Wednesday, August 31, 2016

BUỔI SÁNG. VƯỜN CÂY CHIM HÓT



Nguyễn Trung Dũng


Bouquet près de la fenêtre. Marc Chagall

      Tháng sáu, hãng cử Thuận sang Canada. Chuyến đi công tác lại đúng lúc vào lúc, Thuận cũng muốn lấy phép thường niên nghỉ, để qua gặp người vợ tương lai của chàng. Đường bay với thời gian năm tiếng, khi nhìn xuống phía dưới, mắt Thuận đã thấy nhà cửa và đường phố xe chạy. Bay ở độ thấp, máy bay càng lúc càng tiến gần về hướng phi trường, thì chẳng bao lâu sau đó, bánh dưới thân tầu đã đụng trên mặt phi đạo, nhẩy nhổm rồi trở lại bình thường. Chiếc phản lực từ từ bò vào phi cảng. Cửa bên nách máy bay được mở để hành khách đi ra rồi theo một đường hành lang dài dẫn đến khu vực kiểm tra giấy tờ và khám xét hành lý của trạm hải quan.
      Xe Taxi đưa Thuận về đến khách sạn, trời lúc đó đã tối. Cái thang máy đưa Thuận từ  tầng dưới đất lên đến lầu ba, lầu có căn phòng mà đêm nay Thuận sẽ ngủ ở đó. Tắm rửa sạch sẽ, Thuận lên giường nằm. Nằm, với điện thoại cầm tay, Thuận bấm số gọi cho Phụng Thiên. Chuông ở đầu dây bên kia đổ rồi ngưng, biết có người nhấc ống máy, Thuận vội lên tiếng:
      ‘Alo. Phụng Thiên đấy có phải không?”.
      ‘Dạ không. Ông cần gặp chị Phụng Thiên xin vui lòng đợi một chút”.
      Thuận nghe có tiếng của một người nào đó kêu réo tên Phụng Thiên. Rồi sau đó, người nói lần này lên tiếng đúng là Phụng Thiên.
      ‘Alo. Phụng Thiên đây. Ai gọi đó”.
      ‘Thuận đây …”.
      ‘Ủa. Anh Thuận”.
      “Biết anh đang ở đâu không”.
      “Nếu anh không ở Cali thì chắc anh đang ở Canada hoặc một nước nào khác. Anh làm gì ở cái hãng đó mà để chủ hãng nó hành anh quá vậy. Tối ngày hết cử anh đi nước này lại đi qua nước khác mất hết cả thì giờ”.
      “Lần này cử anh sang Canada, anh nghe tin mừng hết lớn”.
      “Anh đang ở đâu vậy. Qua sao không điện thoại báo trước cho em biết tin”.
      “Biết tin để …”.
      “Để em đi đón”.
      “Anh không muốn em đi đón mà muốn tạo sự bất ngờ và ngạc nhiên cho em.
      “Anh đang ở khách sạn hay ở nhà bạn bè anh vậy?”.
      “Ở khách sạn. Nằm một mình trong căn phòng vắng vẻ, thật vắng vẻ, thấy nhớ em lại càng cảm thấy cô đơn lẻ loi tận cùng”.
      “Có gì bất tiện đâu. Sao không đến nhà em ngủ qua đêm cũng được”.
      Thuận lặng im không trả lời câu hỏi đó. Quay qua chuyện khác, Thuận nói:
      “Em đang làm gì vậy”.
      “Em đang nằm nghe nhạc. Nằm, tai nghe nhạc, mắt ngó qua cửa sổ nhìn xuống phố. Căn gác là phòng riêng của em ngủ, phía dưới có một vườn cây, chim thường bay đến vườn cây đó đáp xuống. Bây giờ, vườn cây chỉ là bóng tối nên không còn nom thấy gì cả. Đang ở Cali miền đất ấm, sang xứ tuyết anh có thấy lạnh không”.
      “Cũng hơi lạnh”.
      “Tháng sáu với những người sống ở đây, thời tiết như thế này chưa thể nói là lạnh. Nếu anh sang những tháng cuối năm, anh sẽ thấy tuyết rơi trắng xóa khắp mọi nơi. Tuyết đóng thành băng, lạnh thấu da buốt xương”.

