó, vợ chồng Kongstrup, hổng chí thú mần ăn chi dzáo. Chuyện kể hồi nẳm, rằng Stone Farm được dựng lên cha truyền con nối qua ba đời, mần ăn khấm khá vì chủ nhơn của nó vốn siêng năng, kiểm soát và trông coi kỹ càng  kẻ ăn người ở. Xui cái đời sau đó thinh không có công tử  Kongstrup vớ va vớ vẩn bỗng xuất hiện và dzớt ngay được cô con gái duy nhứt của chủ nhơn.
      Công tử Kongstrup chẳng những thừa hưởng tiểu thư gái rượu ngàn lượng dzàng mà còn thừa hưởng luôn cái gia tài kếch xù của gia đình vợ. Kongstrup một sớm một chiều trở thành chủ nhơn ông Stone Farm cái rụp. Địa chủ Kongstrup ăn không ngồi rồi bèn buồn tình bận đồ la cà lối xóm, kiếm ruộng gieo thóc giống. Xui cái ruộng nào lúa cũng nảy mầm tươi tốt trừ... ruộng nhà.
      Vì đức ông chồng ngày càng biền biệt, vợ ông bèn quay sang kết bạn với lưu linh. Bà liên tu bất tận uống như hũ chìm rồi rỉ rả than khóc. Tiếng khóc than quyện với gió vi vu, lùa trong lùm cây kẽ lá bay bổng ra xa, làm người hồi hộp yếu bóng vía giật mình. Lối xóm chung quanh đồn rùm là nông trại Stone Farm có huông (con ma nhà họ Hứa) và bà chủ Stone Farm vốn là thày pháp thứ thiệt.
       Dân làng không ai thấy bà Kongstrup ra đường, trừ những lúc chồng bà lâu lâu ghé dzìa, được bà - tóc tai bù xù, áo quần xốc xếch - ra tận thềm nhà đón chào bằng màn túm lấy cổ áo tru tréo than van.
Vợ chồng Kongstrup không mảy may ngó ngàng chi tới chuyện mần ăn, mọi việc trong ngoài tháo khoán cho vị quản lý (cai thợ) và tên tà lọoc nhí toàn quyền làm mưa làm gió.
       Ông cai "vào trong lẫm liệt ra ngoài hung hăng" ngon lành chỉ thua mỗi ông chủ, thuộc loại "mềm nắn rắn buông" (term ni mới học xài liền cho nhớ), hiếp đáp được ai là ông hiếp đáp liền. Tà lọot nhí theo thày học nghề và học luôn những đức tánh cai cần thiết. Chẳng những thế nó còn triển vọng hơn thày một bực trong việc hành hạ người cô thế - nạn nhơn trong số ấy có tía con Pelle. Thương hết biết !
       Hy vọng tương lai  của ai thế nào hổng biết, chớ của Lasse thì nhỏ hìu tới tội nghiệp : Một mảnh đất dung thân, cơm áo hàng ngày – chúa nhựt ăn sang hơn và có quyền ngủ nướng - cu Pelle được thong thả cắp sách tới trường... đaị khái ước mơ tầm thường hổng cao sang chi dzáo trọi. Nhưng dzồi cuộc sống khắc nghiệt nơi xứ người đã làm Lasse hết còn nghị lực lẫn sức lực để bảo vệ mình lẫn thằng con nhỏ
