NÓI GÌ ĐI, DÃ QUỲ!

Châu Liêm

 

Sunflowers. By Van Gogh

 

   Mỗi buổi sáng đi bộ chuyện trò với người, CL vẫn thường gặp cây hoa quỳ ở gần thùng thư của một nhà trong xóm. Ở đây, xin phép nói rõ thêm một tí vì sợ bạn bè trong nước hay bên châu Âu không hình dung được. Trong xóm CL ở, ven đường trước mỗi nhà có một cái thùng thư bằng gạch xây. Bên cạnh thùng thư là một bồn nhỏ để trồng hoa. Tùy thích, mỗi nhà trồng bất cứ thứ hoa gì. Iris, day-lily hay thủy tiên, tulip... Riêng nhà nọ trồng một cây hoa quỳ mùa này đang nở hoa. Mỗi sáng CL thường đi qua cây dã quỳ này. Và nó bắt CL dừng lại nghĩ ngợi, mơ tưởng. Những đóa quỳ vàng của tôi ơi, các bạn nhắc với tôi nhiều điều lắm.

   Này hoa quỳ! Trước hết, các bạn nhắc tôi nhớ tới bông hoa quỳ trong thơ Ý Nhi. Nó nở trong vườn nhà ai ở Đà Lạt. Có lúc nó là ánh mắt nhìn chờ đợi một ánh mắt hoặc một lời nhắn gởi chờ ai đón nhận. Có lúc nó như ngọn đèn ai thắp trong chiều mong bước chân về. Ôi chiều nay, ta cũng như đóa quỳ vàng kia, chờ một ánh mắt nhìn, một tiếng nói, một tiếng chân trên thềm nhà. Và, như đáp lại, tiếng hát -hình như của Mỹ Linh- từ chiếc radio văng vẳng, cũng trong chiều nay, những bước chân ai trên hè phố trở về trong ánh đèn đường. Này hoa quỳ! Hoa quỳ cũng nhắc ta nhớ đến câu chuyện tình ở tận bên vùng Provence miền Nam nước Pháp. Ở đó, trong một chung cư, có hai người trẻ tuổi yêu nhau rồi chia xa. Khi người con trai lên đường nhập ngũ, chàng hái tặng cô gái đóa quỳ vàng, hẹn rằng khi mùa hoa quỳ nở chàng sẽ trở về. Thế rồi bao mùa hoa quỳ đã qua, chàng trai vẫn không trở về cho đến một hôm người con gái nhận được tin người yêu tử trận. Từ đó, cứ mỗi mùa hoa quỳ nở, cô gái lại hái những bông quỳ vàng rắc đầy lối đi, để tưởng nhớ... Nói tới vùng Provence miền Nam nước Pháp, CL lại nhớ những bông hoa quỳ trong tranh của Van Gogh. Hình như có tất cả là 12 bông, vàng rực rỡ và đau đớn. Ấy là những năm cuối cùng trong cuộc đời nhà danh họa.

  Này hoa quỳ! Hoa quỳ thân yêu. Mi còn đưa ta trở về với con đường Hàm Nghi ở Đà Lạt -con đường từ khu Hòa Bình lên chùa Linh Sơn rồi nối liền với đường Võ Tánh nơi có Quán Nhạc nổi tiếng. Ở đó, một thời cũng đã có một mối tình thật đẹp. Hoa quỳ nở suốt dọc đường đã làm chứng cho hai người. Và tiếng hát của những bông hoa quỳ, vừa rực rỡ vừa đau đớn, sẽ còn mãi mãi ngân vang. Cho dù về sau tình tan vỡ thì cũng đã có một thời nơi đây tình đẹp với hoa quỳ. Từ những bông hoa quỳ ở Đà Lạt, tôi đi. Qua những thành phố, thị trấn, thôn làng. Trong mưa, nắng cháy và dưới trời hoa tuyết bay. Đi để rồi gặp lại. Gặp lại người, gặp lại mình, gặp lại hoa quỳ. Trong một truyện ngắn viết cách đây nhiều năm, lấy khung cảnh những ruộng dã quỳ trên đường từ Oklahoma đi Kansas, cũng do định mệnh, nhân vật chính của tôi đi tìm người yêu xưa đã lạc vào không gian màu vàng của dã quỳ và không về nữa.      

   A, trí óc của CL lại như vượn chuyền cành, nhảy từ nơi này sang nơi khác. Xin bạn đọc hiểu giùm và tha thứ cho. Chỉ còn một thắc mắc cuối cùng xin gởi đến hoa quỳ. Này dã quỳ ơi, tôi đã đi từ ngày xưa những con đường của Đà Lạt để tới thành phố Garland này, trải qua bao biến dịch có tiếng cười tiếng khóc, cả cái sống và cái chết, để gặp lại hoa quỳ nơi đây. Vậy phải chăng hoa quỳ bây giờ cũng là hoa quỳ ngày xưa, và tôi bây giờ cũng là tôi bao năm trước. Hoa quỳ ơi, xin nói giùm tôi!

(trích Phố Văn số 76)

CL