MÙA THU. ĐỌC THƠ NGUYỄN XUÂN THIỆP

Nguyễn Thị Khánh Minh giới thiệu
 

 

 
             Gió thổi. chiều xanh trôi với nắng…
 
            Ánh trăng. chảy vàng trăm cửa sông…

 

Đọc thơ Nguyễn Xuân Thiệp, nhất là trong tập Tôi Cùng Gió Mùa, nếu cho là chủ quan, tôi vẫn nói rằng, Khí thơ của Nguyễn Xuân Thiệp là khí thu. Trăng ở thơ đó là trăng thu. Gió ở thơ đó mang cái hắt hiu thu. Không biết tại sao, chỉ thấy Khi đọc thơ Nguyễn Xuân Thiệp tôi lại liên tưởng đến cảm xúc của Trương Trào trong U Mộng Ảnh xưa: “Thơ và văn được như cái khí mùa thu thì là hay.”.
 
Nguyễn Xuân Thiệp, xuất hiện lần đầu tiên trên dòng thơ của văn học miền Nam Việt Nam vào năm 1954 trên Thẩm Mỹ Tuần Báo với bài thơ Nhịp Bước Mùa Thu. Bài thơ tính đến lúc này là 71 năm -tiếng thở dài một đời người-, hôm nay tôi đọc lại, cảm xúc vẫn bị lay động bởi hình ảnh u buồn của lịch sử vào thời gian xa xăm đó.
 
Hiện nay, nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp, ở vào tuổi trên tám mươi, đang sống và viết tại thành phố Dallas, Texas. Ông phụ trách trang blog Phố Văn, và vẫn là một trụ cột trong ban biên tập báo Trẻ ở Texas.
 
Xin giới thiệu một số nhận xét về ông:
 
Nhà văn Tô Thẩm Huy:
“Thảo Nguyên là một trong các bài thơ in trong tập Tôi Cùng Gió Mùa.  Tôi đã gặp và yêu mến hồn thơ Nguyễn Xuân Thiệp qua tập thơ ấy, cách nay dễ đã hơn hai mươi năm.  Tôi không nhớ đã nói những gì trong dịp ra mắt tập thơ ấy ở Houston năm 1999.  Nhưng ý tưởng xích tử chi tâm, tấm lòng son đỏ tinh khôi, cùng với hình ảnh con chim cardinal màu đỏ oai vệ từ buổi ấy đã tô đậm trong đầu tôi bóng dáng ông như một kẻ sĩ trong những kẻ sĩ cuối cùng đang sống ở thời đại chúng ta, bóng dáng một hồn thơ thiên cổ giữa trời thơ hôm nay.”
http://www.gio-o.com/NguyenXuanThiep/ToThamHuyToiCungGioMua2.htm
 
 Nhà văn Nguyễn Mạnh Trinh:
“Thơ của ông trầm lắng, không phải là những suy tư xốc nổi mà là những giọt nước thuần khiết nhỏ xuống từ những mạch ngầm tưởng như thinh lặng mà ngầm chứa những xao động như sóng cuộn ở tâm tư. Đọc thơ về thời kỳ tù ngục lưu đầy đã qua của Nguyễn Xuân Thiệp hay đọc thơ Thanh Tâm Tuyền tôi đã hiểu được sự nâng niu nghệ thuật và thái độ sống thực viết thực của kẻ sĩ Việt Nam trong cơn biến động của lịch sử… https://sangtao.org/2018/05/29/tu-toi-cung-gio-mua-den-tan-man-ben-tach-ca-phe/
 