       Lan man hết chuyện nọ sang chuyện kia, nhìn đồng hồ, Thuận đã thấy mười một giờ. Trước khi chấm dứt, Thuận hỏi:
       “Mai sáng, mình đi đâu đó ăn được chứ”.
       “Dĩ nhiên là được. Anh ở khách sạn nào cho biết để em lái xe đến đón”.
       Thuận nói tên khách sạn, đường phố và số phòng. Trong máy nghe tiếng giấy sột soạt, hình như trong khoảng khắc ngắn ngủi im lặng đó, Phụng Thiên đang hí hoáy viết.
       “Được rồi. Ngày mai, đúng mười giờ em sẽ có mặt để đưa anh đi ăn sáng”.
      “Chúc em có giấc ngủ ngon”.
      “Em cũng chúc anh như vậy”.
      Trở lại âm thanh o o như ve kêu trên đường dây, biết ở bên kia, Phụng Thiên đã cúp máy, Thuận cũng gác ống nghe. Đêm trong căn phòng không một tiếng động. Khi Thuận đưa tay tắt ngọn đèn ngủ, không gian chỉ còn là bóng tối. Cửa kính, mắt nhìn lên bầu trời, bầu trời cũng một màu thẫm đen. Chỉ có cái lạnh là dễ nhận ra, dù vùi thân thể dưới lớp mền dầy, Thuận vẫn cảm thấy trong người thiếu hẳn độ nóng cần thiết để phù hợp với không khí băng giá về đêm. Mệt mỏi với năm tiếng đồng hồ trên chuyến bay đường dài, dù muốn hay không muốn, giấc ngủ đã đến với Thuận, như trẻ thơ nằm trong nôi, thiếp đi trong tiếng ru của mẹ.
Ngày lại đến với ánh sáng ở bên ngoài và với tiếng người cười nói ở dẫy hành lang khách sạn. Thức, Thuận nhìn đồng hồ đã thấy chín giờ. Một tiếng nữa, Phụng Thiên sẽ có mặt ở đây để đưa Thuận đi ăn. Biết phải làm những công việc gì trong thời gian một tiếng nữa, Thuận ra khỏi giường nằm, đánh răng, rửa mặt, vệ sinh cá nhân, rồi mặc áo quần tươm tất, xong, ngồi đợi. Đợi chẳng mấy lâu, với tiếng gõ cửa, Phụng Thiên đã đến.   
        “Chào anh. Đêm qua anh ngủ được chứ”.
        “Anh không những ngủ được mà còn ngủ say như chết. Em hôm nay nom đẹp hết sẩy”.
        “Đừng nên quá lời khen em. Và nhớ giữ lời khen đó mãi mãi cho đến những ngày sau khi em đã là vợ của anh”.
        Vòng tay cuốn lấy thân thể của Phụng Thiên, Thuận dùng sức ghì Phụng Thiên vào sát người mình. Một cái hôn bất ngờ lên môi, Phụng Thiên đón nhận cái hôn đó một cách vui vẻ và đồng thuận.
        Khi gỡ vòng ôm của hai cánh tay Thuận ra, Phụng Thiên nói:
        “Để em đưa anh đi ăn sáng. Giờ này đã thấy đói bụng rồi”.
        “Điểm tâm ở đâu cũng được. Anh cho em toàn quyền lựa chọn”.
        “Vậy mình đến phố Tầu, đường Spadina, ở đó có tiệm ăn tương đối ngon”.
        Thuận không nói. Không nói có nghĩa đồng ý. Xe chạy trên xa lộ. Thời tiết có lạnh ở bên ngoài. Mặt kính xe thấy hơi mờ. Qua vùng đất có rừng, có nhà chọc trời, có cầu treo, có đất hoang, có biển, trước mặt đã thấy hiện ra khu thành phố với gia cư  và các cửa tiệm buôn bán. Ở đây, những tòa “building” đứng sừng sững với chiều cao ngất ngưởng. Nhưng xe bắt đầu vào con đường mang bảng tên Spadina, phố thuộc khu phố Tầu, phần lớn là các tiệm ăn, tiệm buôn bán, thì nhà cửa xem ra lại quá thấp. Không như những khu phố thường thấy ở Mỹ, phố thương mại của người Tầu lại nhộn nhịp những người đi lại, vỉa hè choán lối khách bộ hành với những quầy sạp bầy bán đủ mọi món hàng. Không kể những chiếc xe hơi xuôi ngược trên đường phố, còn có xe điện chạy trên thiết lộ ngang qua.
        Đã đến nơi, tìm chỗ để đậu xe rất khó, Phụng Thiên phải mất khá nhiều thì giờ chạy đi chạy lại, cuối cùng mới có nơi trống để tắp vào. Từ chỗ đỗ, cả hai phải đi bộ ba “block” phố mới tới tiệm ăn mà Phụng Thiên khen ngon. Vừa đi, Phụng Thiên vừa tả oán cái chuyện đô thị thiếu kế hoạch xây cất những khu “parking” cho một vùng thương mại sầm uất đầy những xe cộ như ở đây. Tả oán chỉ là để tả oán, còn việc thực hiện cũng chỉ là việc ngoài thẩm quyền của mình. Nói rồi cười, đâu vẫn vào đấy.

