Ngô
Thị Kim Cúc
Ý Nhi. Đỗ Trung Quân vẽ
Đọc thấy trên
facebook Nguyễn Thị Hoàng Bắc những dòng viết sau đây của Ngô Thị Kim Cúc.
“Bởi vì, có nhiều khi những nỗi buồn, những
phẫn nộ, tuyệt vọng… làm nặng trĩu trái tim ta, và ngôn ngữ như trốn chạy, như
biến mất. Ta chẳng thể viết gì, bất lực trước bàn phím, không làm sao bộc bạch
hết nỗi niềm, không cách gì huy động nổi ngôn từ…
“Có thể vì vậy chị đã chọn văn xuôi để
trang trải những cảm xúc quá tràn ứ, quá nặng nhọc, quá tàn nhẫn trước những thực
tại cuộc sống và thực tại con người. Con người đang biến dạng, đang rụng rơi rất
nhiều phần người mà quên nhận biết, quên cả soi gương.
“Sự trở về với thơ của chị thông báo rằng
chị đã vượt qua, đã tìm ra cách chế ngự những nỗi buồn, những phẫn nộ, những
tuyệt vọng…
“Tôi đọc chùm thơ mới và gặp lại một Ý Nhi
vẫn đầy suy tưởng trong cả năm bài.
“Trong bài “Một bức ảnh”, hình ảnh “người
đàn ông buông cần trên vũng nước còn đọng lại sau cơn mưa trên con đường trải
nhựa rộng rãi. Phía xa xa là những chiếc ô tô lớn nhỏ ngược xuôi” vẽ lên cái gì
đó thuộc về thế giới siêu thực, ở đó có một con người đang thả câu vào một vết
lở lói trên lòng đường… Mà với tôi, vết lở lói đó là hình chiếu của vết thương,
của nỗi đau, nỗi u uất trong chính trái tim anh ta.
“Sắp đặt” lại khiến tôi nghĩ tới một-sự-thật-khác:
“Hai kẻ ngu dại sống
với nhau
người nọ tranh hơn với
kẻ kia
trong mọi nhẽ
một người nói
tôi ngu
lập tức
kẻ kia gào toáng
tôi còn ngu hơn”
Tôi nghĩ, có thể thay từ “ngu” bằng từ
“hèn”. Những kẻ hèn sống với nhau, cũng sẽ lớn tiếng tranh nhau “tôi còn hèn
hơn” như vậy. Cứ gào lên “tôi hèn” để khỏi phải làm kẻ không hèn…
“Phản
biện”:
“Gáy mình đau nhói một
họng súng
Đen ngòm của một người
tôi không biết làm
cách nào
mình có thể bình tĩnh
ngồi xuống
nhìn thẳng vào họng
súng
từ phía trước
tôi không biết
làm cách nào
để có thể vứt những
khẩu súng
thế giới sẽ tốt đẹp
hơn ư
sau khi ta vứt khẩu
súng ấy”
Rất
đau, từ một vết thương vô hình nên chẳng thể khép miệng, cứ rỉ máu mỗi khi nghe
một câu nói, đọc một dòng chữ, nhìn một ánh mắt… Có một con dao nhọn cứ thản
nhiên ngoáy sâu vào tận tâm can…
“tôi chợt nhận ra
cái họng súng đen
ngòm sau gáy mình
không đến từ tương
lai
mà đến từ quá khứ
đầy thù hận
làm sao tôi có thể tiếp
tục cuộc hành trình
dù tôi chỉ một mực đi
thẳng”.
Và
Ý Nhi có lẽ đã tìm ra cách để “Thư giãn”:
“Tôi bước giật lùi
cho đến khi
lưng chạm vào một vật
cứng
một gốc thông
một tảng đá
một mô đất.
Tôi tựa lưng vào nơi
đó
ngồi xuống
nhắm mắt lại
Biển
sao mà gần”.