Nhà thơ Nguyễn Lương Vỵ:
Thi tập “Tôi Cùng Gió Mùa,” một chặng đường khá dài của đời thơ Nguyễn Xuân Thiệp. Khi tôi ngồi gõ phím những giòng chữ nầy, bài thơ “Nhịp Bước Mùa Thu” của thi sĩ đã vừa tròn 60 năm tuổi, nhưng bài thơ dường như vừa mới ráo mực ngày hôm qua, vẫn tươi rói âm vang và sắc màu, vẫn dội vào tâm thức tôi niềm rung động khôn tả. 43 bài thơ, trải dài trên 44 năm nước chảy qua cầu (tính từ bài thơ đầu tiên, viết năm 1954 đến bài thơ cuối cùng viết năm 1998, trong thi tập,) cho thấy, thi tập, với số lượng thơ rất chắt lọc, cẩn trọng, nhưng vẫn cho người đọc cảm nhận được một nội lực thơ có sức hàm dưỡng sung mãn, thâm hậu. Bản giao hưởng thơ “Tôi Cùng Gió Mùa” chắc chắn sẽ còn vang vọng sâu xa trong tâm hồn người đọc, trong dặm dài năm tháng mai sau… Một giọng thơ rất riêng. Một phẩm cách thi sĩ rất riêng. (http://www.trietvan.com/thanhuu/giaohuonggiomua.htm)
 
Nhà thơ Vũ Hoàng Thư:
Tháng tư đọc lại thơ Nguyễn Xuân Thiệp để thấy cơn ngiệt ngã là tố chất nuôi dưỡng nhà thơ đứng dậy, càng lúc càng lớn, vượt trội những nhỏ nhoi rừng rú của cái ác ngự trị trên quê hương sau 1975. Tập thơ “Tôi Cùng Gió Mùa” ra đời đã hơn 19 năm, vẽ lại hành trình của kẻ sĩ miền Nam đi vào nơi gió cát. Có dập vùi và thống khổ để cuối cùng hiện ra ở cuối đường hầm như một một kiếm sĩ bất khuất.
Và gió mùa. Gió mùa với quê hương mình như là một. Những ai sinh ra trên dải đất hình chữ S ấy mà không lớn lên với từng cơn gió mùa? Gió mùa như lẽ sống, như định mệnh của nước. Tôi cùng gió mùa hiển nhiên xác định tôi theo cùng với vận nước nổi trôi nếu ta mượn lời của Phạm Duy. Đã bao gió mùa thổi qua quê hương nhỉ. Trong cách thế nào đó, gió mùa trong hồn thơ Nguyễn Xuân Thiệp làm hai nhiệm vụ, một ước vọng bão cuồng để dập tắt ngọn lửa hỗn mang của lịch sử mà đồng thời cũng để hất tung những chật hẹp của lòng. https://sangtao.org/2017/05/25/nguyen-xuan-thiep-gio-mua-da-quy-va-nhung-dau-cham/#more-96072
 
Nhà thơ Trần thị Nguyệt Mai:
Tâm hồn thi nhân lồng lộng. Không một lời oán than, trách móc. Bởi ông vẫn tin rằng: “chiếc roi bạo lực chẳng thể vung hoài trong gió” (giả sử. mai ta về). Chỉ mong sau cơn mưa khổ nạn, một ngày được trở về nơi căn nhà gỗ bên đồi để: đọc lại cổ thi và cựu ước/ hát khúc kinh vui/ gởi loài người khắp nơi trong cõi gió… hết rồi. thời quỷ mị
đời hân hoan. gió gọi ta (Mưa ở đây như mưa ở quê nhà- Tôi Cùng Gió Mùa)
https://sangtao.org/2020/09/23/mua-trong-tho-nguyen-xuan-thiep/#more-127645
 
Nhà thơ Nguyễn Thị Khánh Minh:
Chúng ta quá cần thiết văn chương nghệ thuật trữ tình để phục sinh Chân Thiện Mỹ, để chói lọi cái đẹp của nhân tính xua tan đi bóng tối quỷ ma. … Với cảm ứng riêng của tôi, thơ văn của Nguyễn Xuân Thiệp đã toát ra xán lạn một trong ba mỹ đức trên: Tình. Có Tình và, có Trí mới biện biệt được thiện ác của nhân sinh để sống chan hòa Tình, có Dũng thì mới can đảm bảo vệ, rao giảng Tình, và được sống có Tình. Phải hội đủ Tình Trí Dũng mới có thể làm thơ, được, như thế, trong cõi đời nhiễu nhương vô cảm này…
https://sangtao.org/2013/07/21/bat-chot-tho-nguyen-xuan-thiep/
 
