MÙA XUÂN LÓT Ổ

nguyễn thị khánh minh

                                                                  Gia dinh chim 

Mùa xuân không thể thiếu tình yêu,

mùa chim làm tổ mùa người lót ổ…

(Huuluan123-vnphoto.net)

    Vào khoảng thời gian còn ít ỏi của mùa đông, mưa đến và đi rất nhanh, tôi vẫn thường để hé một chút cửa sổ để bất ngờ khi mưa đến có thể nghe tiếng rơi của nó trên mái nhà (nếu nó đến vào ban đêm thì thật là nao núng giấc ngủ, thức giấc, với cảm khoái mơ màng trong tiếng mưa xa). Một đêm có mưa và lạnh, tôi ngưng làm việc, ngước nhìn tấm lịch, mắt như bị giật ra khỏi cơn buồn ngủ bởi cái chữ Spring equinox trong ô số 20 của tháng 3… Ô, thế cơn mưa ngoài kia là lời chia tay của mùa đông đấy ư. Hay là cái rung chuông nũng nịu của xuân đang mấp mé cuối chân trời?

    Tôi khoác áo lạnh bước ra thềm, hương ban đêm ngất trong, mưa vừa rào rào đây thôi, bây giờ đã là những tiếng rơi không âm thanh, thềm mưa như tờ giấy thấm loang lổ dưới ánh đèn mờ nhạt trên hiên. Lắng nghe trong khí lạnh ướt xem có chút gì xao động của hơi xuân chăng. Ngày mai nó đã thực sự mở cánh cửa thời gian để bước vào nhịp sống của chúng ta rồi. Và trong thân thể trẻ trung của cây, của người, những mầm tươi lại tiếp tục nẩy chồi kết nụ để tận hưởng được hết tinh túy tử sinh đất trời. Họ sẽ đồng hành cùng với xuân cái khí hừng hực của những tế bào đang sinh sôi nẩy nở. Hãy sống và thật trọn vẹn nhé, những non tươi.

    Sẽ gìn giữ những gì đang ở lại. Sẽ tự nhiên với điều sắp tới. Sẽ chăm bón hơi thở để tha thiết với buồn vui cuộc sống, lắng nghe muôn màu của cảm xúc, gói mở cùng ta những thương yêu, rất thật, cả cho dù, là giấc mơ, một cõi sống mà ngày mai nó khóc cười một phía khác, của hơi thở.

    Đã gần nửa đêm. Uống một ly sữa nóng cho ấm đường dẫn vào giấc ngủ có lời ru dịu dàng tiếng mưa cuối mùa… Và ngày mai tôi sẽ nhen lửa từ ngọn nắng non nhất để thắp mừng sinh nhật mùa xuân.

    Thế mà lại dậy hơi muộn. Ngày đầu tiên của mùa xuân. Nghe nói trời lúc sớm mù mù như muốn mưa. Bây giờ nắng tràn trề màu hổ phách, cũng ngang bằng màu ly nước trà tôi đang cầm trên tay, nhấp một hớp cùng với nắng. Sao không gọi tôi thức sớm hơn để được đón bước chân đạp đất của mùa xuân, tôi đang lách chách thế thì người bạn đời bảo, nói nhiều quá làm con chim nó hết hót rồi. Vậy đó, chứ cặp uyên ương nào rủ nhau ngày đầu xuân xây tổ rù rì, và tiếng hót tôi thì chả phải là đã được chắt chiu nghe? Bây giờ thì phải, yên đi, nghe chim nó đang hót kìa. Đã tự bao giờ mình thôi là sơn ca đấy nhỉ. Thôi nhé, không chết tế bào vui nào mà dòng máu xuân đang chuyên chở trong tôi đâu. Cõi mộng xa đang mở ra những cánh cửa đấy thôi, hồi tưởng, ước mơ, để xem thuận ý cánh cửa nào. Gió đang thổi ấm và nắng đang sôi…

    Tôi phải đi để dự một bữa tiệc sinh nhật daffodil vàng, có một đóa xa, xưa như tiền kiếp đã nở trong vườn nhà tôi, và nói rằng, mầu vàng ấy bắt đầu một giấc mơ. Cộng một lần nữa, tôi sống thêm, mùa xuân của tôi. Mùa xuân của tiếng chuông đánh thức mỗi ban mai, có mùi cà phê cao nguyên quê cũ. Mùa xuân của tiếng đóng lại nhẹ nhàng cánh cửa buổi tối, đem theo lời trăng ru ngủ. Là chút thời khắc thôi mà khiến mình bỏ nhịp tim mình vào xao xuyến cùng nó.

