KHÚC CA MÙA HÈ

Nguyễn Thị Khánh Minh

 

Minh họa: Tranh Ann Phong.

 

Hôm nay hè đã lại bên song cửa nhà tôi, mang theo tiếng thở dài cùng lời thì thầm nhè nhẹ; và trong rừng cây tươi ngập xác hoa bầy ong đang nhởn nhơ ca hát, lúc này là lúc ngồi im lặng, đối diện với người, trong trầm tịnh, thảnh thơi tràn trề, cất lời ca hiến dâng cuộc sống (Tagore, Lời Dâng, Đỗ Khánh Hoan dịch). Vâng, chúng ta hãy theo các nhà thơ Mark Strand, Trần Dạ Từ, Nguyễn Nhật Ánh, Đỗ Trung Quân, Lữ Kiều, Vũ Hoàng Thư, Phạm Thiên Thư, Ko Un, Nguyễn thị Hải, Trầm Phục Khắc, cùng cất lên khúc ca mùa hè có vui cùng buồn để hiến dâng cuộc sống. – NTKM

 

***

 

TRẦN DẠ TỪ

 

Nụ Hôn Đầu

 

Lần đầu ta ghé môi hôn

Những con ve nhỏ hết hồn kêu vang

Vườn xanh cỏ biếc trưa vàng

Nghìn cây phượng vĩ huy hoàng trổ bông

Trên môi ta vạn đóa hồng

Hôn em trời đất một lòng chứa chan

Tiếng cười đâu đó giòn tan

Nụ hôn ngày đó miên man một đời

Hôm nay chợt nhớ thương người

Tiếng ve mùa cũ rụng rời vai anh

Trưa vàng cỏ biếc vườn xanh

Môi ai chín đỏ đầu cành phượng xưa.

 

*

 

KHUYẾT DANH

 

Lớp học

 

Có một chùm một chùm những tiếng chim non

Có một chùm một chùm hoa nắng

Một chùm em thẩn thơ ô cửa mùa hè

Lớp học của những kẻ mê man

Người thầy quay về sau bao năm bài giảng còn dang dở

Thầy bảo mình đã già các em thì quá trẻ

Nào đừng lay thức giấc mơ

Phượng đỏ môi em đang đáp xuống ròng ròng

Mưa thẫm ngoài kia không tiếng động

Sân trường chỉ còn khoảng trống

Trên tay em từng tia ban mai mảnh hơn sợi tóc khô dần

Từ lâu rồi hoàng hôn chẳng quay về phía ấy

Phía có tàn cây lưu niên không giữ nổi thân mình

Phía có bức tường cách ngăn đến hồi sụp đổ

Vết dấu người đi dâng cỏ biếc trùng trùng

Có một chùm một chùm câu chuyện cũ

Im lìm thư viện mốc meo

Im lìm bảng đen giấy trắng

May quá nơi này còn sót vài cơn mưa từ tốn

Đủ lạnh để rùng mình.

 

*

 

MARK STRAND (1934-2014)

 

Nỗi sầu muộn bị chôn vùi của một nhà thơ

 

Một mùa hè, khi chàng vẫn còn trẻ, chàng đứng bên cửa sổ và tự hỏi họ đã đi đâu, những người đàn bà ngồi bên biển, ngắm nhìn, chờ đợi một điều gì đó không bao giờ đến, gió nhẹ phả vào da họ, gửi những lọn tóc xoã ngang môi họ. Họ đã ngã xuống từ mùa nào, họ đã lạc lối từ ý niệm nào của nét yêu kiều? Đã lâu rồi kể từ khi chàng nhìn thấy họ trong vẻ lộng lẫy đơn độc, trĩu nặng trong nỗi biếng lười, dệt nên câu chuyện buồn về niềm hy vọng bị bỏ rơi. Đấy là mùa hè chàng lang thang trong màn đêm kỳ vĩ, trong biển tối, như thể lần đầu tiên, để tự toả ra ánh sáng của chính mình, nhưng những gì chàng toả ra là bóng tối, những gì chàng tìm thấy là đêm.