        Đã xảy ra một biến cô làm lung lay lòng tin tưởng của Pelle nơi bố : cu Pelle bị tên tà loọt doạ một mẻ mém té đái trong quần, nó còn bị tà lọt cho ăn roi lia chia tới đi hết nổi và té xấp trên vũng nước trong tiếng hò reo nhạo báng của xung quanh. Rồi được Erik nhảy xổ vào cứu, được Karna ẵm dzìa. Lasse đang bửa củi gần đó, nghe ồn ào chạy tới, tay còn cầm cái rìu. Mém nữa dám có án mạng nếu như ông cai hổng nhào tới kéo Erik ra cho thằng đồ đệ co giò chạy thoát.
        Lasse hứa sẽ giết kẻ thù để rửa hận cho con, nhưng rồi ngay bữa sau, khi cái tên tà loọt nớ vào chuồng bò nạt nộ chuyện mấy con bò sữa đứng sai chỗ (vì Lasse hổng biết chữ, nên hổng đọc được tên bò viết trên cột) thì Lasse rụt rè dạ vâng rối rít (yes sir., yes sir.. )
       Thì sao ha ? Thì Pelle khóc tới trời sầu đất thảm chớ chi nữa, Lasse mới tâm sự an ủi Pelle : Con ơi bố còn sống đây cũng chỉ vì con thôi, nhưng bố đã già rồi, cánh tay này có còn sức nữa đâu, ngay cả để vung ra một nắm đấm !
       Vậy chớ rồi Pelle cũng tìm được an ủi với rất nhiều người tốt xung quanh : cô Karna nè, chú Erik nè và nhứt là Rud, thằng bạn nối khố.
       Karna xấp xỉ 40 là thợ vắt sữa. Cô tròn trịa phúc hậu và đang tìm kiếm (chưa ra) ý trung nhơn, dĩ nhiên cô hổng ngó xuống Lasse dzồi, vì Lasse thiếu tiêu chuẩn... cô  chê Lasse không “dangerous enough”
        Erik đâu đó cũng trên 30, tánh khí hiên ngang không cúi luồn khuất phục, ngay cả với giai cấp thống trị. Erik điển hình cho giai cấp bị trị vùng lên chống áp bức, đòi hỏi tự do và bình đẳng - như là giờ nghỉ ngơi phải được tôn trọng, khẩu phần thực phẩm phải upgrade hạp lý hạp tình v.v. Và Erik cà khịa với cai thợ liên miên.
        Erik có một giấc mơ lớn trong đầu sắp thành tựu:  Chờ đủ hai năm nữa hết giao kèo lao động, lãnh mớ bạc rồi mua cái vé tàu sang Mỹ sang Tàu, những vùng đất hải hồ. Erik hứa sẽ dẫn Pelle theo để cùng chinh phục thế giới. Trong Pelle giấc mộng viễn du manh nha thành hình, và giấc mộng này ngày một lớn.

