Tố Nghi
Chuyện ngắn gọn như ri....
- Octobre 1907,
thiên dường xã hội chủ nghĩa thành hình tại Nga. Vụ này có tên gọi cách mạng
tháng mười. Giải thích là... theo bánh xe tiến hóa tất yếu của xã hội loài người
thì chỗ mô có áp bức y phép sẽ có đấu tranh. Chế độ quân chủ của đám Nga hoàng
thối nát đã giúp mầm cách mạng đơm bông tốt tươi. Rồi người ta tích cực tìm
cách xuất cảng mồi nhắm "chủ nghĩa thiên đường" sang cho các nước lân
bang nhậu chung, vì nghĩa vụ quốc tế cao cả.
- 1922 liên
bang Sô Viết thành hình, thoạt tiên chỉ có Nga cùng hai chư hầu nhỏ Ukraine và
Belarussie. Tới 1939-1940 thì… tính theo đất đai và dân tình, liên bang nớ đã bự
và đông rất mực. Cộng sản Nga toan tính nhuộm đỏ toàn âu châu, thu về dưới trướng
lãnh đạo của mình nhiều chừng mô tốt chừng nớ.
- Và để rảnh
rang thôn tính chư hầu, liên bang Sô Viết (viết tắt URSS) bắt tay chia chác âu
châu với phát xít Đức. Kẻ cắp gặp bà già, hiệp ước sống chung giữa Nga và Đức
dĩ nhiên chỉ tạm bợ, Hitler sau đó xua quân mần màn nuốt gọn Âu châu, luôn cả Nga
xô. Tới đây để bảo toàn tánh mạng, Nga buộc lòng nghiêng theo và trở thành một
trong ba nước trụ cột của lực lựợng đồng minh trong đệ nhị thế chiến.
- Khi phát xít
Đức đầu hàng, việc chia chác vùng ảnh hưởng thế giới của đám đồng minh bỗng trở
nên nóng bỏng. Các nước Tây Âu tư bản họp lợi, thành lập khối liên mình quân sự
phòng thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO). Vài năm sau, để quân bình lực lượng, liên
bang Sô viết và các nước cộng sản anh em đông âu, với Đông Đức là một trong tám
nước tham dự, ký kết liên ước Warsaw, thành lập khối liên minh cộng sản Đông Âu
do Nga lãnh đạo. Cả hai khối thi nhau trang bị võ khí phòng thủ, chiến tranh lạnh
bắt đầu và dai dẳng mãi cho tới 1991 thì liên ước Warsaw và chủ nghĩa cộng sản
đông âu chánh thức cáo chung.
*
Chuyện trên là
chuyện lớn, chuyện sau là chuyện nhỏ : Thò tay ký Warsaw pact đồng nghĩa với tự
nguyện chui đầu vào rọ, vì liên ước này cho URSS toàn quyền mang binh vào các
nước anh em để loại trừ kẻ thù, một khi được nhân dân anh em xứ đó cầu cứu xin giúp
đỡ.
Brejnev - chủ tịch
nước hay chủ tịch đảng chi đó - hùng hồn đọc diễn văn : nay chúng ta đã thành anh em một nhà, ai đụng tới bạn là đụng tới tất cả
chúng tôi. Môi hở tất răng phải lạnh, nên ta phải sẵn sàng xăn tay áo lăn dzô
giúp khi có bất kỳ một thế lực phản động nào diễn ra tại bất cứ đâu trong lãnh
thổ liên ước...v.v. Dĩ nhiên là hổng thể vào nhà người thiếu giấy phép,
nhưng chuyện cầu cứu là chuyện nhỏ vì tay sai lúc nào cũng sẵn.
Nên rồi... năm
1956 tại Hung, và năm 1968 tại Tiệp, Hồng quân liên xô đã chánh thức mang binh
vào nhà anh em đập tan bè lũ đối kháng, xong sau đó nấn ná ở lợi đặng bảo vê
thành quả cách mạng huy hoàng. Chuyện ở lợi dĩ nhiên sanh mích lòng, lính Nga bị
dân địa phương, cả Hung lẫn Tiệp, tẩy chay kịch liệt, coi như thực dân đế quốc
xâm lăng hổng hơn hổng kém.
*
Chuyện lớn chuyện
nhỏ nói xong, bổn rạp xin phép căng màn hình chớp tuồng Tiệp cho bà con thưởng
lãm. Tuồng hát có tựa Kolya, đã mang về cho Tiệp nhiều giải thưởng điện ảnh qúi
giá, trong đó có giải cầu vàng và giải Ossar phim ngoại quốc xuất sắc 1997.
Truyện phim tóm
tắt như sau : Cellist Luka tuổi đã trung
niên, râu ria bờm xơm, là thành viên của giàn nhạc giao hưởng xứ Tiệp. Kép Luka
playboy thứ thiệt, chơi hoài chơi miêt và dốc lòng thủy chung với chủ nghĩa độc
thân. Lý do chánh đáng của việc kháng chiến trường kỳ hổng tậu vợ được kép hô
khẩu hiệu với đám đào lớn đào bé : tía
anh dạy rằng… chọn sư nghiệp âm nhạc là chọn hy sanh, đã hiến mình cho nghệ thuật
thì phải nên độc thân cho nhẹ gánh - nghĩa là yêu thì yêu nhưng lấy thì hổng
lấy đặng -
Luka còn mẹ già
goá phải lâu lâu thăm viếng dòm chừng. Đứa con thứ, em trai Luka, đã tiện tay
nhanh chơn trốn luôn khỏi thiên đường cộng sản. Lâu lâu từ địa ngục bên kia (Mỹ
châu thì phải) gởi thư gởi quà dzìa cho má nó.