Mời bạn đọc đọc bài thơ Nhịp Bước Mùa Thu và hai bài thơ tiêu biểu trong tập thơ Tôi Cùng Gió Mùa. Nguyễn Xuân Thiệp viết khi đi qua Nghệ Tĩnh sau 5 năm trong tù tập trung. Hai bài thơ ngoài giá trị văn chương còn mang dấu ấn lịch sử một thời biến động của miền Nam Việt Nam. Một tiếng thơ đẹp, bi hùng, rất trữ tình, và hiếm quý trong dòng thơ Việt Nam, kể từ 1954. Theo thiển ý tôi, tập thơ này xứng đáng làm một đề tài để trình luận án nghiên cứu về văn chương và văn học Việt Nam.
 
 
NHỊP BƯỚC MÙA THU
 
sáng nay. tôi lắng bước mùa xưa
chim nhỏ. năm nao. rộn khóm dừa
sông chớm đôi bờ thu quạnh quẽ
đường dài. son đỏ. quán lau thưa

nhà ai. phơi áo. ngoài hiên gió
nắng tắt trưa qua. lạnh bến chờ
cây ố. sắc tường. vương phủ ấy
trẻ nghèo. nhặt lá. ngói rơi. hư

nghìn mùa. sương khói. dậy âm vang
lộp bộp. hiên sau. trái rụng vàng
bóng sậu. kêu qua bờ mía dại
xa nhau. mùa thu. mưa trong trăng

em đi. nhịp bước dạo đôi mùa
áo biếc. chìm trong dáng núi xa
trống lẻ. trường bên. hờ hững điểm
hoàng thành vừa chợp giấc mơ trưa

thời đại xây trên lòng quá khứ
tiếng mùa. hốt gió. rắc ly tan
này em. nhìn lại nương cày cũ
mặt đất. âm u. bặt tiếng đàn
1954
 
 
Ánh Trăng
 
1.
chiều xanh. rơi một câu thơ cổ
màu ráng trời thoảng nét hoàng hoa
bông sậy lao xao lời trẻ dại
gọi ai còn lãng đãng bờ xa
 
trăng lên. ồ. một vầng hư tưởng
tuổi nhỏ cười nhô mặt nước xanh
đâu đó sông lam chừng trở giấc
rào rào muôn lượn sóng xô nhanh
gió. như chim ngủ trong tầng lá
phút chốc xôn xao dậy khắp cành
trăng sáng. bạn đường ai đó thức
nhìn trăng có nhớ một mùa xuân
 
trăng đã lên. ơi bầy thỏ nhỏ
khắp nơi ra đứng đón chào trăng
những em côi cút trong đời tối
những bé gầy teo không miếng ăn
những trẻ lang thang cùng cát bụi
ấu thơ ơi. tuổi sáng lên đèn
chạy qua đồng cỏ mừng trăng mới
soi xuống ao hồ vạt nước loang
tất cả đưa tay lên trời vẫy
vầng trăng. nối tiếp chuyện thần tiên
 
trăng lên. quả bóng xanh lồng lộng
lơ lửng treo trên mấy xóm nhà
ta đứng bồi hồi sau song cửa
nhìn trăng. ai thức hãy cùng ta
cùng ta uống cạn ly trà đậm
dẫu đắng còn thơm vị mật hoa
dẫu đắng như đời qua khổ nạn
còn đây đêm ủ mộng sơn ca
chút hương trời đất ngây ngây dại
quyện bước trăng đi rộng hải hà
 
trăng sáng. kìa ai nơi xóm cỏ
hong khô ngấn lệ thời gian chưa
dẫu cho thi sử đau vàng đá
thì cũng qua rồi theo gió đưa
trăng chiếu. những ai sầu goá bụa
khăn sô cắn giấu vành môi tươi
những ai trót sẩy đàn tan nghé
hãy đứng trông trăng sáng lại đời
những kẻ mù sâu đôi mắt tối
những hồn mê sảng lạc đôi nơi
trông trăng thấy bóng đèn hoa nở
soi áng gương xưa mặt rạng ngời
 
trăng đã về đây đêm xá tội
cõi vàng. cây tạ. nét bia phai
kía trông tận cuối trời thu xám
đêm tạnh. hồn nương bãi sậy dài
lều vắng. vệt trăng tìm lửa ấm
chồn hoang lang thang qua mồ gai
bằng hữu đem thân vùi cát bụi
tiếng tù và động giấc bi ai
này nghe nếp áo sông thu vỗ
hồn ơi hồn. nhập khúc trăng trôi
 