       Đã tới tiệm ăn và đã bước vào bên trong, Thuận và Phụng Thiên được một người hầu bàn đưa tay mời đến một cái bàn ở phía góc. Bàn ở sát cửa sổ nên mắt có thể nhìn ra hướng phố. Trong khi đợi thức ăn mang ra, Thuận nói như khoe:
      “Thiệp cưới anh đã cho in. Chừng nào in xong, anh sẽ gửi sang cho em để em mời họ hàng và bạn bè. Đây đến cuối năm chỉ còn vài tháng, muốn có nhà hàng cũng phải đặt trước, nếu không, cận ngày mà đặt cũng không còn chỗ nào họ nhận. Việc nào cần lo trước bắt buộc phải lo trước. Việc nào thấy để lo sau cũng được thì lo sau. Phần em, em xem thấy cần gì cứ cho anh biết để anh tiếp tay”.
      “Em chỉ cần quần áo cưới thôi. Việc đó ở bên này em có thể thực hiện được. Khi nào tới ngày sang bên đó, em mang theo sang để mặc vào lúc rước dâu và đêm tiệc ở nhà hàng là xong”.
      “Mình quen nhau tính đến nay đã hơn ba năm. Chỉ vài tháng nữa đây, anh và em chính thức là vợ chồng, vậy mà thời gian này anh lại nôn nóng sốt ruột dữ dội. Biết là chuyện gì đến nó sẽ đến, nhưng chờ đợi và mong ước vẫn là tâm lý chung của mọi người, khi muốn cái muốn đó đến ngay tức thì”.

      Thấy Phụng Thiên ngồi trầm ngâm không nói, Thuận lại tiếp:
      “Sống ở Canada lâu đã quen, cuối năm cưới nhau rồi, em qua bên Mỹ, liệu có buồn khi nhớ bên này không”.
      “Dĩ nhiên là phải nhớ và buồn đôi chút. Từ 75 cho đến nay, với khoảng thời gian dài như thế, đất Canada có bao nhiêu kỷ niệm trong đời, em dễ gì mau chóng quên được. Nhưng mai đây, sang Mỹ sống với anh, em sẽ có niềm vui mới. Đấy là hạnh phúc gia đình. Đấy cũng là tình yêu thương bảo bọc giữa anh và em. Như thế không đủ sung sướng hay sao’.
“Và lúc đó, mình đã có nhau, cái điện thoại chẳng cần dùng đến. Khi một đứa con ra đời, chỉ mới nghĩ thế thôi, anh đã mừng hơn bất cứ cái mừng nào khác”.
      Trong khi vừa ăn vừa nói, câu chuyện giữa Phụng Thiên và Thuận đi hết xa lại gần.
Đã đến quầy tiền để thanh toán cho hai phần ăn, Thuận và Phụng Thiên tay nắm tay nhau, trên vỉa hè phố lững thững bước. Người đi xuôi đi ngược chen chân nhau như một ngày chợ Tết. Đủ mặt hàng được bày bán trên quầy sạp đặt ở mặt tiền mỗi ngôi nhà. Trong khi đường phố đầy những xe cộ qua lại. Xe điện hết chiếc này đến thì lại có chiếc khác rời trạm lăn bánh bỏ đi. Sinh hoạt năng động ở một nơi thị tứ náo nhiệt không một phút ngưng nghỉ.
       Buổi gặp nào rồi cũng tới lúc chấm dứt. Đấy là khi cả hai trên xe chạy về khách sạn, Phụng Thiên chia tay với Thuận. Ngày qua ngày, thêm một lần đi chơi ngoạn cảnh thác Niagara, đã đến kỳ hạn Thuận trở về Cali. Công tác do hãng giao phó cho Thuận, Thuận đã hoàn tất. Bây giờ, tối của một ngày cuối tuần, Thuận ra phi trường bằng xe của Phụng Thiên đưa. Đấy là cơ hội để Thuận và Phụng Thiên được ngồi bên nhau, trên đoạn đường xe chạy, chuyện trò trước khi chia tay. Thời gian quá ngắn đối với họ, quyến luyến bịn rịn, rồi cũng phải tới lúc, Thuận bước vào cổng dẫn vào hành lang xuống phi cơ, trong khi Phụng Thiên một mình lủi thủi đi về khu đậu xe, ngồi ở ghế, lái theo một con đường vòng nhập vào dòng xe trên xa lộ.