 

(Linh Văn dịch)

 

“The buried melancholy of a poet”, từ tập thơ “Almost Invisible” (2012) – Mark Strand là một nhà thơ, nhà tiểu luận và là một dịch giả người Mỹ gốc Canada (vanviet.info).

 

*

 

KO UN

 

Dòng sông mùa Hạ

 

Và đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn

Dòng sông sinh thêm một bầu trời.

Cùng tiếng sông như tiếng đàn vang lên

Là vòm cây tần bì xào xạc.

Sông sẽ chẳng bao giờ sâu hơn khi chảy một mình

 

Với ánh sáng và những ngân vang đến từ những miền xa lắc,

Sông là con đường diệu kỳ nhất trong mọi con đường.

Khi sông cuộn chảy qua cố hương tôi uốn mình từng khúc

Dòng nước đổ vào những lấp lánh cơn mơ

Và đôi bờ từ từ trôi vào lễ hội của giấc ngủ

 

Những chàng trai, những cô gái, vẻ đẹp của mùa hạ,

Ngắm nhìn những hào quang rực rỡ tỏa quanh mình,

Bởi chính ánh sáng từ đức hạnh trinh tiết của họ

Cất cánh bay trên mặt nước sông

Nếu cuộc sống tươi trẻ của thế gian này chảy như chính dòng sông

Thì những ai qua sông chẳng hề mong trở lại

 

Vẻ lộng lẫy của thế gian lúc hoàng hôn dành cho những chàng trai cô gái.

Đêm đêm những ngôi sao mới được sinh ra để soi sáng họ.

Và đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn

Dòng sông sinh thêm một bầu trời.

Này những chàng trai này những cô gái

Và tiếng đàn của các bạn ngân vang!

Làm lòng sông trở nên sâu thẳm

 

Và giờ đây dọc đôi bờ, những xóm làng trải rộng

Bởi lễ hội của bầu trời mùa hạ và sự tràn đầy vô tận của đêm.

 

(Nguyễn Quang Thiều dịch, trong tập Năm Nhà Thơ Hiện Đại Hàn Quốc, 2002).

 

*

 

NGUYỄN NHẬT ÁNH

 

Mùa Hè

 

Mùa hè nào gặp gỡ

Mùa hè nào chia ly

Mùa hè nào hội ngộ

Tôi cầm trên tay hai mùa hè rực rỡ

Còn mùa hè cuối cùng rơi đi đâủ

Ai nhặt được mùa hè tôi đánh mất

Xin trả lại cho tôi

Xin trả lại cho tôi người yêu tôi

Dẫu chỉ là xác con ve sầu chết khô

Ấy chính là mùa hè của tôi

Ngủ quên trong nách lá

Những ngọt bùi tôi đã nếm trải

Những đắng cay tôi đã nếm trải

Những mùa hè bỏng rát sau lưng

Còn mùa hè cuối cùng tôi gặp lại

Trốn đi đâu ngoài tầm mắt tôi tìm?

 

*

 

ĐỖ TRUNG QUÂN

 

Chút tình đầu

 

Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng

Em chở mùa hè của tôi đi đâu?

Chùm phượng vĩ em cầm là tuổi tôi mười tám

Thuở chẳng ai hay thầm lặng – mối tình đầu

 

Mối tình đầu của tôi có gì?

Chỉ một cơn mưa bay ngoài cửa lớp

Lá áo người trắng cả giấc ngủ mê

Lá bài thơ cứ còn hoài trong cặp

Giữa giờ chơi mang đến lại... mang về.

 

Mối tình đầu của tôi là anh chàng tội nghiệp

Mùa hạ leo cổng trường khắc nỗi nhớ vào cây

Người con gái mùa sau biết có còn gặp lại

Ngày khai trường áo lụa gió thu bay...

Mối tình đầu của tôi có gì?

Chỉ một cây đàn nhỏ

Rất vu vơ nhờ bài hát nói giùm

Ai cũng cũng hiểu – chỉ một người không hiểu

Nên có một gã khờ ngọng nghịu mãi... thành câm.

