nguyễn
xuân thiệp
A la
recherche du temps perdu. Source: Internet
Trong đêm New Year’s
Eve, chúng ta đã được nghe ca khúc Auld Lang Syne vang lên trên quảng trường
Times Squares ở New York. Trong giây phút cảm động ấy, tâm hồn mỗi người thường
hướng về những ân tình xưa cũ. “Này bạn
ơi, liệu ta có thể nào quên đi những thân tình cũ, và không bao giờ hồi tưởng
lại nữa? Không đâu, bạn nhỉ, thời gian trôi qua (và dẫu cho giữa chúng ta là
biển lãng quên sóng gào), nhưng chúng ta hãy cùng nâng ly cho tình thân ái ngày
xưa.”
Và các bạn ơi, cũng trong những phút
giây cảm động ấy, Nguyễn (và có lẽ cả các bạn nữa) muốn nhìn lại những mảng đời
đã trôi xa để xem nếu được sống lại ta có thể sống vui hơn, đẹp hơn, sâu sắc
hơn chăng, như người phụ nữ đã gần 90 tuổi trong đoạn văn sau đây của nhà
văn/bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc.
Vâng, một bà gần 90 tuổi khi được hỏi
nếu được sống lại cuộc đời đã qua một lần nữa, bà sẽ sống như thế nào – bà đã
trả lời như sau:
“Nếu được sống lại cuộc đời đã qua một
lần nữa -thì tôi sẽ dám… phạm nhiều sai lầm hơn. Tôi sẽ ngờ nghệch hơn là tôi
đã ngờ nghệch trong cuộc đời này. Tôi sẽ thảnh thơi hơn, linh hoạt hơn. Tôi sẽ
coi ít thứ nghiêm chỉnh hơn. Tôi sẽ trèo núi lội đèo nhiều hơn, bơi lội nhiều
hơn… Tôi sẽ ăn nhiều kem hơn. Dĩ nhiên tôi sẽ gặp nhiều rắc rối hơn nhưng tôi
sẽ thực tế hơn là chỉ mơ mộng. Tôi sẽ bớt… lành mạnh hơn. Ôi, tôi đã có những
khoảnh khắc của đời mình và tôi muốn có nhiều hơn những khoảnh khắc đó, cái nọ
nối cái kia, cái nọ tiếp cái kia thay vì tôi cứ sống để chờ đợi… Nếu tôi được
sống lại cuộc đời đã qua lần nữa thì tôi sẽ đi chân không nhiều hơn, sẽ bớt
mang theo dù và dầu nóng, bình thuỷ các thứ… Tôi sẽ hái nhiều hoa cúc hơn…”
Trong đoạn văn vừa trích dẫn trên, ta
thấy người phụ nữ cao tuổi này đã có những ước muốn thật hồn nhiên. Nguyễn tôi
rất lấy làm thú vị khi đọc những câu “sẽ ngờ nghệch hơn”, “sẽ thảnh thơi hơn”,
“ít nghiêm chỉnh hơn”, “ăn nhiều kem hơn”, “đi chân không nhiều hơn” và “hái
nhiều hoa cúc hơn”. Các bạn nghĩ sao, có cùng chia sẻ ít nhiều thú vị với kẻ
này không? Hay muốn sống trở lại khôn ngoan hơn, mưu trí hơn, hùng hục hơn
trong việc mưu tìm tư lợi để được ăn trên ngồi trốc, ở nhà lầu đi xe hơi, tiệc
tùng, gái đẹp, cao lương mỹ vị?… Ôi, có bao lâu cuộc đời. Mọi thứ rồi trôi qua,
khi nhắm mắt xuôi tay ta mang theo được những gì? Với Nguyễn, được sống trong
yêu thương và yêu thương mọi người là quý nhất. Tất nhiên, như vậy không có
nghĩa là ta yêu thương cả những tay đại hung đại ác như Hitler, Stalin, Mao
Trạch Đông, Polpot… hay thằng Un thằng In nào ở Bắc Hàn hiện nay. Nói thế nhưng
cũng cần thêm là bản thân không được làm điều ác, không chơi xấu với bất cứ ai.
Ngoài ra, phải sống chan hòa với thiên nhiên cây cỏ, biết thưởng thức vẻ đẹp
của bầu trời lúc bình minh cũng như hoàng hôn, thưởng thức từng bóng nắng ánh
trăng giọt mưa đóa tuyết. Yêu thương từ con ve, cái kiến, chú dế mèn gáy trong
đêm khuya, con chim hót bên cửa sổ lúc ngày lên. Ôi thế giới này có biết bao
điều đẹp đẽ để yêu thương. Chỉ có điều là ta quá bận bịu trong lợi danh, quyền
tước hoặc sống quá hững hờ, không mở rộng lòng ra trước mọi người và cuộc đời.
Có lẽ mỗi ngày mỗi người cần đọc lại đôi trang Sống Đẹp của Lâm Ngữ Đường để
chiêm nghiệm và noi theo.
Cho nên, nếu được sống lại những chuỗi
đời đã qua, Nguyễn sẽ cố gắng sống tốt hơn, chan hòa hơn. Trước hết, nếu được trở về / một lần / thời Vương Phủ ấy,
Nguyễn sẽ lội sông nhiều hơn, bẻ trộm bắp nhiều hơn, trốn học đi ciné nhiều hơn,
chứ không chúi đầu học gạo. Và Nguyễn sẽ yêu thương cha mẹ mình hơn, yêu thương
và không quá nghiêm khắc xa cách các em. Rồi khi có gia đình riêng, sẽ sống và
yêu thương vợ con thật tràn đầy, không làm việc gì để sau này nghĩ lại phải ân
hận -như bây giờ, đôi khi. Với bạn bè, không ganh ghét, tị hiềm mà yêu thương
nhiều hơn, ăn ở hết lòng hết dạ với bạn bè. Đồng thời, mở lòng ra với mọi người
và cuộc đời. Chia sẻ bát cơm cho trẻ mồ
côi / Chuyện trò cùng người tuyệt vọng / Đắp bài thơ lên những phận người…
Mở lòng ra với thiên nhiên tạo vật. Cũng như người phụ nữ cao tuổi nói trên,
Nguyễn sẽ đi chân đất nhiều hơn, trèo lên nhiều ngọn đồi hơn, chạy chơi nhiều
hơn và hái nhiều hơn những bông cúc vàng. Đọc nhiều sách hơn để chia sẻ với
nhiều mảnh đời và tư tưởng của triết gia hiền giả.
Còn nhiều nữa, bạn ơi. Nếu tôi được sống
lại những quãng đời đã qua… Còn bạn thì sao?
Viết thêm khi đọc
lại: Bài này đã đăng lên báo cách đây đúng ba năm. Vừa qua trong buổi họp mặt
cuối năm ở nhà Đạo và Huyền tối Thứ Bảy 20 tháng 1.2017, Nguyễn đem kể lại để
các bạn cùng chia sẻ. Nay xin đăng lại như một quà tặng đầu năm gởi đến mọi
người. Và xin các bạn hãy cùng với kẻ này hái nhiều hoa cúc hơn.
NXT