2.
vầng trăng từ dạo rời châu thổ
cuộc lãng du qua biết mấy trời
biển bắc con cá côn quẫy sóng
thiên thu còn dội tiếng bồi hồi
cửa sông thủy triều lên xuống gọi
người cưỡi trâu xanh đi biệt khơi
xây trên đá đền xưa vượn hú
ánh trăng soi di cảo của người
sa mạc xa tượng nhân sư rống
bão cát xô thế kỷ đổi dời
 
đời rộng. ta nằm nghe hiu quạnh
tiếng tắc kè gõ xuống ngói hư
tù trở giấc. đèn chong ngọn đỏ
thuở trăng qua trên nóc nhà mồ
về đâu. chuyến lữ hành rất vội
sân ga đã tắt tiếng còi chưa
vầng trăng đứng cuối đường ray. gió
những toa tàu. qua. khuất. lau thưa
thức trong cây. trái tim sầu úa
như trăng. người của thuở không nhà
 
trăng chiếu. thành không. hào lũy sụp
còn nghe sắt thép rền cỏ khâu
tỳ bà đá dựng. hồn u khốc
uổng ngọn cờ treo ải địa đầu
 
a kẻ sĩ cuồng nơi ảo phố
nằm đây lảm nhảm dưới đêm thâu
cửa đời bỗng gõ âm thanh lạ
trăng. bóng thiền sư về cổ lâu
nam ai. tưởng khúc sầu trăng lặn
lắng tiếng đàn tranh. dậy gió lùa
hỡi ơi. giữa cánh rừng săn bắt
ta chỉ nghe rền giọng sói tru
 
giữa cuộc bạo hành. cơn sốt dữ
nỗi đau này cháy vỡ thịt da
thử ngẩng nhìn trăng đêm phán xét
ai công. ai tội. dưới trời khuya
ai xô trăm họ vào gai gốc
ai hái dâng đời một đóa hoa
hãy xét trong cơn đau lịch sử
nỗi đau nào đau của riêng ta
áo quan chưa đóng. thời chưa hết
có kẻ cùng ta thức đợi chờ
nay dẫu đường đi đôi dặm khuất
trăng treo đầu ngõ. thấy quê nhà
 
nở cho ta. cánh đồng hoa cúc
vàng phới ánh trăng thu mùa sau
về hái đóa vô thường sót lại
nghe nghìn mùa vỗ cánh qua mau
 
3.
trăng đã lên cao. trời tĩnh lặng
không gian xanh màu nam hoa kinh
những cụm mây trôi từ hư huyễn
chờ ta đi hết cuộc lữ hành
đời ta biết mấy mùa xiêu lạc
biết mấy vầng trăng qua cỏ tranh
ôi những vầng trăng thời biệt xứ
trôi trong tâm thức. một dòng khuya
ta nghe nước khỏa bờ lau dại
có một vầng trăng đi trong mưa
có một vầng trăng hư mọc muộn
tóc ai còn vướng cánh đồng mua
khi trăng theo con đường đất đỏ
bước cheo leo. khúc khủy. ngựa thồ
ta thấy trăng soi đầm nước rộng
mùa thu. múa thu. im cành trơ
đêm tù. bạn đọc thơ đầu núi
tưởng chim rừng động ánh trăng xưa
gió mùa thổi lộng trên miền bắc
trăng rét căm căm vệt sáng mờ
ta thấy vầng trăng quầng khóe mắt
chiêm khê. mùa thối. cánh đồng thưa
trăng nghiêng xuống xóm làng dịch tể
qua gò trâu. giọng gió ru hờ
vầng trăng nào đứng trên đầu dốc
dậy tiếng tù đóng ván giữa khuya
một thuở trăng qua miền động đất
ngời ngời muôn sợi thủy ngân sa
nhìn qua đất rạn ta còn thấy
mảnh trăng trên đồi golgotha
 
