Friday, July 12, 2024

TÔ THÙY YÊN. NĂM NĂM RỒI ĐÓ

nguyễnxuânthiệp
 
Đinh Cường vẽ
 
Tô Thùy Yên ra đi đã năm năm. Như anh từng nhìn lại trong thơ
Đi như lạc trong trời đất
Thủy tận sơn cùng, xí xoá ta
Cõi chiều, đứng lại, khóc như liễu:
Có thật là ta đi đã xa?
Năm năm trôi qua, bạn bè và văn học trong cũng như ngoài nước còn nhắc tới anh cùng với Thanh Tâm Tuyền và một thời rực rỡ của thi ca. Riêng Nguyễn này và Tô Thùy Yên đã có nhiều liên hệ trong văn chương và cuộc đời. Nhớ những năm đầu tiên bước vào con đường văn học, Tô Thùy Yên, Đinh Cường và Nguyễn cùng đăng thơ ở báo Đời Mới, các bạn đã viết thư cho Nguyễn để rồi khi mình vào Sài Gòn cuối những năm 50 cùng tìm đến với nhau kết nối mối duyên văn lâu dài.Trong dòng biến chuyển của thế cuộc, những năm 60 Nguyễn và Tô Thùy Yên cùng vào lính, mình trước Tô Thùy Yên sau. Để rồi sau đó cùng tái ngộ ở Cục Tâm Lý Chiến. Cuộc chiến diễn biến khốc liệt rồi Cộng Sản chiếm Miền Nam. Không hẹn, mình v à Tô Thùy Yên cùng có mặt ở trại tù Cẩm Nhân, Bắc Thái, Thanh Chương Nghệ Tĩnh và Hàm Tân Z30C. Năm 1982 Nguyễn ra tù còn Tô Thùy Yên phải nhiều năm sau. Thế rồi cùng tái ngộ ở Sài Gòn thời đổi chủ chó nhảy bàn độc, thường là họp mặt ở nhà Hà Thượng Nhân gần Nhà Thờ Ba Chuông và nhà Tô Thùy Yên trong xóm Cầu Hang Gò Vấp. Có Nguyễn, Thanh Tâm Tuyền, Tô Thùy Yên, Nguyễn Trung Dũng, Dương Nghiễm Mậu, Cung Trầm Tưởng… chia nhau từng điếu thuốc, chén rượu Cây Lý, tách trà Bắc Thái, và chuyện ấm lạnh trong cõi văn chương. Và rồi đi Mỹ. lại gặp nhau ở San Jose, Minesota, Houston Texas. Lần gặp ở Houston năm 2017, có Nguyễn Thị Thảo An, Phan Mỹ Hạnh, Thận Nhiên, Đức Phổ, Cái Trọng Ty, Tô Thâm Huy, Lâm Chương, Ngu Yên & Phụng… Lúc bấy giờ Tô Thùy Yên đã suy yếu, anh nói Muahammad không đi thăm núi được thì các núi đến đây với Muhammad. Thế rồi thắng 6.2019 Tô Thùy Yên bỏ anh em ra đi vể nơi mây trắng.
Tô Thùy Yên ơi, năm năm rồi đó. Nỗi nhớ chưa vơi. Hôm nay, 12 tháng 7, ngày bạn ra đi, tình cờ đọc thấy trên facebook những lời hoài niệm của các tác giả trẻ Hoàng Kim Oanh và Ngô thị Kim Cúc, lòng này càng thêm tưởng nhớ. Xin ghi lại ở đây.
 
HOÀNG KIM OANH
Thắp tạ càn khôn một vô ích
Thắp tạ nhân quần một luyến thương
Biển Đông đã một ngày xe cát...
Khuất giạt, mơ lai kiếp dã tràng…
(TTY)
 
12.7.2019
Xem lại hinh ảnh 5 năm trước, ngày này, cùng anh Nguyên Minh, Ngô T. Kim Cúc, Nguyễn Trọng Hiệp, và chị Ba Hoàng đi cúng thất 49 ngày thi sĩ Tô Thùy Yên ở Lộc Ninh, Bình Phước.
HKO

Ở Lộc Ninh 2019
Các anh chị: Kim Cúc Ngô Thị, Nguyên Minh, Thụy Vũ,
Khoi Hao Nguyen, Hoang Kim Oanh, Nguyễn Hiệp
 