Hồi 3 :  Bằng hữu



áo vắt vai.đi qua rừng sim
lội trong cỏ may ngập đầu gối
mê con chuồn chuồn đỏ bay ngang                                                        
thương bầy dê con trên đồi vắng

bước nhẹ tênh.quên thời khổ hạnh                                                        
đời trôi đi.tưởng đời lặng câm                                                         
bỗng tiếng đàn ai trong gió thoảng 
                                               NXT                                                                                                                           
       Người vác đờn ra khảy lưng tưng làm cuộc đời "lặng câm" của Pelle bừng sáng chính là Rud không khác. Bữa đó, Pelle lùa đám bò sữa ra đồng nội, nhưng vì non "tay nghề" nên lóng cóng. Rồi vị cứu tinh Rud xuất hiện, truyền kinh nghiệm trị bò cho Pelle.
      Chúng trở thành bạn thân và sau này còn là bạn học. Cái trường làng chỉ có duy nhứt một lớp với ông giáo già độc thân thường trực ngủ gà ngủ vịt trên ghế - vì hổng có chuyện chi mần, lâu lâu thức giấc quất vài roi vào đám trẻ, chơi nhiều hơn học, đặng... tái lập trật tự
      Như tất cả các bực cha mẹ bình thường khác của thế giới, bố Lasse cũng nắm tay dẩn Pelle đến trường trong buổi học đầu tiên, và cũng dặn dò thằng con đủ chuyện "khăn bố nhét trong túi nè, vào lớp con hì mũi trong trỏng hén - nhưng ngoài lớp thì hỉ ra ngoài rồi chùi bằng tay cũng đặng..."
      Nhưng Pelle bị đám trẻ bullying (lạy chúa xin dủ lòng thương xót, bullying con hổng biết tiếng việt đích xác là chi, bắt nạt hay ăn hiếp) và kỳ thị dữ lắm (cút xéo về xứ đi, cái đồ thụy điển dơ dáy) tới nỗi có lần nó còn bỏ học ôm tập vở ra ngoài tuyết nằm ngó trời. Thành ra rồi tỉnh bạn của Rud khi ấy hẳn phải là một ân sủng.
      Rud sàn sàn lứa với Pelle. Mẹ nó, thôn nữ di dân thụy điển họ Pihl, trước kia là nhơn công Stone Farm, rồi chẳng may lọt vào mắt xanh của địa chủ và thỉnh thoảng được Kongstrup pha cà phê cho uống giải lao, uống miết một hồi thì đeo ba lô ngược. Tuy không nhìn nhận chánh thức thằng con nhưng Kungstrup cũng thu xếp cho mẹ con Rud ra ngoài nông trại, sống lây lất với tí đỉnh tiền còm cấp dưỡng.
Rud đi học bữa đực bữa cái, nó có thể biền biệt đi một (hay rất nhiều) ngày đàng, mà hổng học được sàng khôn nào ráo trọi, vì trí thông minh của nó nhứt định dặm chơn tại chỗ. Nội chạy kiếm nó thôi, má nó cũng đủ phờ người, nên lâu lâu vài ba bữa là bà Pilh lần vào Stone Farm réo địa chủ Kongstrup đấu tố, rồi y như phép bị gia nhơn tống cổ ra ngoài cổng nông trại.
Cả Pelle và Rud đều nuôi dưỡng ước mơ. Pelle mơ giấc mộng lớn, hải hồ chinh phục thế giới. Rud mơ giấc mộng con, thành hề gánh xiệc lòng vòng đi hát rong.

Hồi 4 : Nghĩa tình


tìm nhau.trăng đã về động cổ    
tìm nhau.tìm nhặt chiếc khăn rơi
tìm nhau.khi qua đình ngả nón          
tìm nhau.khi qua cầu áo bay                                  
tìm nhau.đến phai hương tàn lửa                                          
vị quế nồng.nghĩa nặng tình sâu