      Kể từ đó, Thuận và Phụng Thiên chỉ có những cú điện đàm để trao đổi câu chuyện với nhau. Không gian ở hai nơi quá xa, nghe tiếng nói qua đường dây điện thoại, có vui nhưng không thỏa mãn như những lần gặp gỡ, ngồi bên nhau, tay cầm tay, mắt nhìn mắt, và những cái hôn gắn lên môi thật đậm đà.
      Không biết Thuận nghĩ như thế nào, còn Phụng Thiên, ngày và tuần rồi tháng, vì mong sớm tới ngày đám cưới, Phụng Thiên đôi khi cảm thấy nôn nóng và sốt ruột. Tháng sáu đã qua. Tháng bẩy rồi tháng tám, tháng chín, tháng mười rồi cũng tận. Gần tới tháng mười một, tháng mà Phụng Thiên mong đợi đã gần đến. Đó là lúc Phụng Thiên biết chẳng còn bao lâu nữa, một đám cưới sẽ được cử hành ở tư gia và ở nhà hàng trong đêm tổ chức bữa tiệc ra mắt họ hàng và quan khách quen biết. Nhưng mọi chuyện đã bất ngờ thay đổi làm đảo lộn mọi dự tính như điều mong muốn. Một buổi tối ngồi ở phòng khách, Phụng Thiên đang dõi mắt coi TV, chuông điện thoại bỗng reo.
       “Alo”.
       “Alo”. Tiếng nói với một giọng nghe hơi lạ ở đầu dây bên kia. Dẫu vậy, Phụng Thiên cũng đoán ra tiếng nói đó không ai khác là Thuận”.
      “Ơ kìa. Bữa nay nghe anh nói sao khò khè yếu ớt thế. Anh bị cảm hả”.
      “Không”.
      “Không. Không cảm là được rồi. Nhưng nói lơn lớn một chút có được không. Ở bên này, em cố nghe mà nghe tiếng được tiếng không”.
      “Anh. Anh sẽ ...”.
      Phụng Thiên bắt đầu cảm nhận thấy có việc gì bất ổn. Có bao giờ Thuận lại ăn nói ấp a ấp úng như gà nuốt dây thung thế đâu. Nhưng Phụng Thiên không thể đoán nổi cái bất ổn đó là cái gì.
     “Đường dây ở nhà anh có vấn đề rồi. Em nghe tiếng ọt ẹt như làn sóng ảnh hưởng bởi thời tiết xấu. Anh thử dùng “cell phone” thay cái điện thoại “home” mắc dịch đó xem sao”.
     “Thì cái “cell phone” anh đang xử dụng đây”.
     “Có khá hơn. Bây giờ em nghe tương đối tốt rồi”.