4.
trăng đã khuya. và đêm huyễn tượng
bắt đầu từ một ánh chớp xa
dường như ở tầng sâu mê tưởng
hiển hiện rồi lời sấm ký xưa
những vạt mây từ trong cổ tích
rào rào theo trận gió nguồn mùa
như chim của một thời không sử
cánh rộng che hằng thế kỷ qua
như lũ thú hoang trên đồng cỏ
rộn ràng thức dậy dưới trăng khuya
ôi mây từ những cơn hồng thủy
biến hiện hoài lớp sóng ảo hư
trong biển. tuần du. trăng sáng mãi
cho rộng thêm đời nhân loại đi
 
ta nghe cuộc chuyển dời im lặng
những thời phủ rêu trong sử thi
bỗng dậy. bàng hoàng cơn sốt biếc
ta nghe gió rỉ siết qua mùa
ta nghe sấm dậy rền trong đất
những cuộc tương tranh máu lệ nhòa
thấy động ngựa xe. tầng khói phủ
những đoàn quân hạ trại trong mưa
những đốm lửa khuya nhòe nhoẹt nước
ôi mùi cháo ấm tỏa trên môi
đèn giăng trăm nến. biên thùy rộng
lầm lũi qua mau những kiếp người
 
5.
trăng cẩm thạch biển trời chợt hiện
mây lìa đàn. bay đi. mây trôi
hạo ca. biển rạng ngời tan hợp
trăng bỏ neo thôi. hải phận người
 
ta thấy giữa triều mây xao động
lệ ngân hà. tóc rũ sô gai
chia ly màu xám. sương và khói
lửa. thép. tro. than. những tiếng còi
ta thấy tàu đi. những đóm tía
chiếc hôn nồng. và lệ đọng môi
ngày vui sum họp. như hoa. nến
chia cách dài hơn gió chiến thời
cái chết im như niềm vắng mặt
trước sân con trẻ vẫn đùa chơi
ngày reo trong khóm tường vi nở
nghe thoảng đêm về. cánh nhẹ rơi
 
ta thấy. ôi. mây trời ảo biến
dưới trăng lấp lánh bãi hằng sa
đất ơi. nỗi lầm than muôn kiếp
nhân loại đi như những bóng mờ
nhân loại yêu đời trong cõi chết
vượt biên thùy. sa mù. và mưa
từng nơi đi dưới triền hoe nắng
gùi nặng. mang theo cả lợn gà
riêng lão già điên còn ở lại
đêm đêm. ra nhìn dòng sông. ca
 
6.
trăng khuya vằng vặc soi tâm thức
đêm tịnh. trời trong. gió lắng sâu
mây từng cụm nhỏ. trôi. trôi khuất
lũ vịt trời. ô. trăm ánh sao
 
trăng khuya như một loài chim quý
bay suốt nghìn năm hót một lần
dưới mái chùa tây vang tiếng kệ
vị sư già đã thức. chuông ngân
 
âm thanh như một làn hương sữa
chảy xuống hồn ta đã lặng dần
hạt lệ muốn rơi. giờ đọng lại
trăng nguyệt cầm ơi. ngọc mới đông
 
những cuộc chiến tranh dần dịu lửa
người về nghe câu chuyện dòng sông
reo vui ấm nước bên đồng cỏ
uống chén trà thơm. thức đợi trăng
 
giữa cuộc vui này ta có mặt
sao tâm xao xuyến những trời xưa
đếm sao. nào biết sao mờ tắt
trận bão mùa qua đã dứt chưa
 
về ghé lại cây đa quán dốc
thấy cọn trăng nằm phủ cỏ khô
trăng đợi chờ ai trên bến nước
hành nhân ơi. đã lỡ chuyến đò
 