      Trong PTC có một mối tình đẫm máu (dà, máu thiệt) và nước mắt. Tình đầu và tình sầu, đau khổ trái ngang... ôi tình chỉ đẹp khi còn dang dở, nhưng dang dở kiểu này thì dã man quá xá !
      Thợ của nông trại Stone Farm được bao ăn ở nên Stone Farm có cái nhà bếp và nhà bàn thiệt bự (à... term nhà bàn này anh Cu hẳn là phải biết hén). đồ ăn thức uống được mua sỉ và mang thẳng tới Stone Farm cho đám ‘hoả đầu quân’ lo liệu (à... hỏa đầu quân,  chừ VC nó kêu là anh  nuôi chị nuôi).
       Anna, một thôn nữ đằm thắm dịu dàng (trong phim thấy vậy. Hổng biết cô có đẹp không nữa lận ? Và hổng biết vì sao lại chưa lọt vào thị trường láo liên của địa chủ Kongstrup ?) cùng với Karna giữ nhiệm vụ bếp núc (và vắt sữa bò) cho Stone Farm.
       Một bữa hai cha con tiểu thương gia Koller đánh xe ngựa mang cá tới nông trại giao hàng. Cá được người làm xúc từ xe vào những cần xé, rồi vác vào sân trong, gần cạnh bờ giếng cho Anna và Karna đánh vảy moi ruột.
       Thinh không Koller bố sai Koller con đi kiếm cho ông miếng nước uống. Cậu Nils Koller thư sanh nho nhã chớ hổng cục mịch thô sần như đám trai tráng thợ thuyền nông trại - và cậu vốn thuộc ‘diện’... con ngoan.-  Nils mang cái ca ra giếng rồi được Anna kéo nước chế vào dùm. Ah… thần ái tình Cupidon bỗng trờ tới thắng cái két, rồi rút cung bắn liền hai mũi tên dzàng.
       Thì dòm cái biết liền chớ sao nữa, rằng hai đứa nó ‘tình trong như đã mặt ngoài còn e’, cậu Nils tỉnh bơ đưa ca nước lên miệng uống một hơi cạn láng, quên luôn ngoài kia ông bố đang  khát nước la làng. Rồi thì có màn ‘khách đà lên ngựa người còn dõi theo’ (câu kiều ni tui hổng nhớ rõ mà cứ...lẩy đại, xin bà con châm chước dùm)
       Ngày chúa nhựt, Anna lên đồ đi dự lễ .Tại sân nhà thờ, Anna đụng Nils rồi hoảng hốt làm rớt chiếc khăn tay, và được Nils – tìm nhau. tìm nhặt chiếc khăn rơi - cúi xuống lượm dùm. Bốn mắt nhìn nhau, chẳng nói một câu... Bố Ole Koller chạy ra thấy, túm liền lấy thằng con ngoan, bớp cho nó một bạt tay đích đáng. Anna nức nở khóc, ú té chạy... Thương quá xá !
       Nhưng... hổng tìm nhau đặng trong buổi lễ, thì chúng củng có cách tìm nhau chỗ khác vậy. Mùa đông giá buốt chập chùng, Anna lén lút lội tuyết ra ngoài gặp Nils, và có lần bị Pelle trông thấy. Mùa xuân tới,  do cùng có ‘ý đồ’ trộm trứng đặng ‘cải thiện’ cái bao tử, Pelle đụng độ Anna bụng mang dạ chửa trong chuồng gà ở bìa nông trại
       Anna khóc ròng tâm sự, rằng "bố anh ấy sẽ không bao giờ chấp nhận chị đâu, chị ở đây chờ sanh nở xong rồi sẽ tính, chị xin em đừng nói với ai " Anna chuyển dạ ngoài đồng cỏ, giữa đám lau cao ngang ngực. Hẳn là phải khó khăn dữ lắm, vì thấy Anna lê lết quằn quại rên xiết, còn Nils thì lăng xăng vừa kéo vừa hôn người yêu dấu vì hổng biết giúp cách nào! Tội quá xá tội !
       Cảnh kế tiếp :  đám phụ nữ trong làng đang trò chuyện giặt dũ bên sông thì thấy thi thể một hài nhi còn cuống rún nổi dập dềnh, chiếc khăn cuộn – khăn đội đầu của Anna –  vướng vào khóm sậy gần đó.    Rồi Anna được chức trách sở tại mang xe cây tới Stone Farm Farm chở vào bót thụ hình - tội chửa hoang hay tội giết người, hay cả hai ? –
       Tuy đứa bé được rửa tội và được chôn trong khuôn viên nhà thờ, nhưng ngay tại sườn đồi bên cầu gần đó, Pelle đắp đá làm một nấm mộ nhỏ cho linh hồn đứa trẻ sơ sanh. Nils ra ngồi gần "nấm mộ linh hồn" ấy, lượm đá bỏ túi quần. Một bữa.... Pelle  lùa bò ra  đó nằm ngó trời đất mông lung, nhìn thấy Nils mới trách móc. Pelle bảo Nils, rằng linh hồn thằng nhỏ vẫn còn vướng vất quanh sông, lẩn khuất trong khói chiều bốc cao, vì nó đã không được rửa tội khi còn sống, rằng chính cha mẹ nó đã giết nó chết... Nils ôm mặt nức nở ‘em ơi, kẻ sát nhơn chính anh thôi’...
       Có lẽ nỗi đau đớn thống khổ ăn năn không dứt đã dẫn Nils tới cái chết đậm sắc màu cao đẹp ít lâu sau đó.

