Đỗ
Hồng Ngọc
Mùa thu Boston
Tôi
đi giữa Boston. Cả một mùa thu. Trọn một mùa thu. Nhớ tới Xuân Diệu với “Lá
không vàng, lá không rụng, lá lại thêm xanh, ấy là mùa thu đã về, mùa thu mới về,
yểu điệu thục nữ…”. Thực ra, lá như ráng níu lại chút xanh, và vì níu lại nên
có vẻ chặt hơn, xanh hơn lên mà thôi. Bởi vì rất nhanh, lá bỗng vàng rượm, vàng
rực, vàng tía, vàng buốt… và bầu trời rộng ra, thênh thang, yểu điệu kỳ cục. Mới
mấy ngày thôi mà cây cứ tô dần tô dần cái màu vàng buốt, óng ả, rực rỡ chen lẫn
với xanh đậm, xanh lợt mong manh đó… và sáng hôm sau, rơi từng lá từng lá tràn
ngập các lối đi.
Thu
ở Boston hình như lạ hơn thu ở những nơi khác trên nước Mỹ, nên hàng năm cả nước
Mỹ hành hương về Boston giữa mùa thu vàng. Họ không gọi Autumn – mùa Thu, mà gọi
Fall – mùa Rụng, bởi vì chỉ có lúc lá rụng bời bời như vậy người ta mới thấy hết
được nỗi vui mừng, nỗi xót xa, nỗi buốt nhớ… không rõ vì đâu. Và vì Fall, người
ta dễ “fall in love” có phải, vì vậy mà người qua đường như cũng đẹp thêm ra,
luộm thuộm thêm ra với lụa là gấm vóc, không còn nhếch nhác mùa hè mà cũng chưa
cục mịch mùa đông. Tôi chưa có lần nào được sống thu như vậy, hoặc là chỉ là sống
với mùa thu trong sách vở, tưởng tượng ra cái mùa thu không có thật giữa miền
Nam mưa nắng hai mùa nên tôi cứ lang thang, lang thang mà dòm cho hết cái thu của
Boston. Và tôi bỗng nghe. Vâng, lúc đầu tôi chỉ định dòm thôi nhưng tôi bỗng
nghe, không phải là tiếng quạ kêu quang quác thảng thốt, cũng không phải tiếng
chim cu gù rúc rúc quyến rũ mà là một thứ tiếng lạ, tôi chưa từng nghe bao giờ,
tiếng thu. Và tôi giật mình nhớ Lưu Trọng Lư. Chính Lưu Trọng Lư chứ không phải
ai khác. Em không nghe mùa thu. Rõ ràng thu không phải để dòm, để ngó, để ngắm,
để nghía… mà chỉ có thể để nghe. Mà cũng không phải để nghe tiếng, dù là tiếng
lá rụng mà để nghe mùa. Cái tiếng mùa đi, mùa về, cái tiếng đời của mỗi chúng
ta. Nó ở trong không gian dằng dặc, đùng đục thênh thang kia, và ở cả trong thời
gian hun hút, héo hon rơi rụng nọ, một thứ “tiếng động nào gõ nhịp không hay”
(TCS) đó chăng. Tôi bước đi từng bước nhẹ dưới những vòm cây và nghe cho hết tiếng
thu về. Dưới chân mình là từng lớp lá rụng, bước chân bỗng như hẫng đi và tôi
chợt ngơ ngác. Thấy mình như không còn là mình nữa. Hay mình là nai? Có thể chứ?
Con nai vàng ngơ ngác của Lưu Trọng Lư? Và… Ơ hay… Có lẽ nào… Hay cũng chính
là… Cũng có thể là… không hề có một con nai nào cả, mà nhà thơ, chính nhà thơ
là nai! Thôi rồi, đừng có hòng mà giấu giếm gì nữa nhà thơ ơi! Chính nhà thơ là
con nai vàng đang bước đi từng bước huyễn hoặc ngơ ngác đó thôi, sau lâu nay cứ
làm cho người ta tưởng là có một con nai thiệt , đến nỗi trong một bài dịch thơ
sang tiếng Mỹ, người ta cứ dịch con nai là con nai, có tội nghiệp không chứ! Phải
rồi chính nhà thơ mới là con nai, một con nai ngơ ngác, nghe tiếng mùa yêu và
fall in love. Với ai, vì sao nên nỗi? Có phải cái tiếng thổn thức, cái tiếng rạo
rực của ai kia đã một hôm thu làm cho chàng thi sĩ trẻ tuổi trở thành một con
nai, lang thang dẫm ngập lá vàng, hẫng bước đi mà chẳng biết về đâu, vì sao…
ĐỖ
HỒNG NGỌC
(Thu 1993,
Massachusetts)
No comments:
Post a Comment