TẢN MẠN BÊN TÁCH CÀ PHÊ

Hoa thạch thảo 

Nguyễn Xuân Thiệp

 

 

 

                                              Hoa Thạch Thảo. Bruyère. Heather Flower

 

Mới hôm qua đây thôi, bạn Nguyễn Ngọc Hy -cùng học ở Quốc Học ngày xưa và cùng dạy ở trường Nguyễn Đình Chiệu Mỹ Tho những năm cuối 50 và đầu 60- gởi cho một cái file mang chủ đề “Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo”, trong đó ngoài ca khúc Mùa Thu Chết với tiếng hát xúc cảm tuyệt vời của Julie Quang, còn có những đoạn nói về Hoa Thạch Thảo.

                                                                     Sơn cúc

Cảm ơn, rất cảm ơn bạn Nguyễn Ngọc Hy. Phải nói là nội dung cái file rất phong phú, nhưng loài hoa miêu tả không phải là hoa thạch thảo (bruyère) trong bài thơ L’Adieu của Guillame Apollinaire và trong bài Mùa Thu Chết của Phạm Duy. Loài hoa được gọi là Thạch Thảo trong file bài là loài cúc, cúc rừng (sơn cúc) có màu sắc rực rỡ, rất phổ biến ở Việt Nam -nhà văn Hoàng Ngọc Tuấn trước 1975 có một truyện ngắn được ưa thích tên là Thư Về Đường Sơn Cúc. Còn “hoa thạch thảo” trong thơ Appolinaire là bruyère (tiếng Anh là heather) trở nên rất nổi tiếng từ khi có ca khúc Mùa Thu Chết của Phạm Duy

Vâng. Theo Wikipedia. Bách Khoa Toàn Thư Mở, Mùa Thu Chết là tên một bài hát của Phạm Duy sáng tác năm 1965. Phần lời dựa một phần vào bản dịch tiếng Việt của Bùi Giáng cho bài thơ tiếng Pháp L'Adieu của Guillaume Apollinaire. Bài này rất nổi tiếng trong thập niên 70 tại Sài Gòn, và gắn liền với tên tuổi ca sĩ Julie Quang.

Sau đây xin lần lượt ghi lại cả ba bài -của Appolinaire, Bùi Giáng và Phạm Duy. 

 

L'adieu

J'ai cueilli ce brin de bruyère

L'automne est morte souviens-t'en
Nous ne nous verrons plus sur terre
Odeur du temps brin de bruyère
Et souviens-toi que je t'attends.

Guillaume Apollinaire

Lời vĩnh biệt 

 
Ta ngắt đi một cành hoa thạch thảo
Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi
Chúng ta sẽ không tương phùng được nữa
Mộng trùng lai không có ở trên đời
Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi
Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó...
Bùi Giáng

Mùa Thu Chết 

"Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo

em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Mùa Thu đã chết, em nhớ cho

Mùa Thu đã chết, em nhớ cho

Mùa Thu đã chết, đã chết rồi. Em nhớ cho!

Em nhớ cho,
Đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa!
Trên cõi đời này, trên cõi đời này

Từ nay mãi mãi không thấy nhau

Từ nay mãi mãi không thấy nhau...

Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo

Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!
Ôi ngát hương thời gian mùi thạch thảo
Em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em.
Vẫn chờ em, vẫn chờ em

Vẫn chờ....

Vẫn chờ... đợi em!" 
Phạm Duy