    Nắng giờ đã chín vàng rồi, hãy góp vào đó ánh nhìn của người đi, cho đủ đầy réo rắt.

    ... Hóa ra mùa xuân là thế. Cả tuần này mọi thứ của trời đất, con người, cứ rạo rực lên theo tiết háo hức xuân phân. Từng đường hoa vẽ lên trước mỗi sân nhà, và ong bay rộn rịp, chúng tới ăn rồi “to go” về nữa, tha hồ mà trữ đầy kho. Và bướm. Những cánh trắng nhỏ rất nhẹ như những nốt nhạc lên xuống nhịp nhàng trên khuông nắng.

    Nốt cao nhất là đây, bên thềm nhà tôi có thêm cư dân mới. Cặp chim cu gáy rủ nhau về lót ổ dưới mái cổng, chị chim mẹ nằm im trong tổ, và anh chim bố thì bay tới bay lui rất tất bật, cái bận rộn của anh chồng biết rõ bổn phận mình, trong từng sợi cỏ khô ngậm trên miệng về lót ổ cho nàng. Thật diễm tình là chuyện uyên ương đôi lứa. Sau những ngày theo dõi, tôi thấy cả đôi chim đều cùng ấp trứng, không riêng gì chim mẹ, vì thấy một con bay về thì con đang nằm ấp trứng trong tổ bay đi.

    Thành ra mỗi sáng, trước khi bắt đầu những việc thường ngày, chúng tôi ra thăm chừng tổ chim trước. Mỗi ngày, mỗi ngày, bố mẹ chim vẫn thay nhau yên lặng ấp trứng, tôi muốn lấy máy hình chụp, nhưng sợ động đến việc ấp trứng của chúng nên những hình tôi chụp không được rõ nét lắm, mà cũng bởi chiếc máy hình nhỏ, tay chụp lại không nhà nghề. Nhớ cách đây mấy năm, lần đầu tiên thấy tổ chim hummingbird, tôi đã kê máy hình sát vào chụp, thế mà con chim mẹ vẫn bất động, giờ nghĩ lại thấy ân hận, chắc lúc ấy có lẽ nó sợ lắm nhưng vì con mà chịu đựng. Nên lần này, dành yên lặng hết mức có thể để bố mẹ chim được yên tâm, chúng tôi không đi phía đó nữa mà đi cổng sau, tưới cây cũng thận trọng, lỡ có đi ngang thì rón rén (như ngày xưa đi ngang giường mẹ vào buổi trưa sợ mẹ thức dậy, thì bị tóm ngay vào để ngủ trưa).

    Thềm mobile home, vừa đủ rộng để chúng tôi tận hưởng không gian riêng mình và trời đất chung quanh, cùng gia đình chim bên mái thềm.

    Lúc này trong nhà tôi lại xảy ra vụ mối. Phải chùm mền cái nhà để diệt mối. Không được đâu, tôi la lên, chim con chưa nở. Vì cái tổ ở dưới cái cổng dính vào khối nhà nên chùm là phải phủ cả mái cổng. Mọi người trong nhà đều đồng ý hoãn lại, cậu con út cũng rất vui vì điều ấy, mỗi khi đi đâu về, lại hỏi tôi, chim con nở chưa mẹ. Mà hình như tôi muốn điều đó kéo dài ra, vì nỗi đợi một tin vui chắc chắn sẽ đến làm lòng mình nôn nả khác thường. Như thể chiếc bánh ngon, giữ mãi trong tay không muốn ăn. Để ngâm ngấm cái cảm giác.

    ... Ngày đã sang tháng 4. Trời đã ấm lên nhiều. Không nhớ chính xác là chim ấp trứng bao lâu. Chắc hơn hai tuần rồi. Một đêm có mưa. Tôi ra thăm, cặp chim cu gáy chọn nơi lót ổ nằm cữ thật chính xác, lá phủ kín thế chắc mưa không tạt vào được. Yên lòng, tôi vào ngủ. Nghĩ cũng vui, cả nhà ba người đang cùng có một quan tâm, và rất ý hợp tâm đầu về chuyện liên quan đến nhà chim. Manh nha một nỗi buồn trong tôi, nếu chim non nở và chúng sẽ bỏ đi, rộng một bầu trời cho chúng, đâu biết để lại cho tôi nỗi trống vắng khi phải nhìn chiếc tổ nhỏ bé đã một lúc ấm hơi thở của tình gia đình, không riêng gì của chúng.