trở về. những bảng nhà phai số
cánh cổng đong đưa. gió lọt rào
chợt tiếng người reo bên giếng nước
ai cười. như vỡ giấc chiêm bao
 
trở về vườn cũ khi mùa tới
trái ngọt trên cành má chín au
hỏi thăm. em đã yên ngoài nội
tấm ván mòn vẫn cạnh bờ ao
 
về lượm trái thông khô rớt vãi
nhặt cành cây mục. lá thu. phơi
đốt lên đống lửa. đêm ngồi sưởi
lúc ngó quanh. nào thấy có ai
 
người về bên gốc thông già cỗi
thuở nhỏ thuờng ra đứng ngắm trăng
cúi nhặt dưới chân viên ngói vỡ
thấy đời còn những tấm gương tan
 
nhưng thôi. nhân loại vui vầy cả
yêu cuộc đời trong lẽ bất toàn
chút nghiã thủy chung ta giữ vẹn
lòng ơi. trải rộng gió nhân gian
 
trong khuya. nghe một bông quỳnh nở
phiến lá ngời vàng óng búp trăng
hương biếc chạm vào trang sách quý
mở ra thôi. ước cũ hàng hàng
 
dưới trăng. những mảnh đời han rỉ
sáng lại. ô hoa đã rộ cành
nhựa ứa thân cây rào rạt chuyển
vườn xưa. chợt một tiếng ve ran
qua đêm. lớp trái cây dần chín
chín đỏ lòng ai giấc mộng thường
mai sau. ôi những mùa đang tới
khép mi. trong một chút hương trà
lòng ta. một ánh trăng trong suốt
trên những nẻo đường nhân loại qua
bên bữa ăn xanh người đạo sĩ
những buồn vui của khắp mọi nhà
 
trăng khuất. nhưng mùa sau lại mọc
loài người ơi. nghe tiếng võng đưa
lên cao. thấy một vầng trăng ngọc
xuống thấp. còn trong giấc ngủ mơ
soi bóng thời gian. hồ nước tịnh
đông phương này. đêm ủ mật hoa.
1980
 
 
THẢO NGUYÊN
 
mùa hạ. ta qua vùng thảo nguyên
gió thổi. chiều xanh trôi với nắng
khoảnh khắc. vầng trăng bạc nhú lên
cánh chim theo trăng vào trời rộng
nhà ai. đèn lồng soi trước hiên
nhủ thầm. nhà ta sau hàng phượng
ta đi năm năm qua thảo nguyên
cảm ơn phút giây đời giao hưởng
 
mùa hạ, ta qua vùng thảo nguyên
bước nhẹ tênh. quên thời khổ hạnh
mê con chuồn chuồn đỏ bay ngang
thương bầy dê con trên đồi vắng
gặp trẻ chăn bò đi hát rong
gặp ấu thơ ta. mùa hạ sáng
đời trôi đi. tưởng đời lặng câm
bỗng tiếng đàn ai trong gió thoảng
 
hỡi bé lang thang vùng thảo nguyên
như ta ngày xưa. thời thơ dại
áo vắt vai. đi qua rừng sim
lội trong cỏ may ngập đầu gối
biển cỏ mênh mông. sóng dập dờn
hò ơi. dong thuyền về bến đợi
cho ta theo nhé. về đêm nay
đêm trong nhà xưa. đêm mát rợi
xin bát canh rau. ăn rất hiền
chong ngọn ngọn dầu. mẹ dệt vải
đọc chuyện thạch sanh. lòng hân hoan
có khi mơ được làm thằng cuội
trong giấc ngủ mơ không thấy tiên
chỉ thấy vườn xưa. cây chĩu trái
tan mơ. mở cửa ra nhìn sao
muôn ánh sao mờ. dòng lệ chảy
đêm khuya. rì rào trong cây xanh
nghe bên láng giềng gà tre gáy
sáng mai. ta bước ra ngoài sân
nhìn quanh hiên. rụng đầy hoa bưởi
 
năm năm. ta qua miền thảo nguyên
đến nay. vang vang mùa hạ gọi
mùa hạ cùng ta phơi áo biếc
bên hàng dâu rũ lá mong manh
 