NGÔ THỊ KIM CÚC
 
Về một chuyến đi không hoãn được
 
“Trời rạng. Chuyến đi không hoãn được.
Bài thơ tâm phát dẫu chưa xong,
Xin vẫn cài hờ lên cửa tạ”. (Thơ tạ)
 
Bài thơ cuối trong tập thơ cuối TUYỂN TẬP THƠ (mới in năm 2019) của Tô Thùy Yên chỉ có ba câu.
Một vài câu trong một bài khác (Thấm thoắt đời ta), viết cách đây đã mười bảy năm, vẫn như thể một lời từ biệt sớm.
“Tôi bây giờ cha mẹ chẳng còn/Các em tứ tán, bạn thưa vắng… /…………………/Thấy trăng sáng quá, ngủ không đành, /Những mong có người thức chuyện vãn, /Mai chia tay, mang theo phần trăng./Thế giới những ba ngàn, /Trước giờ qua được mấy? /Quê nhà nghe nói có, /Chỉ dấu tìm không ra. /Con vượn non xa khóc ảo ảnh, /Còn ta lộn chuyến, nén mà đi… /Sức già, đến lúc phải bỏ bớt, /Bỏ lại bên đường cái bóng ta…”. 7/2002.
Vậy mà đã là thất thứ bảy…
Trong ngôi nhà ở Lộc Ninh, cứ bảy ngày, người con trai- Nguyễn Khôi Hạo- lại cúng thất và đọc kinh cho cha.
Lần này là bữa cúng lớn nhứt- ngày thứ 49, như tập tục xưa nay của người Việt.
Sau trăm ngày, Khôi Hạo sẽ đặt lên bàn thờ bài vị của cha bên cạnh những bài vị cũ của tiên tổ. Gia đình này không thờ ảnh, với niềm tin rằng hãy để người chết thanh thản ra đi thay vì cứ lưu luyến người thân mà bịn rịn mãi cõi trần.
Có khá đông đạo hữu của Khôi Hạo đến đọc kinh và dự lễ phóng sinh 1.100 con chim- số lượng nhiếu nhứt so với các thất trước- trở lại rừng, thay vì phải vào các nhà hàng quán xá.
Những người bạn từ Sài Gòn mừng chị Thụy Vũ khỏe lên một chút, với cái tuổi ngoài tám mươi và căn bệnh nan y trong người. 
Cô em gái kề anh Tô Thùy Yên- chị Ba Hoàng, cũng đi cùng. Chị vừa sang Mỹ thăm anh trai về, kể một kỷ niệm nhỏ, rằng anh Tô Thùy Yên vui vẻ khoe với hai cô em có món bánh rất ngon của người Mễ, sẽ mua đãi các em. Anh đã xin chị Bích vợ anh hai mươi đô (vì anh không có tiền) để mua bánh cho em ăn. Chị Ba bảo chị chê bánh gì còn dở hơn bánh của người Việt, mà không hiểu sao anh lại có thể khen ngon.
Anh Tô Thùy Yên đã rời nhà đến ở tại một nơi chăm sóc bệnh nhân từ nửa năm trước. Sau khi hai em gái đã trở về Việt Nam, anh tỏ ý muốn về lại nhà nhưng không thể, vì ở nhà không có người chăm. Khi chị Ba Hoàng về Việt Nam được hai tuần, tin anh Hai Tiên- Tô Thùy Yên mất đã đến với chị.
Có vẻ như sau khi gặp gỡ các em, thi sĩ với trái tim quá nặng nhọc mệt mỏi đã yên lòng từ biệt thế gian…
Mong sao anh Tô Thùy Yên nghe được những lời kinh cầu của con trai, hưởng được những hồi hướng công đức của con mà về với cõi giới yên bình an lạc như anh vẫn vọng tưởng. Bởi vì cả cuộc đời anh là một chuỗi dài những bất an ray rứt, những thứ đã làm nên một thi sĩ lớn nhưng cũng gặm nhấm, tàn phá trái tim anh không thương tiếc vào những năm tháng cuối đời…
NTKC
 
Tô Thùy Yên ơi, đã năm năm rồi. Thôi hãy yên nghỉ nơi cõi vĩnh hằng -có Mai Thảo, Thanh Tâm Tuyền, Đinh Cường cùng nhiều bằng hữu khác họp mặt.
NXT

  

No comments:

Post a Comment