Biển bao la và nước thì vô cùng huyền diệu
bởi không hề có hình dạng… Bạn có thể không cần đi tới, không cần thụt lùi,
không cần chuyển động. Thế giới ở trong tâm. Thế giới ở trong ta. Có một vũ trụ
trong ta không lệ thuộc vào bất cứ điều gì, nếu ta có thể…
Mời
bạn đọc cả năm bài thơ:
QUAN
SÁT
1.Một
góc phố
Tôi đứng trên vỉa hè
nhìn ngắm phố phường
Những chiếc xe lao đi
những con người lao
đi
không hình dáng
không màu sắc
Một vạt nắng
lọc qua khóm lá
rơi xuống mặt đường
rồi vội vã
tan đi
Bất chợt
từ chiếc xe màu xám
bít bùng
một cánh tay
trong màu áo sọc lớn
vươn ra
qua song sắt hẹp
vẫy chào rối rít
với tôi
với người bên phải
tôi
với người bên trái
tôi
hay người sau lưng
tôi
Không có người bên phải
Không có người bên
trái
Không có người sau
lưng
Chỉ mình tôi
Một vạt nắng khác rơi
xuống
bên cạnh vạt nắng cũ
đứng im hồi lâu
rồi
bất ngờ
Gợn sóng.
2.Một
bức ảnh
Bức ảnh ấy nằm trên
facebook của một người không quen
trong ảnh
người đàn ông buông cần
trên vũng nước còn đọng lại sau cơn mưa trên con đường trải nhựa rộng rãi. Phía
xa xa là những chiếc ô tô lớn nhỏ ngược xuôi
Thoạt tiên
tôi bật cười, bác này
sao vậy. Có phải Quê hương tuổi thơ tôi của Từ Huy đâu mà bắt cá giữa đường*, lại
giữa trưa nắng xối, không một khóm cây không một mái che, không một bóng người
qua lại
Thế rồi, chiếc ghế nhựa
thấp, mảnh áo sờn cũ, đôi dép tả tơi khiến tôi chựng lại.
tự nhiên tôi muốn được
nhìn thấy khuôn mặt bị che khuất dưới chiếc mũ cói rộng vành, muốn nhìn thấy
đôi mắt đang dõi theo chiếc lưỡi câu (hẳn chỉ là mảnh dây thép bẻ cong) chìm
trong đáy nước, muốn được nghe một tiếng thở dài, một nhịp đập bị nén lại hay một
âm thanh chợt bật lên…
tôi không rời mắt khỏi
vũng nước đục ngầu dưới một hố chân voi xoáy sâu trên mặt đường phơi ra vôi vữa
sỏi đá như một vết lở lói không ai chữa chạy không ai băng bó…
Bối rối
tôi đành quay lại với
tiêu đề người chủ trang đặt cho bức ảnh của mình: kiên định mục tiêu đã chọn.
rồi nhâm nhẩm đọc
dòng chữ ấy như kiểu người ta tụng một câu kinh mà mình không sao hiểu nổi
mà lạ kỳ thay
như bị đánh thức bởi
những âm thanh vô nghĩa
người ấy ngẩng lên
Một ánh nhìn diễu cợt
xuyên thấu qua trái tim chừng đã mỏi mệt của tôi.
* Trích lời bài hát:
Tôi xa quê hương bao năm tháng qua/ Nhưng trong trái tim không bao giờ xa/ Lời
mẹ ru con, hiu hiu trưc hè/ Mùa lụt nước lũ, bắt cá giữa đường…
3.Sắp
đặt
Hai kẻ ưu sầu sống
cùng nhau
căn nhà sẽ ngập trong
tiếng thở dài
rồi có ngày
rã tan trong nước mắt
Hai kẻ vui nhộn sống
cùng nhau
người nọ nhìn người
kia
ô!