mùa hạ cùng ta đi hài đỏ
qua cầu tơ liễu. nắng vàng trong
mùa hạ cùng ta che nón rộng
xuống đầm nước lục bơi thuyền sen
mùa hạ cùng ta thổi sáo trúc
diều ai lơ lửng mấy tuần trăng
mùa hạ theo ta vào nương bãi
chặt cụm mây vàng. hái mật ong
mùa hạ theo ta ra đầu núi
nhìn quanh. từng vạt khói bềnh bồng
 
năm năm. ta qua vùng thảo nguyên
nghe mơ hồ ngôi sao biếc gọi
 
cha đã đi qua vùng thảo nguyên
gió mùa xưa chuyển cơn giông lớn
vang thiên thu chớp bể mưa nguồn
nước vượt bờ. trùng khơi nước rộng
hồn cựu kinh. thấp thoáng ngọn rừng
đám lưu dân qua vùng châu thổ
chẳng tìm đâu thấy một xóm làng
thảo nguyên. tàn khuya không ánh lửa
trời mịt mùng. muông thú kêu hoang
cha đã đi qua vùng thảo nguyên
những năm ấy trời làm đói khổ
kẻ sống. người chết. đều trơ xương
lại thêm khắp bốn bề giặc giã
muôn oan hồn không chốn nương thân
phất phơ nơi đầu sông cuối bến
ngày gầy xơ. lất phất mưa phùn
đường bạch dương. chiều. không quán trọ
hành nhân. hành nhân. đêm thu phân
 
cha trở về trong căn nhà gỗ
trao cho ta chiếc gậy tìm đường
đêm uống trà khan. đọc thơ cổ
xót đời. qua một tiếng độc huyền
 
ta đi năm năm qua thảo nguyên
gậy trúc mòn khua kêu đá sỏi
nắng vẫn xanh trên ngọn bạch đàn
mùa hạ đi. nhưng thu chưa vội
ta. con chim hạc. trong thời gian
một đêm. cánh sa trên đồng nội
từ đó chung quanh đời bặt tin
chuông chùa tây phương không vọng lại
 
mai mốt. mẹ qua vùng thảo nguyên
me. ánh trăng vàng trong truyện cổ
lặng soi bên mặt nước hồ gương
đi lang thang qua hàng bia mộ
khi cúi nhìn một cụm hoa lan
thương ôi. mắt nhung xưa còn mở
 
mai mốt chị qua vùng thảo nguyên
như xưa. một lần về quê ngoại
ngày reo vui. vườn chim bay chim
long reo vui. reo tà áo lụa
chị gội đầu bằng nước hoa chanh
hương tóc bay sang. chiều vời vợi
chị ơi. mai qua vùng thảo nguyên
mang cho em một chùm nhãn chín
ôi. tình xưa. như nhãn và sen
dẫu tình phai khi chưa kịp hẹn
thì khuya sau. xin trăng hạ huyền
tiếp truyền đi những lời non biển
 
mai mốt em qua vùng thảo nguyên
tìm nhau. trăng đã về động cổ
tìm nhau. tìm nhặt chiếc khăn rơi
tìm nhau. khi qua đình ngả nón
tìm nhau. khi qua cầu áo bay
tìm nhau. đến phai hương tàn lửa
vị quế nồng. nghĩa nặng tình sâu
thì em nhé vào ngàn thăm hỏi
lão tiều phu. đốt bãi cháy bờ
gã chăn ngan. kêu ngoài lau sậy
hỏi thăm từ con hươu con nai
hỏi thăm giọt mưa và ngọn lá
bởi có ta. trong mỗi hạt sương
có ta. trong từng tia nắng dọi
lời ta trong câu hát dân gian
kể lể chuyện buồn vui sớm tối
em gom về trao lại cho con
mai sau sông nối xa đời suối
chuyện của người là chuyện dòng sông
bình minh đến mở tung cửa biển
 
ta đi năm năm qua thảo nguyên
NXT
Nghệ Tĩnh, 1980