Sunday, July 24, 2011

TẢN mẠn bên tách cà phê

Caffe Trieste & những tiếng dội

Nguyễn Xuân Thiệp



Caffe Trieste...
   Cũng như Starbucks, CC's Coffee House và PJ's …, Caffe Trieste có một lịch sử. Nói như thế nghe có vẻ trịnh trọng, nhưng đúng vậy. Nó có một lịch sử, mà  theo lời người thi sĩ thiền sư  họ Đỗ tới thăm nơi đây kể lại, lịch sử ấy khời đầu từ một chàng trẻ tuổi, nguyên là ngư dân nghèo của vùng Trieste ở Ý, tên Giovanni Gianni, mười lăm tuổi đi học hát opera, những ngày đầu di cư qua Mỹ làm nghề lau chùi cửa kính ở San Francisco,...
   Vâng, cách đây hơn nửa thế kỷ, Giovanni Gianni mang gia đình tới Mỹ. Họ tìm thấy một thế giới mới, ở đó sự cần cù và quyết định thận trọng chắc chắn mang lại thành công. Nhớ lại hương vị cà phê ưa thích ở quê nhà, và sau một thời gian nghiên cứu tìm hiểu, ông bèn mở quán cà phê Trieste ở vùng vịnh San Francisco. Lúc đầu, chỉ có những người Ý vào quán cà phê này. Nhưng dần dần, cà phê espresso do tiệm ông pha chế trở thành nổi tiếng. Có ai hỏi làm sao mà cà phê ở Caffe Trieste ngon thế, ông chỉ trả lời giản dị “Có gì đâu. Mua hột cà phê ngon đem về rang, rồi pha chế ly cà phê như thể cho chính mình vậy.”

                                     Papa Gianni
   Cà phê Trieste ngon. Đúng. Mà khung cảnh còn có sức hấp dẫn tuyệt vời nữa. Một người khách hơi bụi, đến từ Santa Rosa, CA, ghi lại như sau: “Tôi yêu vẻ cổ kính lãng mạn nơi này, bầu không khí hơi ồn nhưng đẫm chất nghệ thuật, đây là chỗ của những đôi tình nhân và cả anh chàng lãng du bụi bặm. Ở đây, bạn cảm được cái linh hồn đặc thù của quán cà phê nghệ sĩ, nghe dội lại tiếng vang của lịch sử, nhịp đập trái tim vùng North Beach
   Vâng, Caffe Trieste. Cái tên đã đi vào huyền sử dân gian này toạ lạc ở số 601, trên góc phố Vallejo và Grant.  Nó là tiệm cafe expresso & cappuccino đầu tiên mở ở bờ biển phía Tây California vào năm 1956. Ngày nay, với khách một thời từng lui tới, nơi đây vẫn còn  in bóng dáng Francis Ford Coppola ngồi ở góc bàn kia luôn 6 tháng trời hoàn thành kịch bản The Godfather.


                                        Kerouac
Những bài báo rải rác trên các websites kể rắng nơi đây cũng đã từng là điểm hẹn của Jack Kerouac, Allen Ginsberg, William Burroughs, và nói theo nhà thơ họ Đỗ, đây là  nơi gặp gỡ của “những nhà thơ beatniks anh em, nghĩa là cả một Beat Generation”. Một khách lãng du khi ghé thăm Caffe Trieste xác nhận hồn ma của thế hệ Beat, mặc quần jeans rách xơ bạc phếch và áo jacket bằng da, vẫn còn đi lại ở những chiếc bàn của quán cà phê cổ xưa nổi tiếng nép mình bên bờ biển phía bắc này. The ghosts of the Beat generation, clad in scruffy jeans and leather jackets, linger at the tables of this popular oldtimer nestled in North Beach.

  
    Từ khi khai trương cách nay hơn nửa thế kỷ, Caffe Trieste đã nổi tiếng với cách kết hợp từ phong vị lâu đời của nước Ý, đến thơ ca Bohemien, âm nhạc và nghệ thuật và cà phê espresso tuyệt cú mèo. It has become famous across the world for its combination of essences: Old Italy, Bohemian poets, art and music, and excellent Espresso. Caffe Trieste đã đi vào những trang viết của các nhà văn, nhà thơ lưu vong nổi tiếng thế giới như Czeslaw Milosz, Joseph Brodsky... Sau đây là Brodsky và Caffe Trieste viết theo bản dịch của Hoàng Ngọc Biên, nhà thơ họ Đỗ ghi lại ::

To this corner of Grant and Vallejo,
I've returned like an echo
Nothing has changed here.
Neither the furniture nor the weather."…