mắt hắn sao mà buồn
cười
tay hắn sao mà buồn
cười
tóc hắn sao mà buồn
cười
hắn ăn thật buồn cười
hắn ngủ thật buồn cười
hắn cười… thật buồn
cười
cho đến khi
căn nhà vỡ vụn
trong… tiếng reo cười
Hai kẻ ngu dại sống với
nhau
người nọ tranh hơn với
kẻ kia
trong mọi nhẽ
một người nói
tôi ngu
lập tức
kẻ kia gào toáng
tôi còn ngu hơn
Hai người biết tuốt sống
với nhau
họ cũng hơn thua
trong mọi nhẽ
Nên chăng
một kẻ ưu sầu sống với
người vui nhộn
một kẻ biết tuốt sống
cùng người ngu dại
một kẻ vui nhộn sống
với kẻ biết tuốt
một kẻ ưu sầu sống
cùng người ngu dại…
rồi
biết tuốt với ưu sầu
ngu dại cùng vui nhộn
vui nhộn cùng biết tuốt
ngu dại với ưu sầu…
Sắp rồi đặt
sắp đi đặt lại
đầu óc nổ tung
ngôn ngữ rối mù…
Nồi đồng nấu ốc
Nồi đất nấu ếch…
4.Phản
biện
Tôi không đi về phía
ngôi nhà
tôi đi thẳng
tôi không rẽ phải
thay vì rẽ trái
tôi đi thẳng
tôi không rẽ trái
thay vì rẽ phải
tôi đi thẳng
tôi không bước tới
ngày hôm qua hay ngày trước nữa
tôi đi tới ngày mai
và những ngày sau đó
tôi không gặp một ngưỡng
cửa
vì tôi không đi tìm một
ngưỡng cửa
tôi không bước qua
cái ngưỡng cửa tưởng tượng
để vào ngôi nhà tưởng
tượng
vì tôi không đi tìm một
ngôi nhà
bởi vậy
tôi không trông thấy
những người quanh bàn chờ đợi mình
không nghe thấy tiếng
thì thầm bí ẩn
không nhìn thấy thứ
ánh sáng từng mơ ước
tôi không hiểu vì sao
Gáy mình đau nhói một
họng súng
Đen ngòm của một người
tôi không biết làm cách
nào
mình có thể bình tĩnh
ngồi xuống
nhìn thẳng vào họng
súng
từ phía trước
tôi không biết
làm cách nào
để có thể vứt những
khẩu súng
thế giới sẽ tốt đẹp
hơn ư
sau khi ta vứt khẩu
súng ấy
người ta chẳng đang từng
ngày làm ra tên lửa tầm xa, tàu ngầm nguyên tử,
máy bay tiêm kích, đầu
đạn hạt nhân…
đó sao
làm sao để vứt hết
chúng
Mà
bạn ơi
tôi chợt nhận ra
cái họng súng đen
ngòm sau gáy mình
không đến từ tương
lai
mà đến từ quá khứ
đầy thù hận
làm sao tôi có thể tiếp
tục cuộc hành trình
dù tôi chỉ một mực đi
thẳng.
5.Thư
giãn
1.
Trong đám dây leo chằng
chịt
vô dụng
chợt hiện một bông
hoa tím
Nó cứ tím như thế
trong suốt năm ngày
rồi những cánh mỏng
cuộn lại
khô dần
và biến mất
vào ngày thứ sáu
Tôi cúi xuống
kiếm tìm
cái đài hoa vừa rụng
nhưng chỉ có
những hạt đất khô cằn
2.
Tôi nghĩ
chỉ một bước chân
sẽ chạm biển
Nhưng khi tôi bước tới
mép nước đã lùi xa
Tôi lại bước thêm một
bước
rồi một bước nữa
một bước nữa
mép nước cứ lùi xa
lùi xa
lùi xa mãi
Tôi không quay lại
không nhìn những dấu
chân trên cát ướt
Tôi bước giật lùi
cho đến khi
lưng chạm vào một vật
cứng
một gốc thông
một tảng đá
một mô đất.
ngồi xuống
nhắm mắt lại
Biển
sao mà gần.
Ý
NHI
No comments:
Post a Comment