     “Phụng Thiên à. Nhiều đêm anh nằm vắt tay nghĩ tới nghĩ lui, anh đã quyết định dứt khoát phải nói thẳng với em. Không còn con đường nào khác để anh chọn lựa cả, nên anh rất buồn phải báo cho em biết tin này. Tin ..”..
      Không thấy Thuận nói tiếp. Khoảng trống là sự im lặng khó hiểu. Phụng Thiên bắt buộc phải lên tiếng:
      “Em đoán chắc là chuyện hôn nhân đang có gì trục chặc. Có thể là như thế đúng không”.
      “Có thể là đúng như em nói. Nhưng không phải tại anh. Anh vẫn muốn lấy em nhưng lúc này, anh …”.
      “Em nghe anh nói từ nẫy đến giờ không còn hiểu ra làm sao cả. Sao lại cứ ấp úng ngập ngừng thay vì anh nói thẳng tuột ra cho em biết vẫn hơn. Từ hôn có nghĩa là anh đổi ý không còn yêu em nữa, hủy bỏ đám cưới, nếu quả thực anh muốn vậy sao không nói ra một lời mà cứ vòng vo như thế để làm gì”.
      Giọng nói của Thuận ở đầu dây bên kia nghe có vẻ bình tĩnh và cương quyết hơn, đấy là lúc Thuận đã đè nén được cơn xúc động:
      “Phụng Thiên. Em biết anh yêu em như thế nào rồi. Điều đó chứng tỏ là anh đã muốn lấy em làm vợ. Một quyết định cuối cùng và để chấm dứt những năm tháng chúng mình yêu nhau. Xin em đừng buồn khi nghe anh nói ra sự thực hiện tại. Và cũng xin em đừng thương hại anh để tiếp tục ban phát cho anh tình yêu của em. Nhiều tuần lễ kể từ ngày anh bị tai nạn xe cộ, anh đã không muốn cho em biết. Nhưng đêm nay, anh phải cho em biết anh bây giờ đã là một người tàn tật với một bên chân bị gẫy, đi phải chống nạng, anh nỡ lòng nào lấy em để em có một người chồng thân thể không toàn vẹn. Vì thế, anh rất đau buồn phải nói, hãy tha lỗi cho anh, anh xin đơn phương hủy bỏ đám cưới như dự định. Anh …”.
     Thuận lại im lặng. Phụng Thiên nghẹn ngào:
     “Anh hủy bỏ đám cưới, đấy là quyền quyết định của anh. Anh không muốn cưới em, đấy cũng là quyền cá nhân của anh. Còn em, dẫu thế nào đi nữa, em đã hứa hôn với anh, một lời hứa và một tình yêu, trước và nay vẫn vậy và không có gì thay đổi cả. Nhưng nay anh đã chọn thái độ và con đường anh đi, em chưa thuộc về anh nên nếu có muốn, muốn cũng không được. Đêm với đường dây viễn liên này, em chỉ có một lời nói ngắn và gọn, em vẫn yêu anh. Em vẫn …”.
     Nghẹn cổ họng, nước mắt ứa ra, Phụng Thiên chỉ còn biết khóc. Thuận ở đầu dây bên kia vẫn nói, nhưng Phụng Thiên không đủ can đảm và bình tĩnh để tiếp tục nghe nữa. Đêm đó là một đêm Phụng Thiên nằm mà không ngủ được.

     Buổi sáng, vườn cây có tiếng chim hót. Ngồi với đôi mắt nhìn lên bầu trời, tháng đã bước vào tháng mười hai, tháng ở Canada đã có tuyết. Tuyết rơi tơi tả như cánh những con bướm, những đóa hoa lê, bị gió thổi đi rồi rơi xuống đất. Nằm bất động ở đó, cánh những con bướm khép lại, những đóa hoa lê cuộn mình, hóa thân thành lớp băng mầu trắng, mầu của vải khăn sô.
      Điện thoại cầm tay phát nhạc hiệu báo cho biết có người gọi tới. Phụng Thiên bấm “on” rồi lên tiếng “alo”. Bên kia có giọng nói của Thuận. Chỉ một câu “Anh đang ở Việt Nam. Cô đơn, lẻ loi và nhớ em vô cùng”. Nói rồi tắt máy. Ở đâu đó nhạc phát ra từ cuộn băng đang chạy, lời của bài Nghìn Trùng Xa Cách lọt vào tai Phụng Thiên. “Nghìn trùng xa cách. Người cuối chân trời”.

