Nguyễn Thanh Văn
Nguyễn
Quốc Thái ( đứng ) - cà phê 27 Nguyễn Thị Diệu - Sài Gòn
… Là một thành viên xuất sắc của nhóm họa sĩ trẻ miền Nam,
nổi lên từ thập kỷ 60 thế kỷ trước – nhiều người trong số họ dạy học và sáng
tác ở Huế một thời gian – nhưng có lẽ Đinh Cường là họa sĩ “viễn phương” duy
nhất hòa nhập thành công với nhóm nghệ sĩ trí thức cố đô danh giá một thời,
cũng là những cá nhân đa đoan, đầy cá tính. Một Ngô Kha xinh trai, lãng đãng mà
đầy quyết liệt trong dấn thân xã hội. Một Bửu Ý thâm trầm và đặc biệt hóm hỉnh.
Một Lê Khắc Cầm phong độ, kín đáo, khắc kỷ lại là một cây lý luận nhất quán,
táo bạo. Một Bửu Chỉ – thật ra anh là một thành viên trẻ, đến muộn so với lớp
đàn anh nhưng tên tuổi vẫn thừa xứng đáng – đầy bộc bạch ngang ngạnh mà không
thiếu sắc sảo. Tất cả đều chấp nhận tự nhiên con người và yêu mến tài năng của
Đinh Cường.
Đinh Cường không vẽ tranh phản chiến, không lập ngôn to
tiếng như nhóm bạn thân ở cố đô, lặng lẽ đi qua thế cuộc và thế sự mà không hề
xa lạ với buồn vui với đồng bào cật ruột, trung thực mà không cực đoan, chấp
nhận lẽ “choisir” và lý “engager” mà không bon chen, xu thời. Ở khía cạnh tính
cách, phong thái, Đinh Cường gần với Bửu Ý và thành viên còn lại, có thể xem là
nổi tiếng nhất – Trịnh Công Sơn. Có lẽ gần với Trịnh Công Sơn hơn một tí, vì
Bửu Ý với nét mô phạm, nghiêm trang nhưng khi “kiến nghĩa bất vi” vẫn sẵn sàng
sửng cồ với những nhận xét không kém sắc cạnh, sâu cay. Thiệt tình, lần duy
nhất tôi tận tai nghe anh Đinh Cường thốt ra một lời “phi truyền thống” của anh
là lần anh phê khá nặng – hôm đó ở bàn Café 27 có mặt anh Lê Khắc Cầm và nhà
thơ Nguyễn Quốc Thái – một người bạn cũ có hành trạng, hành vi anh không bằng
lòng, rằng “Áo cơm, tên tuổi tạm rồi, không hiểu răng còn rán “nâng bi” cái đám
chẳng xứng đáng đó mần chi!”. Chúng tôi được một mẻ cười với từ bất ngờ đầy
hình ảnh và chứng kiến bộ mặt nhăn nhó hiếm thấy của gentleman Đinh Cường,
người vốn có một tấm lòng bao dung tới mức có khi có chút “ba phải”.
Một nét khác ở con người Đinh Cường là tấm lòng bịn rịn bạn
bè của anh. Quen miệng gọi là “anh”, nhưng nhớ ra tuổi 70, ngoài 70 rồi xấp xỉ
80 của lứa các anh đã đáng gọi là cụ, mừng thượng thọ được rồi. Thế mà khi nhắc
một chuyến đi Lâm Đồng – thăm nhà thơ Nguyễn Đức Sơn – hay rủ rê anh em, ai
cùng ra Huế tìm ai đó, ánh mắt vẫn lấp lánh, thân tình, ngỡ như đang ở tuổi 20,
30 ngày nảo ngày nao. Quý quá, đáng trân trọng quá! Con người đó xa lạ với cung
cách hãnh tiến của một số người đi xa, tự cho phép mình nói về quê hương, bạn
cũ toàn giọng bọn này với lũ nọ. Cũng không họ hàng gì với những khuôn mặt quen
quen thuở giao thời, từ trong bóng tối đội cái nón cối – không rõ nón có sẵn
hay mới lượm ở đâu đó – lừ lừ bước ra, gặp bạn bè không dám nhìn thẳng, e ảnh
hưởng đến cái lý lịch mới tân trang của mình.
Một lần chở họa sĩ Đinh Cường từ quán café về khách sạn, tôi
nói với anh điều định gặp sẽ nói – kể ra cũng không dễ dàng gì – ngày trai trẻ
tôi từng có ý trách lối sống của các anh là “tháp ngà”. Chừng đó thương hải
tang điền, chiêm nghiệm để hiểu rõ con người ta dầu chỉ biết chơi với Cái Đẹp,
thủy chung với Cái Đẹp đã đáng trân quý biết chừng nào. So với trò nhiệt huyết
quá đà, không may lỡ tay, gây oan khiên cho đồng bào đồng loại, không rõ trò
chơi nào đáng trách hơn đây!
Ít ai biết rằng những nghệ sĩ một đời cặm cụi sáng tạo, thủy
chung với nghệ thuật và chưa từng từ chối lạc thú vô tội của trần gian như Đinh
Cường và Bửu Chỉ vốn đã tìm được trong những Holy Messages của Phật pháp chỗ an
trụ của tâm mình – điều mà tôi nhận ra trong vài lần nói chuyện với họa sĩ Đinh
Cường và nhiều lần tâm sự với Bửu Chỉ. Nhưng ngay những người không nặng niềm
tin tâm linh đi nữa, bằng trực cảm của mình cũng có thể thấy cõi đi về của
những nghệ sĩ tâm huyết với cái đẹp, mãi mãi trung thực với cuộc đời và bè bạn
phải là một thế giới bình an, thơ mộng của nghệ thuật vĩnh cửu.
Anh Đinh Cường quý mến: Bon voyage!
Nguyễn
Thanh Văn
(trích Đinh Cường– cõi giới trung thực và thơ mộng.
Nguồn: Văn Việt)
No comments:
Post a Comment