Tố Nghi
Old Testament. Source :
Internet
Cưu ước là phần kinh thánh cổ, kể chuyện từ tạo
thiên lập địa, là lịch sử Do thái và tôn giáo Judaism của họ, do các tiên tri
viết ra. Hồi nẳm, khi rừng mây u ám, sông
núi còn vang um tiếng... tiên tri, dân tộc do thái chia bày họp tổ thành 12 bộ
tộc, sống rải rác quanh vùng Posotamie. Mỗi bộ tộc có tộc trưởng và tiên tri đứng
đầu. Kẻ thù của Do thái lúc này là dân Philistin, nên 12 bộ tộc do thái phải
liên minh để sống còn - Philistin là một sắc dân thời cổ đại nay đã mai một, một
nhánh nhỏ pha trộn với các sắc dân khác để trở thành tổ tiên của đám Palestine
ngày nay - Các bộ tộc liên lạc với nhau qua vị đại tiên tri - để phân biệt với
các tiểu tiên tri của từng bộ tộc - đại tiên tri giữ chơn điều hòa điều hợp
trong toàn 12 tộc. Tiên tri, đại lẫn tiểu,
là đấng thông thái đại diện Trời, có tài đức, được nể trọng, vị trí có khi còn
trên cả tộc trưởng. Tiên tri có khả năng thông hiệp với Trời nên lời cùa tiên
tri đồng nghĩa với lời Trời, được các tộc trưởng "tham vấn" xin ý kiến
Hai trong số các quyển kinh cựu ước ấy là của
đại tiên tri Samuel (đánh số Samuel 1 và Samuel 2). Samuel y hình là vị tiên
tri thứ 12. Đọc sách thấy có chỗ nói Samson nguyên là tộc trưởng do thái, rất
có thể Samson sống cùng hay gần thời Samuel, trước Samuel chút xíu. - y hình có
chỗ còn biểu Samson là tiên tri thứ 11 - Samson thì ai cũng biết dzồi, là người
đảm lược, dũng mãnh phi thường, sức manh dồn hết trong mái tóc. Rồi Samson yêu
say đắm Delilah tới độ mang bí mật mái tóc kể cho người tình mà hổng dè Delilah
là dân phylistin được sai sang dọ thám. Delilah chờ Samson ngủ say mới lấy tông
đơ húi cua luôn đấng anh hùng, xong báo cho binh phylistin gọn lẹ dứt điểm. Thức
giấc mới hay sức đã kiệt, bình đã cạn, Samson bị bắt, bị đâm mù mắt và đeo xiềng
xích tống vào ngục tối, ngày đêm phải quay cối đá lao động hộc xì dầu. Hồi được
mang ra xử thì tóc đã dài lợi, sức lực hồi phục nên tình thù rực nắng, Samson
đưa tay đẩy 4 cột đá chống mái đền thờ, đền sụp đè chết hết quân thù, luôn cả
mình lẫn… bạc tình ái nhơn - nghĩa là người yêu tệ bạc - thì bởi sính chữ mà
ngu thành hổng biết phải gọi nàng là chi.
*
Chuyện David dài dòng hơn, vẫn do Samuel kể.
David thuộc bộ tộc Juda, lên ngôi vua, đóng đô ở Hebron, cai trị con dân 12 họ.
Vua David chinh đông dẹp tây, đè bẹp kẻ thù quấy phá, mở mang biên cương từ nam
lên bắc, rồi 7 năm sau đó xây dựng kinh đô tại Jerusalem. Dưới triều đại David,
đất nước Do thái phát triển, thoạt tiên ngang cơ các lân bang, sau dần dà vượt
trội để trở thành một đế chế hùng mạnh và trù phú. Vương triều David lừng lẫy
nên cổ sử do thái tỉnh bơ coi David là "khai quốc hoàng đế".
Tài chỉ huy, giỏi lãnh đạo, David còn cầm kỳ
thi hoạ văn chương thơ nhạc bao gồm, và một lòng tuân phục Trời. Ông là tác giả
73 bài thánh vịnh của bộ Thi Thiên bất hủ trong cựu ước, được đọc rất thường,
chẳng những ở synagogue mà cả trong thánh đường thiên chúa giáo. Hồi giáo cũng
coi David là một tiên tri trong số các tiên tri, dưới tên gọi Daud hay Dawud
(giáo chủ Mahomed của Islam là vị tiên tri cuối cùng). Ná bắn chim của David vốn
tốt, nhứt dạ lục giao sanh lục tử, vua đẻ ra được 6 hoàng nam với 6 bà vợ khác
nhau. Chuyện hậu cung hoàng triều David
hổng nghe sử sách bàn tán chi nhiều, mãi cho tới khi... teng teng teng tèng...
người đẹp Bathsheba xuất hiện.