Nguyễn Trung Dũng

HOA CẢI VÀNG


Cái Trọng Ty

Hoa cải vàng
em đi là tháng mười
vườn xưa mùa hoa dại
anh về đây tìm lại
gió thoảng mùi hương cau

em hiền như bông lau
một thời trong trí tưởng
nơi bạt ngàn cao nguyên
núi rừng xanh ngút hướng

sao em không là phượng
thổi mùa hè bốn phương
thổi mùa xuân vô tận
chiều mưa bụi lê thê

anh có về như thế
nắng vàng gió vàng lay
chút bụi nhòe mắt cay
rồi tháng mười xa mãi

bốn mùa hoa cúc dại
nở vàng lối đường xưa
thưở trộm nhìn khung cửa
những cuộc tình chia xa

sao em không là hoa
luống cải vàng vàng tươi
chuyện tình buồn hóa bướm
bay la đà chiều mưa

anh đi tìm hương xưa
ôi chiều vàng xa xót
thổi gió trời bao la
em xa...và anh xa...
CTT


Monday, August 29, 2016

THƠ QUỲNH. TRONG CẢM NHẬN BẰNG HỮU


Quỳnh Thi


Vũ Hoàng Thư


rồi nữa mai, độ trăng tàn
nương người thuỷ nguyệt cầm sang tiếng hoài
(Ẩn dòngThơ Quỳnh, Hoàng Xuân Sơn)

Quỳnh Thi là tên Nàng Thơ. Thơ Quỳnh.
Tiền kiếp Em vốn cấu tứ đặn đầy, nghiêm túc chỉnh khuôn. Cho đến một  đêm u tịch trăng mờ, nhà thơ vén rào mần một trận phiêu hốt bỏ mặc giai nhân bên hồng lạp. Nàng Thơ ngậm ngùi nơi cõi tối, ưu sầu trong trơ trọi. Từ đó Em là Hoa. Hoa chờ Trăng. Em thành Quỳnh Hoa, Dạ Quỳnh buổi tối, Nguyệt Quỳnh đêm trăng… Và biết đâu mang chút hồn Quỳnh Như thao thức một Phạm Thái?

tựa như mình
khóc
rỗi
(thơ ngắn)

Bài thơ đầu tiên của Thơ Quỳnh ngắn chỉ 3 câu, vỏn vẹn 5 chữ mà mở một lũng trời lồng lộng quỳnh tương phôi pha nguyệt tận. Ông Hoàng xuống hàng đột ngột, ngắt ngoẻo như ông vẫn thư thả cước trình lục bát. Tựa như mình, là khơi vơi đứng dựa vào chính ông hay bồng phiêu phút giây thiên nhai tiêu sái?
Khóc đấy. Khóc một mình. Mà hình như không. Chỉ khóc rỗi. Vui thôi mà. Có cái ta đứng lại nhìn ta. Rỗi, không buồn làm bậu. Rỗi công yêu, giữa mơ màng thế tục. Chữ rỗi đứng một mình mênh mông nhân thế, rỗi cho tinh anh phát tiết, rỗi trong ngoảnh cổ ngó lại của nòi tình, khóc người đời xưa. Có phải mộng đời là mây tím mang mang khói trong chiều úa màu? Thức dưới tạng hoa gầy phải chăng là tạng thức mở một buổi mai tịnh độ, phong luân xoay chuyển giữa trầm thơm hương hải, một đóa liên hoa mở cánh?

một buổi mai tịnh độ
vân yên hà đương say
mộng đời không ai giữ
thức dưới tạng hoa gầy
(hoa)