Tôi đã trở về đây
trên góc phố Grant
Vallejo
như một âm thanh dội lại
vâng. tôi lại trở về
Caffe Trieste
tất cả. dường như. không thay đổi.
bàn ghế cũng vậy. thời tiết vẫn như ngày nào...
(Joseph Brodsky-Cafe Trieste: San Francisco).
   Caffe Trieste... Cách đây ba năm (2006), Caffe Trieste tròn 50 tuổi. Theo ghi nhận của người thi sĩ thiền sư đã nhắc ở đầu bài, đây là nơi hầu hết những nhà thơ danh tiếng thường ngồi, trong những đêm đọc thơ, trình diễn nhạc jazz và nhạc cổ điển... Ông chủ Papa Gianni nay đã ngoài 85 tuổi mà vẫn còn đứng hát khi nỗi niềm nostalgia chợt dậy. Xưa kia và bây giờ là một, như  không hề có sự đổi thay... Ngồi ở đây, trong hơi gió ngàn trùng từ vịnh San Francisco thổi về mà như nghe những tiếng động của nhịp bước thời gian. Ôi, tiếng đàn thùng như lửa cháy... Nguyễn những ước mong một ngày nào đó được ngồi ở đây và viết bài thơ Caffe Trieste, tiếp nối Brodsky... Cũng là lãng du dưới trời lưu xứ.
*Thi sĩ thiền sư họ Đỗ tức Đỗ Trung Quân
(tổng hợp từ internet)

   …Vâng, cách đây mấy tháng, Nguyễn đã có ước mong như vừa kể. Nhưng nay, nghĩ lại, thấy không được. Trong cuộc sống hối hả và phù du này, biết tới bao giờ Nguyễn mới có cơ hội tới San Francisco và ngồi ở Caffe Trieste để làm thơ. Tuần vừa qua, Nguyễn có hỏi người trăm năm rằng mùa thu này ta đi qua vùng vịnh tới Caffe Trieste uống cà phê nhé. Hỏi mà không có tiếng trả lời dội lại. Rõ ràng là không thể chờ được nữa. Nay nhân kỷ niệm 40 năm cuộc hội ngộ âm nhạc, hippie trong mưa và bùn lầy ở Woodstock, nghĩ tới Brodsky và bao nhiêu nghệ sĩ khác, Nguyễn bèn ngồi xuống trên đất Dallas này làm bài thơ lưu lãng gởi bạn bên trời đọc chơi…   
  
                                     Joseph Brodsky

Ngồi ở caffe trieste. trò chuyện với brodsky…

tôi sẽ ngồi với ông
brodsky
và ly cappuccino
ở caffe trieste
vùng bay area
chiều
ngoài kia
hải âu
kêu xé
và những cột  buồm. nghiêng
chói nắng. trong lòng vịnh.
trên góc phố
người thi sĩ thiền sư. với tay nải bụi. đứng chờ
                        chuyến xe buýt cuối ngày
và cô gái hippie. tóc rối. mắt sâu
cài bông trăng. trên rốn
hơi thở. của mùi cỏ say
trong chiều
gợi nhớ về một không gian siêu thực

này. ông. brodsky
xin đừng hỏi
vì sao ta đến nơi này
ngồi ở caffe trieste
trong phố cảng
tưởng tượng. mưa cuối tuần. rơi. trên woodstock
bùn lầy. và âm nhạc
như hoa mọc trên đồng
hay ngọn lửa. cháy. trong những căn nhà gỗ
quê xưa
ôi. jimi hendrix
joan baez,
the byrds, johnny inter,
và janis joplin
đã bốn mươi năm qua
giờ tất cả về đâu
những nhạc sĩ ôm đàn. như thuyền. đi trên biển
người. mưa. và tiếng hát
những cánh hoa vàng. hippie. bùn
ma túy. và tự do
chiều. hửng nắng. bay. từng đàn bướm dại
ơ kìa
ông hay tôi
hay ai kia
một ánh trăng ngoài vịnh frisco
khi ra đi. mưa bên trời. phượng. đỏ
ở sài gòn
và tuyết rơi. trong thành phố moscow

bây giờ. ta ngồi đây
trong caffe trieste
nghe khúc hát. ngày rơi
trên phố
đèn ngoài bến cảng. thắp lên
chiều tím
này. ông. brodsky
thôi. hãy lãng quên
như  tôi. lãng quên
những trại tù
và lũ sói. điên
hú rân đồi trăng. trong rừng người
giờ này
trong quán
nhạc trỗi khúc blues
những nhà thơ bohemien. hồn mơ một tiếng còi
                             tàu cháy bỏng.  nồng hơi gió
                               biển. và mùi khói. trong tóc. bay
rồi
bỗng. như loài cú đêm. người hành giả từ
                                                     phương đông
đứng dậy
đọc thơ
basho. đỗ phủ. ôn như hầu
đền tạ. phủ đường. những mái ngói
trăng lên
trong góc quán
kìa allen ginsberg
cười. ôm vai. kerouac
và coppola. ngồi một mình. cùng the godfather
papa gianni. chủ quán. rót rượu mời
lặng nghe. lặng nghe
người nhạc sĩ gipsy
khóc trên bài ballad
mùi bơ và cà phê
ngồi trong quán
nhìn ra. đêm. trên góc phố vallejo và grant
gã homeless da đen. còn đứng

ở caffe trieste. thật ra. tôi ngồi một mình
chiều xuống
brodsky, ông đã chết. từ mười năm
tôi còn sống. và làm thơ
rồi sẽ ra đi
cũng như ông
chờ nghe tiếng gõ. trên ván mục. vở kịch hạ màn. và
nắng vẫn chảy. trên cầu tàu
trong quán. nhạc blues. ai đó còn đọc
thơ ông. thơ tôi. thơ những người tiếp nối
cuộc đời vẫn trôi
sầm uất hơn. náo động hơn
với mùi hoa lavander
và chim biển. vẫn kêu. khi chiều xuống

tháng 8. 2009

NXT

No comments:

Post a Comment