Bathsheba yêu kiều lộng lẫy, là vợ trẻ của
Uriah. Uriah và Joab theo phò chủ tướng từ thuở David còn hàn vi, trung thành rất
mực. Khi nắm vương quyền, David chọn Joah làm nguyên soái và Uriah làm phó
soái. Cả hai do đó đều là khai quốc công thần. Thành Rabbah vốn là thủ phủ của
hàng xóm Ammonite, trước kia với Israel thỉnh thoảng vẫn thường đụng gươm đụng
giáo. Uriah vâng lệnh thánh hoàng mang quân vây hãm Rabbah, có binh đoàn Joab
phía sau hậu ứng
Một bữa du hành lang bang, David tình cờ thấy
trộm Bathsheba đang tắm - rõ màu trong ngọc trắng ngà, dày dày sẵn đúc
một tòa thiên nhiên - Hồi loan rồi tương tư tức cả dạ, David truyền lịnh vời
mỹ nhơn vào cung mần màn ban phát ơn mưa móc. Mưa hẳn phải dầy hạt nên
Bathsheba hoài thai ngay tắp lự. Khi được "hung tin" tâm thần David bấn
loạn, ông mới gời chiếu chỉ ra trận tiền vời Uriah về chầu, tương kế tựu kế để
thủ hạ kịp thời... đổ dùm đống vỏ ốc.
Uriah tức tốc về Jerusalem triều kiến thánh
chúa. David biểu Uriah "Trẫm thấy khanh cực nhọc trăm bề, thôi khanh hãy
dzìa thăm vợ nhà một đôi bữa rồi vào gặp trẫm sau". Nhưng... cà phê cà
pháo sao đành lòng khi binh sĩ dưới trướng đang dầm sương dãi nắng ngoài chiến
địa… hổng muốn gặp vợ trẻ, Uriah cứ đực ra làm thinh, tỉnh bơ đứng gác hầu
ngoài cửa cung phòng. Sau ba bữa như rứa, David sanh sốt ruột, bèn để Uriah về
lại Rabbah kèm theo một phong thư gởi cho Joab. Uriah vô tình lận trong người bản
án tử hình của chính mình : Chúa công hạ lịnh cho nguyên soái Joab lui binh,
thây kệ phó soái Uriah sống chết mặc bây, xoay sở với kẻ thù. Dĩ nhiên là Uriah
chết và chết thảm dưới gươm giáo địch. "Hỉ tín" bay về, David nước mắt
cá sấu thương tiếc thủ hạ. Còn Bathheba hù hụ vật vả khóc than, rồi lau lệ điểm
trang, gọn lẹ khăn gói vào ở hẳn trong cung, trở thành đệ thất phòng của David.
Khi này (y hình…) hoặc Samuel đã có tuổi, hoặc
Samuel buồn phiền nên tiên tri ít lợi. Nhưng... tinh thần hẳn vẫn minh mẫn như
xưa, nên vẫn chăm chỉ viết sách cho ta đọc. Bị dzậy, dzì thế cho nên ... tội lỗi
của vua David được cụ thong thả tường thuật tiếp.... David phạm tội quá lớn. Trời
sai tiên tri Nathan tìm gặp, công dân giáo dục David như sau : Chuyện là... ở
phố (…văn) kia có 2 trự đực rựa. Trự giàu là chủ, cưng vợ, sắm cho cỏn một lần
sáu chú chó kiểng nuôi chơi, tốn kém chi kể. Trự nghèo là tớ, thương vợ y chang
nhưng hổng cách chi mua nổi tặng nàng con vàng con vện, đành phải cho vợ chơi
chim đỡ - nuôi chim hổng tốn tiền như nuôi chó - Ngày nọ nhà chủ có khách qúi
viếng thăm, khách xin bữa cơm nấu với thịt gia thú nuôi trong nhà. Ông chủ hổng
muốn giết chó nên hối bồi bếp mang chim của tớ ra vặt lông mần món sáo măng đãi
khách... David nghe tới đây đập bàn giận dữ : Trẫm thề cùng đất trời, nếu vụ ni
có thiệt sẽ trừng trị tên nhà giàu nớ đích đáng. Bắt nó đền 4-5 con chim khác
chưa chắc đã đủ, trẫm dám còn bắt nó đền luôn mạng mới công bình. Những đứa nớ
ta hổng nên thương xót.
Nathan nói với David : Bệ hạ ôi, người đó
chính là ngài hổng khác, vậy nên sau đây là lịnh Trời phán cùng bệ hạ : Hỡi
David, kể từ đây gia đạo ngươi sẽ xào xáo không dứt vì ngươi đã coi thường Trời
mà lơ là chánh đạo, đã cướp vợ của thiên hạ về làm vợ mình. Ngươi sẽ phải chết,
và Trời sẽ gieo rắc hiểm họa trong nhà ngươi, trên đầu ngươi. Vợ con ngươi sẽ bị
họ hàng cướp mất. Ngươi đã hành động vụng trộm trong bóng tối, nhưng Trời sẽ
hành động giữa thanh thiên bạch nhựt cho tất cả con dân đất nước tỏ tường. Nghe
vừa dứt thì David quì xụp đấm ngực ăn năn : Thôi dzồi, tui đã phạm lỗi cùng Trời,
huhu ... Nathan trả lời : Qua tội lỗi, ngươi đã xúc phạm đến Trời, nhưng Trời
tha thứ kẻ có lòng thống hối. Ngươi sẽ không bị trừng trị, nhưng đứa trẻ được
sanh ra trong tội lỗi ấy rồi sẽ chết. Nói xong Nathan quay gót về nhà.