Hồi 5 : Hy sinh


ôi.tình xưa.như nhãn và sen                                                                               
dẫu tình phai khi chưa kịp hẹn  
thì khuya sau.xin trăng hạ huyền
tiếp truyền đi những lời non biển
                                     (NXT)
      Nỗi đau đớn, buồn sầu, thống khổ, ăn năn, triển miên không dứt đã dẫn tới cái chết đậm sắc màu cao đẹp của Nils.
      Từ Tomellia Thụy điển, bố con cu Pelle đặt chơn tới đảo Bornholm Đan mạch tại bến… "nhà rồng" - cái bến tàu duy nhứt ở đảo - Nếu hổng cập bến đó thì tàu phải đậu xa xa, rồi dùng xuồng mà đi vào bãi. Vì thời tiết mùa đông khắc nghiệt dễ dàng làm nước đóng băng, nên thỉnh thoảng đã thấy trôi lạc từ đâu đó tới đảo, những chiêc xuồng nhỏ với các thuyền nhơn ngồi chết cóng y chang tảng nước đá dựng đứng. Non nước ấy coi như hết thuốc chữa, nhưng... gặp cơn biển động thì trong đảo sẽ gởi xuồng cấp cứu ra giúp đỡ ngay.
       Giúp cách nào? Dà đội cấp cứu mang trên xuồng cuộn dây cáp bự và chắc. Đầu sợi cáp sẽ được móc vào cột buồm của chiếc tàu, đầu còn lại được nối vào một cây cột bự dã chiến dựng lên ở trên bãi. Sợi cáp khi ấy tòng teng y chang dây phơi áo quần trong vườn. Rồi một cái thúng bự - có thể kéo lướt qua lại dễ dàng - được mắc vào dây để chở người từ thuyền vào tới bãi.
       Hôm ấy biển động mạnh khiến một chiếc tàu xui xẻo không cách chi vào được bãi. Sóng to gió lớn còn làm rách luôn cả cánh buồm. Đội cấp cứu đành đứng dòm chớ không ai dám mang ghe ra ngoải. Rồi thinh không Nils nhảy ra mần màn xung phong. Xui cái... cứu được người vừa xong thì... cái cột buồm của tàu gãy cái rụp... Ông Ole Koller chỉ còn biết đứng trên bãi tuyệt dzọng ngó ra...
Mấy bữa sau, xác Nils trôi dạt vào bờ, được bố vớt lên bồng vào ngôi trường làng, khi ấy đang có lớp học. Ông Koller đặt xác Nils trên bàn thày giáo, vuốt đầu vuốt tóc hôn hít con mà thương khóc. 
       Như đã nói, trong PTC chỉ có ba người chết hè, vậy mà hai trong số ấy đã là máu mủ gia đình Koller thì quả là có... hơi nhiều.
       Cái chết thứ ba là của ông giáo già… chết tình cờ, không hận thù, ngồi chết như mơ... (nhạc cải cách). Thường thì ông vẫn ngủ gà ngủ vịt trên ghế. Bữa đó ông lại ngủ có hơi say và hơi lâu, đầu ngửa ra dựa vào tấm bảng sau lưng. Tới giờ tan lớp, học trò lay ông dậy (thày ơi, tới giờ về rồi thày...) mới hay ông đã tắt thở tự lúc nào. Một cái chết bất ngờ quá xá nhẹ nhàng thanh thản!
       Ủa… vậy còn cái cái chết "rưỡi" nữa đâu - rưỡi nghĩa là một nửa ha - À... đây là một cái chết vừa bi vừa hài, xôm tụ thứ thiệt, sẽ được trình chiếu trong hồi kế tiếp.
(xem tiếp kỳ tới)
TỐ NGHI

Mời xem phim ở đây