Chuyện đào thoát của thằng em có vẻ như hổng ảnh hưởng chi, kép vẩn được
nhà nước trọng dụng, cho xuất ngoại cùng giàn giao hưởng mang chuông đi đánh xứ
người, cán bộ tuyên huấn thành ủy biểu với kép "ấy, dù thế nào thì đảng và nhơn dân ta vẫn trước sau như một, tin
tưởng lòng sắt đá trung kiên với chủ nghĩa của đồng chí"
Chẳng may ra...
Có lần Luka tới cái xứ tư bản của thằng em, hai anh em dĩ nhiên là gặp lợi và
nói chuyện trời mưa trời nắng với nhau. Chừng trở về, Luka bị kêu lên chất vấn,
phải thành khẩn khai báo ra hai anh em nói những chuyện gì lúc tái ngộ. Ủa, đã
tin tưởng cho đi còn tra khảo là sao ? Luka sanh bực bội rồi lỡ miệng "ép
tới ép lui" (f. lên f. xuống), thế là lý lịch được xếp ngay vào thành phần
đối tượng cần dòm chừng theo dõi.
Kết quả : sự
nghiệp giao hưởng tiêu tùng, Luka bị tống cổ khỏi dàn nhạc, kinh tế xuống dốc không
phanh. Rồi để sống còn, kép mần một hơi ba job : dạy nhạc tại gia, kéo đờn đám
ma và... retouche mộ bia trong nghĩa địa. Giựt đầu này, vá đầu kia, Luka lúc
nào cũng nợ nần như chúa chổm - còn sao đào hoa vẫn toả ánh sáng ngời.
Rồi... một ngày
đẹp trời, kép được tên đồng sự (đào huyệt nghĩa địa) kiêm chủ nợ, đề nghị một mối
mần ăn, vừa dễ vừa có địa khẳm: Làm hôn thú giả với một kiều nữ xứ Nga để nàng
có thể ở lại Tiệp. Hôn thú xong nhà ai nấy ở, kép vẫn trụ trì tại cái loft chuồng
chim của mình, còn nàng và thằng cu con nàng (5-6 tuổi) vẫn ở nhờ nhà bà dì y như
trước. Thù lao hôn thú (y hình là) 40 ngàn, đủ để sắm chiếc xế hộp cũ (di chuyển
làm ăn cho lẹ, thay vì đáp xe bus) và trả được ít nợ kinh niên.
Luật pháp Nga
và các nước cộng sản Đông Âu tuy hổng cho con dân xứ mình sang thăm viếng xứ tư
bản, nhưng ngoại kiều thì cho xả láng, nên… vừa ký giấy kết hôn xong, Thúy kiều
liền để con lợi cho bà dì trông coi dùm, rồi xin chiếu khán/passeport dọt liền
sang Tây Đức.
Tới đây kép Luka
vẫn ăn ngon ngủ yên, hoàn toàn hổng hay mình đã... mất vợ. Mãi cho tới khi nhơn
viên y tế ngừng ambulance, gõ cửa phòng, giao ngay cho kép thằng bé in-law -
con riêng của vợ - biểu trông chừng, xong mang bà dì vào phòng cấp cứu. Sự việc
trở thành rắc rối tùm lum khi bà nọ đi thẳng luôn ra nghĩa địa. Đã thế công an
cảnh sát khu vực còn ráo riết mần màn khẩu cung hình sự, bị chúng đánh hơi ra mùi
giả mạo của miếng giấy hôn thú.
Khúc này phim
mới thiệt sự bắt đầu, ai tò mò muốn biết diễn biến chuyện tình playboy xin
click dzô coi tiếp.
Phim hay, mạch
phim chặt chẽ, hình ảnh trung bình, nhạc khá - vì là phim tiệp nên đương nhiên nhạc phim phần lớn là của Dvorak. Bản
đầu tiên (trong tang lễ) trích từ American quartet, 2nd movement, và bài ca "chúa
khoan nhân là mục tử tôi" opus 99, lời hát lấy ý từ thánh vịnh 23 - diễn xuất tới, đậc biệt là thằng bé con - Rated : B+
Giá trị của cuốn
phim, theo chiên da bình lựng, hổng nằm trong chuyện tình riêng của nhơn vật
chánh Luka, mà trong tình chung đã tạo ra hoàn cảnh lịch sử xã hội ngay
thiên đường : Môi hở răng lạnh của đám cộng sản anh em nặng tánh thực dân phong
kiến, và chế độ độc tài vô nhơn đã dẫn đến việc cáo chung, lẹ làng cái rụp tới
hào hứng, của chủ nghĩa "bách chiến bách thắng lương tâm thời đại"
Lương tâm mác-lê
lăn cổ ra chết yểu, đời Luka tươi hồng trở lợi, kép dzòng dzô dàn nhạc giao hưởng
tiếp tục sự nghiệp cò cưa, và... hourra hourra... thinh không lời thêm kiều nữ,
lời cả đứa con với nàng. Một kết thúc thiệt sự có hậu, happy ending!
TN
https://www.youtube.com/watch?v=muCGueV3fbE&list=RDmuCGueV3fbE (2nd movement American quartet)
https://www.youtube.com/watch?v=VLNPKQ0M9ws (1997 oscar winner)
No comments:
Post a Comment