Châu
Liêm
Cây
ngọc lan đã đi xa... Mặt trăng và bóng mẹ
Vừa qua, lang thang trên các trang web, CL được đọc mấy câu thơ
rất hay của Huệ Trân:
Nhìn
dấu vết cây ngọc-lan trên nền sân rêu cũ.
Vẫn
ngào ngạt hương của trăm hoa.
Dù
cây ngọc-lan không còn đó.
Cây
ngọc-lan đã đi xa!
Cây ngọc lan? Cây ngọc lan nào thế nhỉ? Có
phải cây ngọc lan trong vườn chùa ngày nọ mà cô bé Thảo của nhà văn Thảo Phương
thường nhắc tới. Thuở ấy, theo lời kể của Thảo Phương, khi tóc còn hớt ngắn,
còn ham chơi ô quan và nhảy dây, những ngày rằm, mồng một, Thảo thường theo mẹ
lên chùa Phú Thọ lễ Phật. Vườn chùa nhiều cây cao bóng mát và chim chóc, Thảo
thích nhất cây ngọc lan trên sân gạch của nhà chùa. Thỉnh thoảng, chú điệu tên
Hậu dùng sào tre hái cho Thảo mấy bông ngọc lan để Thảo mang về ép vào sách.
Thảo thích lắm. Bông ngọc lan thơm dịu dàng, màu hoa ngọc lan trắng như ngón
tay chị Như. Thảo không ép bông ngọc lan vào sách mà cài trên đầu, Vào lớp,
những đứa bạn ngồi gần Thảo cứ hỏi sao tóc Thảo thơm thế. Chúng đâu biết tóc
Thảo cài hoa.
Cây hoa ngọc lan trên sân chùa theo Thảo
suốt thời con gái. Nó gợi lại kỷ niệm cùng mẹ đi lễ chùa. Cho tới lúc đi lấy
chồng, Thảo mới tạm biệt cây hoa thời nhỏ. Nhưng thỉnh thoảng, trong cuộc đời
làm vợ làm mẹ, mỗi khi tình cờ có ai cho một chùm ngọc lan, Thảo lại sung sướng
và cảm động, cất giữ trên bàn trang điểm để sáng chiều còn ngửi thấy mùi hoa.
Và nhớ lại ngày xưa còn bé dưới gối mẹ cha. Những năm tháng ấy mẹ đã già, tóc
trắng như mây.
Và rồi quốc biến. Cộng Sản vào chiếm miền
Nam. Thảo và chồng con phải ra đi. Xa bố, xa mẹ, xa cây ngọc lan. Rồi bố qua
đời, ngày ấy Thảo không về được. Sau mấy năm mẹ cũng theo bố. Thảo về tới nơi
thì tay chân mẹ đã lạnh giá, chỉ còn đôi mắt nhìn Thảo thật sâu. Thảo cầm tay
mẹ, có cảm giác những ngón tay mẹ cử động thật nhẹ thật êm. Rồi mẹ nhắm mắt, hai
giọt lệ trào ra trên khóe.
Chuyện của Thảo ngừng ở đoạn ấy, Nhưng mùi
hoa ngọc lan mãi còn vương trong gió. Viết đến đây, CL chợt nhớ ca từ một bài
nhạc của Thanh Tùng: Lối cũ ta về / vườn xưa có còn / thoảng bay trong gió /
mùi hoa ngọc lan... Với CL, kỷ niệm về mẹ không có mùi hoa ngọc lan, mà có một
vầng trăng. Tại sao lại là vầng trăng? CL không cắt nghĩa được. Chỉ biết lúc
nhỏ phải đi học xa, nhớ mẹ CL thường ngồi khóc dưới vầng trăng. Sau này, lớn lên,
mải theo đuổi mộng đời, có lúc lạc mất vầng trăng của mẹ. Nhưng mỗi lúc thất
bại, vấp ngã trong đời, lại thấy vầng trăng và hình bóng mẹ hiện ra. Ý nghĩ này
không phải độc sáng của CL mà thiền sư Nhất Hạnh và nhà văn Võ Đình đã nghĩ
tới. Thầy Nhất Hạnh nói rằng hễ nhìn thấy vầng trăng là thấy mẹ.
Đêm nay, khi CL viết những dòng này, cũng có
một vầng trăng trên ngọn cây sồi già. Chợt nhớ một câu trong Vầng Trăng Của May
khi hai mẹ con vừa đi dạo dưới trăng về: "... từ nay ánh trăng sẽ theo
John suốt cả cuộc đời. sẽ che chở, bảo bọc nó, nhất là những lúc cần tĩnh tâm
nhìn lại." Mẹ ơi, mẹ chính là vầng trăng chiếu sáng đời con.
CL
No comments:
Post a Comment