 

Những chiếc giỏ xe trưa nay chở đầy hoa phượng

Em hái mùa hè trên cây

Chở kỷ niệm về nhà

Em chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại

Nhớ ngẩn người tà áo lụa nào xa.

 

(Nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ nhạc thành bài hát Phượng Hồng, 1984)

 

*

 

LỮ KIỀU

 

Niềm Hạ

 

Mùa đã về rồi người hay không?

Những khóm hoa xưa rụng bên lòng

Nghẹn ngào dĩ vãng về trong nắng

Tôi cách người xa một con sông

 

Nửa đêm thân tôi thành gió thổi

Đưa thuyền vô cớ đậu bến người

Con trăng từ độ mùa đã dậy

Bỗng vàng hiu quạnh giữa đơn côi

 

Giấc ngủ tôi mơ người ngồi khóc

Thân tôi là nắng đậu mắt sầu

Lối cũ rất êm người bước nhẹ

Bước nhẹ như là chưa bước qua

 

Đưa người bâng khuâng về lối cũ

Mùa lên trên đỉnh bóng cây gầy

Người khẽ nhìn tôi cầu nhắn nhủ

Gió căng buồm hay tóc người bay?

 

Bây giờ lòng tôi như nắng hạ

Chẳng dám đưa tay nắm tay người

Từng ấy thương yêu từng ấy khổ

Tôi lỡ người rồi tôi lỡ tôi

 

Thôi mùa đã đến giao buồn bã

Hồn riêng giữ mãi một bóng người

Tôi giữ luôn dòng sông xa cách

Mùa đã về rồi người hay không

 

*

 

NGUYỄN THỊ HẢI

 

Hè

 

Cây hoa phượng bọc kín trong bóng tối

Con cá say nắng đã bị nấu thành món canh cá

Khép lại ngày

Bằng que kem giải nhiệt

Bé Amidan

Hát vang trong vòm họng tôi

Bài ca mùa hè

Lạnh buốt  

 

*

 

TRẦM PHỤC KHẮC

 

Hè Muộn

 

Ra đi như cơn giông

Trên bàn tay chớp giật

Ôm trời đất vào trong

Cởi hồn cho gió lộng

 

(Trích từ tập thơ Bói Mộng)

 

*

 

VŨ HOÀNG THƯ

 

Hoa Hạ

về Phượng

 

từ em quê ngoại mùa lên

đỏ ươm tình ngát hạ rền lời em

hải trình tôi lướt chiều êm

nghe từ cuối bãi bình yên lượng triều

 

đẹp đôi mắt phượng xuân thiều

cù tôi phương hướng dặm kiều sánh môi

rực hây hoa thắm em ngời

bóng chùm râm mát dịu tôi cõi về

 

nụ em hạ chớm tình khuê

cành tôi bắt nắng cận kề lân lang

nghe chim tìm trụ hót tràn

triều dương kim phượng biếc tàng suối hoa

 

êm vui giọng nói quanh nhà

lời em mở hạ hương đàn thềm trăng

tình tôi em ở thường hằng

trăm năm về ngụ một đằm thắm em

 

*

 

PHẠM THIÊN THƯ

 

Hạ Hoa

 

1.

đêm nghe mưa nhỏ

động mái lều thơ

dưng nhớ người xưa

áo vàng thuở nọ

 

người tình nho nhỏ

nhỏ mãi trong ta

như chum hạ hoa

 

buồn ơi, đốt thuốc

lần trang sách nhòa

này những đóa hoa

ép từ hạ cũ

 

tưởng em tóc rủ

trong dòng mưa sa

 

2.

nhà anh đầu suối

nhà em cuối dòng

suối có một lòng

sao tình đôi ngả

 

kể từ mùa hạ

tê tái ve sầu

đêm thắp đèn dầu

chúng mình ngồi học

 

giờ anh đi đâu

chòng đèn em khóc

 

(Trích thi tập Ngày Xưa Người Tình, cơ sở Văn Chương xuất bản tại Sài Gòn 1974)