22 Agostino, Irvine, CA
92614 USA • vmail: +1-949-981-3978
email:
vanhocpress@gmail.com • Facebook: Van Hoc Press
THƠ & CA TỪ
Culture Art Education
Exchange Resource
liên kết với VĂN HỌC
PRESS xuất bản, 2021
Thiết kế
bìa:
Đào
Nguyên Dạ Thảo
Sách đã có bán trên
BARNES & NOBLE
Ấn phí: US$19.00
Xin bấm vào đường dẫn
sau:
THO VA CA TU: NGUYEN
DINH TOAN by Dao Nguyen Da Thao, Paperback | Barnes & Noble®
(barnesandnoble.com)
@@@
NHỮNG ĐÊM NHỚ LẠI
(Trích đoạn)
Đặng Mai Lan
…
Qua một tấm màn quá khứ của nhiều thập niên, bạn trở lại như một kẻ đang chơi
trò cút bắt với tôi. Bạn đứng đâu đó tôi không thấy. Nhưng bạn đã vén cái bức màn sờn cũ ấy để tôi nhìn lại tôi xưa. Và
thêm một tương quan giữa bạn với một người tôi cũng chưa hề gặp mặt, làm tôi
nao lòng thao thiết nhớ về những ngày có thể nói với tôi là những ngày tươi đẹp
nhất. Ngày biết mê đắm một tiếng nói, một câu văn.
…
Tôi
đang nhớ lại những đêm Sài Gòn.
Xóm
đêm, các ngôi nhà đã then gài cửa đóng trong bóng tối im, nhưng vẫn còn đâu đó
những ngọn đèn toả sáng dưới những mái nhà ngủ muộn. Thỉnh thoảng có tiếng cười
của ai đó đi về trong con ngõ.
Căn
gác luôn được mở rộng bởi một cửa sổ có cánh là một khung kẽm sợi dầy, đan kết
thành những mắt lưới tròn. Cửa được đóng mở bằng cách nâng lên hạ xuống cái
khung lưới ấy. Từ khoảng trống đó có thể nhìn thấy cả một khoảng trời bao la
phía ngoài. Lý tưởng cho những đêm trăng sáng hay những đêm mùa hè khi mà khí hậu
tột cùng oi bức. Nửa đêm thức giấc hay trằn trọc, chẳng cần bật đèn đêm cũng có
thể nhìn thấy mọi thứ đồ đạc trong phòng.
Nhưng
những đêm thứ năm, cái khung lưới ấy luôn được sập xuống. Cả bức màn vải bên
trong cũng được kéo kín để ngăn chắn luồng ánh sáng hắt vào từ phía ngoài. Như
thể bóng tối cũng là một cánh cửa của mỗi người thao thức được khép kín riêng
tư. Sự khép lại, đắm mình trong bóng tối của chủ nhân căn gác nhỏ này như chỉ để gìn giữ riêng cho mình
một điều gì đó đắm đuối mê say, như nó chỉ là của riêng mình, phải nâng niu cất
giấu.
Kỳ
thực, điều ấy chỉ là một khoảnh khắc thời gian. Mà thời gian nào có phải của
riêng ai. Chỉ là một giọng nói, là những âm thanh được phát đi từ một làn sóng
điện lan toả trong đêm, trên khắp mọi miền đất nước.
Những
đêm thứ năm hò hẹn, những phút giây hò hẹn của những người yêu nhau. Của tình đầu,
tình xa, tình nhớ. Những ai đã yêu, chưa yêu cũng cảm ra được một thứ tình yêu
vào buổi ấy dù chỉ bằng những lời nói, câu ca.
Dù
Sài Gòn chỉ có hai mùa mưa nắng, nhưng giọng nói dịu dàng ấm áp như chuyên chở
thời tiết của bốn mùa. Mùa bàng bạc trong những bản tình ca. Tiếng xào xạc của
những chiếc lá thu rụng đầy trên phố. Những sợi
mưa rơi ẩm ướt những thềm nhà, long lanh trên cây lá.
Sương
mù, bóng tối và những con đường có ai đó, đang chia tay ai. Nghe qua một giọng
nói mà tưởng như có thể ngửi thấy cả mùi hương hoa trên cây, mùi cỏ dại bên đường.
Vị ấm nóng của ly cà phê hay hương thơm khói thuốc trong góc quán đêm về.
Tiếng
nói không chỉ làm đêm thành phố êm đềm thơ mộng hơn. Những bài hát đã xoa dịu
đêm quê hương đầy ánh hoả châu, ấm áp đêm tiền đồn heo hút.
Có
bao nhiêu người đã thả hồn trong âm thanh ấy vào những đêm thứ năm như thế? Những
đêm khó quên.
Giờ
ra chơi, hành lang trước lớp nhìn như là một trung tâm văn hoá.
…
Người
con gái cầm cuốn sách, giở từng trang dò kiếm và đọc lại cái đoạn mà có lẽ cô vừa
mới đọc đêm qua. Giọng miền Nam nhưng khi cô đọc, đôi mắt miên man lướt theo từng
câu từng chữ. Ngừng lặng đúng lúc như đang diễn tả một bài nhạc của một người
am hiểu về nhạc lý, làm chơi vơi tâm tưởng những người bạn quanh cô.