    Một tối, chưa khuya lắm, tôi nghe tiếng chim ú...ú ngoài thềm, tôi vội chạy ra, đêm rồi sao nó còn kêu vậy. Có những tiếng soạt nhỏ phía tổ chim, như tiếng lá quẹt nhau. Yên tâm, tôi vào ngủ. Sáng hôm sau, lại thăm chừng, tôi nhìn lên, không thấy gì ngoài con chim mẹ đang xoay xoay liên tục. Chồng tôi nhìn lên, và nói nhỏ -có chim con rồi! hai con!- - bắc dùm minh cái ghế, mau lên- tôi nói cuống quít, và, ô tôi thấy cái đầu màu xám ướt..., sợ làm ồn chúng, tôi rón rén đi xa cái tổ. Tiếng cười lúc ấy là sung sướng nhẹ nhõm. Sự sinh nở, là thông điệp tuyệt nhất về sự mới mẻ của điều đầu tiên. Một tiếng khóc vừa lọt lòng mẹ. Một chồi non vừa nhú. Một mặt trời nõn hồng vừa trồi lên mặt biển đầu ngày.

    Chồng tôi cũng đã canh chụp được hình bố mẹ con nhà chim. Khi chúng tôi đang mải mê xem cái hình thì nhận được điện thoại bên nhà, báo tin con dâu tôi vừa mổ, sinh một bé trai! Chúng tôi cười vang, tuyệt vời quá. Muốn nhẩy cẫng lên. Cùng ngày với hai con chim non vừa nở bên mái cổng. Ngay lúc đó con trai ở Los cũng gọi, -mẹ, chị Hạnh sinh rồi đó- -mẹ vừa biết đây, mà con biết không hai con chim non nhà mình cũng ra đời đấy- -Vậy ạ, vui thiệt há- Tôi nghe tiếng cười của con trai. Chia sẻ làm sao! Cái khí lạnh đông tan ra, ngọn núi xanh mềm dưới nắng hứng trọn mùa xuân vừa đến.

    Tôi những muốn bế đôi chim non bé bỏng kia vào bàn tay ấm áp của tôi.

    Đêm, kéo chăn lên ngang miệng, thấy mình tràn đầy xúc cảm, như đang nghe một lời tình tự. Tôi muốn hát một lời ru. Ru cháu bé trai giấc ngủ đầu tiên trên cõi đời, giấc ngủ lòng mẹ ấp ưu. Ru cho những cánh chim thân yêu bên mái thềm sẽ ở mãi trong tổ ấm hương gia đình ấy. Ru nồng nàn mùa xuân về lót ổ những lời thơ hạnh phúc. Cho mái ấm kia... mai hay mốt. chắc đời tươi đẹp. ta vẫn tin. như nghĩa đá vàng…(Thơ Nguyễn Xuân Thiệp)

    Lót ổ xây tổ ấm, lót ổ để chào con ra đời của mọi động vật, người nữa, cũng đúng vậy, tôi cũng muốn dùng hình ảnh ấy tượng trưng cho bất cứ sửa soạn nào với ý đón chờ một điềm lành. Thiêng liêng nào hơn sự sinh nở. Cái gì quấn quít hơn đôi bạn tình rủ nhau xây mái ấm. Và còn ơn huệ nào hơn mùa xuân là tổ nuôi muôn ý thơ trên đời? Hình ảnh ấy đối với tôi, đáng giá đến thế, nên thơ biết là chừng nào, mà khi tôi nói cùng Vỵ, tôi vừa viết một tản văn Mùa Xuân Lót Ổ, bạn cười bảo, cái tựa cải lương. Không sao, chả phải các bạn trẻ khi tán tỉnh nhau đã đùa, có cải lương nó mới tới, đó sao.