Bathsheba vừa hạ sanh một bé trai bụ bẫm xong thì hài nhi trở bịnh ngặt nghèo.
Để khấn xin lòng Trời thương xót. David vào đền thờ phủ phục, ăn chay nằm đất
liên tục nguyện cầu, triều thần cảm thương can ngăn hết sức. Nhưng rồi hài nhi
vẫn qua đời ở ngày thứ bảy, không sao cứu đặng.
Vua
David ở ngôi tổng cộng 40 năm. Triều cương luật lệ trong ngoài vững vàng, nhưng
tới cuối đời gặp nhiều sầu não (xin đón coi hồi sau sẽ rõ). Bathsheba, bà hoàng
cuối cùng được David sủng ái rất mực, đã rặn thêm cho đấng quân vương một hoàng
nam khác nữa, đặt tên là Solomon. Bathsheba lúc này liên minh với tiên tri
Nathan để tranh dành quyền lực với đám con chồng. Khi David ển ển xìu xìu,
Bathsheba và tiên tri Nathan cùng vào giường bịnh ỷ ôi, xin David viết di chúc nhường ngôi lại
cho Solomon. Solomon lên ngôi, có phụ hoàng ngồi bên nhiếp chánh. Ba năm sau
David mới băng hà, thọ 80 tuổi.
*
Kể chuyện thánh kinh để êm ái sang chuyện
Leonard Cohen. Cohen người đất Mộng Lệ An, vừa làm nhạc vừa hát (hổng rõ ông có
hát nhạc người không nữa nha) Nhạc Cohen hay dở sao tui thiệt hổng tường, giọng
hát của ông chỉ vậy vậy, không hay tới phải đứng dậy hoan hô, cũng không dở để
phải đi thưa lính. Nhưng.... đậc điểm của dòng nhạc là lời ca thiệt đẫm chất
thơ. Nhạc Cohen tui chỉ nhớ một bản duy nhứt : Hallelujah
Well,
I heard there was a secret chord
That
David played and it pleased the Lord
But
you don't really care for music, do you?
Well,
it goes like this: the fourth, the fifth
The
minor fall and the major lift
The
baffled king composing Hallelujah
Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah…
Your
faith was strong but you needed proof
You
saw her bathing on the roof
Her
beauty and the moonlight overthrew you
She
tied you to her kitchen chair
She
broke your throne and she cut your hair
And
from your lips she drew the Hallelujah
Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah…
Baby
I've been here before
I've
seen this room and I've walked this floor (you know)
I
used to live alone before I knew you
And
I've seen your flag on the marble arch
And
love is not a victory march
It's
a cold and it's a broken Hallelujah
Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah… Hallelujah…
Trong cổ ngữ hebrew Hallelujah nghĩa là ngợi
khen thượng đế, là lời kinh tán tụng đọc tại đền thờ. Nhưng... trong ngữ cảnh của
bài hát, Hallelujah hoàn toàn hổng tán hổng tụng chi ráo hết, đây là lời nhắn nhủ của bực tiền bối với con
với cháu hoậc với đào nhí hổng chừng… (nếu với đào thì hổng phải nhắn nữa nhưng
là than, vì hoậc nó đã hổng yêu lợi thì chớ, lại còn lên mật làm bảnh, còn bằng
không thì nó đang nhấp nhỏm tính toán màn bỏ của chạy lấy người)… chuyện đã
nhơn danh tình yêu để phạm tội - tội ác tình yêu khi mô cũng nặng nề nhứt
- vi rằng khi ấy tình yêu không là lễ diễn
hành chiến thắng, nhưng chỉ là khúc hoan ca giá băng và lạc điệu ... love is not a victory march. It's a cold and
it's a broken Hallelujah.
Vì bài hát có tựa Hallelujah, nên rồi người
ta hát nó bất kể, không lý gì tới lời và câu chuyện chứa trong lời. … Nghe nó
trong tiệc cưới còn hiểu nổi, rầng nó là lời khuyên; trong TV la dô dịp giáng
sanh, phục sanh vẫn ép lòng nghe được (mà nghe hoài hà). Kinh khủng nhứt là còn
phải nghe luôn nó trong nhà thờ lúc rước lễ. Lợi dụng tình yêu để phạm tôi là
chuyện sương sương, lợi dụng tình yêu để hiếp dâm nghệ thuật là chuyện lớn, vì
nạn nhơn khi nớ đông lắm cà, chở hổng phải một hai trự nữa. Cái ni kêu bằng giết
người tập thể, mass murder. Thì yêu chớ sao, nhưng hẳn đã yêu không đúng lúc,
nên dzồi... yêu nhau mà lại bằng mười phụ
nhau... just a broken hallelujah, tía má ơi!
TỐ NGHI
No comments:
Post a Comment