Đó
chẳng phải là một cuốn sách duy nhất đã được đọc trong những giờ ra chơi. Nhưng
những cô học trò hiện diện vào những buổi ra chơi của bao ngày tháng đó, chắc
chắn sẽ chẳng bao giờ quên được cuốn sách và
nhân vật nữ không tên, người con gái có một vết nám trên mặt. Cuộc sống
của nhân vật nữ này có thể như là một hình mẫu, một giấc mộng tương lai, mà họ,
những cô học trò ngoan hiền như chim non còn nằm trong tổ đã từng mơ được bay bỗng, được sống những
ngày đời như thế. Một đời sống tự lập đầy quyến rũ, không nằm trong lệ ước của
đời thường.
Một
trong những thiếu nữ năm ấy chính là tôi.
Chỉ
là một đoạn văn, nhưng tôi đã cảm nhận thêm một thứ mùi hương khác. Khác với
cái mùi của không gian, cảnh vật, của tình cảm yêu đương mà tôi hằng nghe diễn
tả từ một tiếng nói trên đài phát thanh vào những đêm thứ năm. Cái mùi mẫu tử
này ai lại chẳng từng hít thở, nâng niu bằng một cách nào đó trong đời sống.
Cái mùi thiêng liêng, nồng nàn và ấm áp.
Tôi
biết đến nhà văn Nguyễn Đình Toàn qua tiếng nói, rồi đến văn chương. Dù
cái biết về văn chương thuở ấy chỉ là một “con đường” không dài, không ngắn mà đi qua
là mãi hoài lưu luyến.
Mãi
mãi, cho đến tận bây giờ…
Có
những đêm mất ngủ, tôi vẫn tìm thấy lại mình của những đêm thứ năm xưa. Những
đêm nằm cong mình, đắm chìm theo tiếng nói, trong bóng tối của căn gác nhỏ.
Chỉ
là hồi tưởng, vậy mà tôi cũng tìm lại được cái cảm giác khi nằm nghe những bản
tình ca, cùng với âm thanh của gió, mưa, của tiếng lá khô rơi trên đường… Dù thứ
cảm giác thuở ấy chỉ là sự mường tượng, dù thực tại bên ngoài ngập đầy băng tuyết của mùa đông.
Vẫn
nhớ chiếc radio xinh xắn như một hộp bánh biscuit hình chữ nhật bằng nhựa cứng
màu hồng pha trắng, mà trên mặt có khắc một hàng chữ: “Chính phủ quốc gia Nhật
Bản kính tặng những chiến sĩ của quân lực Việt Nam Cộng Hoà”.
Chiếc
radio thời chiến chẳng phải chỉ dành cho những chiến sĩ nơi tiền đồn heo hút,
mà cả người nhà chiến sĩ là tôi cũng may mắn được sở hữu.
Vẫn
nhớ đến hình vẽ trên một bìa nhạc mà tôi đã dùng để bọc cuốn nhật ký của những
ngày tháng chớm biết mong đợi, nhớ nhung.
“Ngày
thần tiên em bước lên ngôi, đã nghe son vàng tả tơi...” Bài hát tôi yêu, mê từ
thuở chưa lên ngôi, chưa hiểu thế nào là vàng son tơi tả.
Bây
giờ thì tiếng nói đã thành tiếng hát. Bàn tay ngồi viết từng trang sách giờ lướt
trên những cung đàn. Và văn chương làm rung động bao tâm hồn thiếu nữ nay là những
khúc bi ca, tiếng nói của kiếp người trên một quê hương khốn khổ.
Đêm
quê hương, đêm treo trên một cành ngang
Chôn
nhau xong làm dấu nhớ chỗ ai nằm
Cơn
mưa giông, đêm qua đông trời lạnh lắm
Gió
khắp bốn bề, cây rừng núi run hình bóng
Mai
rạng đông đến lượt ai đem chôn
…
Cố
thắp cho em một ngọn đèn
Bằng
nhọc nhằn cay đắng
Của
hình hài rã trong trại giam.
Tôi
đã lắng nghe tiếng hát và bùi ngùi với những câu ca, trong những bản nhạc như
thế. Cũng với bóng đêm, cũng là những khoảnh khắc một mình, hay những đêm trở
giấc.
Tôi
vui mừng khi biết tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn Đình Toàn được tái bản. Ngoài
hai chữ “vui mừng” đơn giản nói lên cái cảm xúc của mình, không biết phải dùng
từ nào khác cho đúng nghĩa.
Hai
cuốn sách dầy cả bảy trăm trang gồm sáu truyện dài. Có những truyện tôi chưa hề
đọc, hay có đọc chỉ loáng thoáng đâu đó một vài chương.
Có
thể có những dòng chữ lôi cuốn hơn những gì tôi đã đọc ngày xưa. Nhưng khi cầm hai cuốn sách đặt mua từ Amazon, cái trang đầu
tiên tôi giở ra là tìm đến “con đường”, tìm đến đoạn văn tả về một đêm chia tay
của hai mẹ con, của người con gái có vết
chàm trên mặt.
Tìm,
như tìm lại đời mình những ngày tháng cũ tươi hồng.
Nghĩ
lại, tôi đã đến miền Nam Cali rất nhiều lần, gặp bao nhiêu người trong giới văn
nghệ sĩ. Sao chưa bao giờ tôi gặp được ông, nghe được một giọng nói mà không
qua một âm thanh sàng lọc nào của máy móc.
Bạn
thân mến, tôi sẽ gửi cho bạn một điện thư để nói với bạn rằng, bạn hãy đi gặp
ông ấy. Hãy nói với ông rằng, từ Sài Gòn tới Paris, gần cả nửa thế kỷ dài, có một
người đã lắng nghe tiếng nói của ông và vẫn nghe mãi cho đến bây giờ. Mong ông
nhiều sức khoẻ!
ĐML
No comments:
Post a Comment