    Nhân đây, tôi chép lại một đoạn rất cảm động về chuyện lót ổ của một loài chim, chuyện thần thoại trong sách học sinh lớp 3 ở Việt Nam, bạn Vỵ xem thử có cải lương không nghe, “Chim Thiên Đường đi tha rác về lót ổ để chuẩn bị cho mùa đông sắp đến. Mỗi khi tìm được chiếc lá đẹp, các bạn Sáo Đen, Gõ Kiến… ngỏ lời xin, Thiên Đường đều vui vẻ tặng lại. Lâu lắm, Thiên Đường mới tìm được cụm cỏ mật khô vàng như màu nắng, về qua tổ Mai Hoa, thấy bạn ốm, tổ tuềnh toàng, Thiên Đường gài cụm cỏ che gió cho bạn. Rồi Thiên Đường lấy mỏ rứt từng túm lông mịn trên ngực mình, lót ổ cho Mai Hoa (việc này làm tôi ưng ức cả tim). Mùa đông đã đến. Những cơn gió lạnh buốt thổi vào chiếc tổ sơ sài của chim Thiên Đường. Nó loay hoay sửa lại tổ, che kín được mặt này thì mặt kia lại trống hoác. Bộ lông màu nâu nhạt của Thiên Đường trông thật xơ xác và tội nghiệp. Chèo Bẻo bay ngang qua, trông thấy thế vội loan báo cho mọi loài chim được biết. Sáo Đen, Gõ Kiến, Mai Hoa, Bói Cá… bay ngay đến sửa lại tổ giúp Thiên Đường. Ai cũng yêu quý người bạn tốt bụng nên chẳng mấy chốc Thiên Đường đã có một chiếc tổ rất đẹp. Chèo Bẻo chợt nảy ra một ý định và đem bàn với các bạn, ...và được các bạn tán thưởng. Lập tức, mỗi chú chim rứt trên bộ lông của mình một chiếc lông quý: chiếc màu đỏ thắm, chiếc màu xanh cánh trả, chiếc màu vàng tươi, chiếc đen tuyền…. gom góp lại thành một chiếc áo đem tặng chim Thiên Đường. Từ đó, chim Thiên Đường luôn khoác trên mình một chiếc áo nhiều màu rực rỡ, vật kỷ niệm đầy ý nghĩa của tình bè bạn.Trần Hoài Dương. (Violet.vn)”

    Tôi tin vào cái Đẹp trong chuyện thần thoại, những lý giải trong cổ tích, thần thoại luôn hợp với “nhân chi sơ tính bổn thiện” “ở hiền gặp lành”, nói lên khát khao của con người vươn tới cái đẹp, cái thiện, để cuộc sống tốt lành hơn. Xin các bà mẹ trẻ, mỗi tối nhớ đọc cho con mình nghe những chuyện cổ tích, hát ru những lời ca đẹp, đó là hạt mầm nuôi tâm hồn luôn hướng về Chân Thiện Mỹ. Tôi nghĩ như thế.

    Hai bé chim vừa mở mắt trong tổ rơm dưới mái cổng nhà tôi để thấy bầu trời xanh trong hơi ấm của lòng mẹ, và, Khánh ơi, cháu cũng đang ngủ no trong ổ rơm chắt chiu của bố mẹ, những sợi rơm vàng tươm mật chúc phúc của bà mụ mùa xuân, từ nơi đó cháu sẽ được cấy từng ngày lớn lên, tin yêu và mạnh mẽ.

    Và tôi, tôi mơ màng những cọng gió đang kết thành những sợi tơ lót ổ một mùa non xanh nữa trong dòng thời gian, trong đó có một giấc mơ. Và không có cơn bão nào làm kinh động giấc mơ đang cắn vỏ để sống với mặt trời mùa xuân…

8.4. 2013,
ngày Quý Khánh và hai con chim non chào đời

                                                                    Chim non

    Viết thêm, bạn ơi, biết không, chừng tuần sau đó, thật là lạ lùng, bố mẹ chim mỗi sáng thường đem hai đứa con để lên bàn nơi tôi ngồi uống cà phê sáng rồi chúng bay đi, hai con chim non nằm yên mãi tới khi bố hay mẹ chúng quay về, và đem trở lại tổ. Tôi chụp rất nhiều hình cảnh này. Không phải một lần đâu, gần như là cho tới khi chúng tự lộp độp nhảy trên thềm và chập chững bay, tôi mắc cười quá khi nghĩ mình đang baby-sit cho cặp chim “thông minh” biết là không phải giao trứng cho ác này, lúc ấy luôn có một con mèo to đứng dưới bực thềm và ngóng mắt về phía tổ chim, tôi cứ phải trông chừng và doạ đuổi con mèo đi.

    Mãi tới khi chúng thực sự bỏ tổ, thì nhà chúng tôi mới chùm mền diệt mối. Chúng tôi buồn như một gia đình láng giềng thân thiết vừa dọn đi xa.

Santa Ana,

Tháng 4.2013

NTKM