Đi rảo đây đó vườn Quỳnh, lâng lâng người trong thi hội, bắt gặp duyên nghiệp là phận, mỗi con thú có một căn phần, đứng dưới hiên mưa sẽ ướt mèm, cũng là một chuyện đơn giản như một cánh hoa vàng vướng trên tóc em. Liên hệ gì nhau giữa hoa vàng trên tóc em và núp mưa dưới hiên nhà sẽ ướt nhẹp ? Bao giờ cho thôi vướng nhỉ ? Chẳng thoát đâu, trốn ở đâu mưa rồi cũng tới, như tình yêu sẽ đến chơi, và cái chết sẽ ghé về… Trong hương lửa hư trù, môt cái vướng, nghe hắt hiu mà đẹp đậm nét của hữu hạn giữa thiên thu…

có gì vướng lại trên tóc em
một cánh hoa vàng như cánh cam
gió thổi tới rồi mưa cũng tới
đứng dưới hiên mưa sẽ ướt mèm
(vướng)

Xen giữa thế giới chen chúc xung động, kèn cựa dòng sống của ong vỡ, ngày bỗng biến đi như chưa hề hiện hữu. Thinh không về. Buồn nhen sẽ là cái nhìn lại giữa cuộc cười. Nghe nghịch lý đấy nhưng vỡ bờ trong suy tưởng của thi ca, chợt thấy lòng vui một chút buồn, đòi hỏi người đọc leo lên nhiều bậc cấp, có thể tới ba mươi ngàn bộ thượng tầng không khí để nhìn mặt đất dưới chân, nhận chân ra rằng vui buồn vốn là hai mặt của cảm tính, trong hoan hỉ ẩn dấu chung cùng một lượng bi thương? Con mắt sau gáy của mình hình như chưa bao giờ một lần mở cửa. Khi mọi sự đã là bi kịch Kiều, vui-là-vui-gượng-kẻo-mà, ai sẽ là tri âm? Còn người chăng để ta mặn mà với? Bốn câu thơ rủ rê thi ca đến gần với ngay cuộc của chúng ta hôm nay.

lũ lượt người về như ong vỡ
một ngày tan biến giữa thinh không
đạp xe trong quãng bình yên ấy
chợt thấy lòng vui một chút buồn
(tan biến)

Cuộc đời với phân biện đối đãi đối chọi nhau rõ nét hơn trong một đoạn thơ khác,

có.  không.  ừ nhỉ hơi đâu luận
phù vân rồi cũng trắng ngang đầu
mai mốt nam tuyền xuôi biển bắc
chim.  người qua hết một vòng khâu
(thẩm)

Tứ tuyệt thành đỉnh tuyệt. Cây phất trần của ông Hoàng khua nhẹ, kéo nhiều phạm trù triết lý cổ kim vào trong bốn câu. Có/Không, Nam/Bắc… Giòng tuôn nơi con suối phương nam là òa vỡ của mây cao xuất thân từ biển bắc làm giọt nước kết một vòng chung nối bắc hải với nam tuyền. Sao người với người vẫn còn ranh giới bắc nam? Chim và người liên tưởng nơi chốn cao/thấp, đám phù vân kia tưởng là ngất ngưởng cao, chỉ loài chim có cánh mới vương tới. Vậy mà cũng có lúc ngang tầm, một vòng khâu không đầu không đuôi hóa ra là chuỗi kết cùng của người hay thú.
Buồn đưa gậy 
vẽ vòng chơi
Một chữ o một nhịp cời vào không

Thế rồi vô tình một hạt cát rơi từ thinh không, chẳng vì đâu, lọt vào con mắt làm người xốn xang ràn rụa. Hạt cát nhỏ vốn là khối đa giác với góc cạnh sắc bén, khi vào bên trong mắt hoành hành thịt da, đau đớn như những vết chém oan khiên của cuộc đời ngoài kia nhưng sá gì, thơ vẽ ra như một chuyện đương nhiên, thổi vào mắt nhặm chơi. Nhà thơ muốn nói nhỏ, nầy cuộc đời, ta thách mi đè nặng hằng hà sa số đá xuống đôi vai Sisyphe này, ta sẽ biến khổ đau thành hoan lạc. Lệ sẽ thành hạt trân châu. Hóa ra hắn mang hình ảnh loài ngọc trai dưới biển sâu, từ không đâu một hạt cát rơi vào lòng. Xót đấy, nhưng ta sẽ ôm lấy niềm đau, không chạy trốn. Từ đấy, phiền lụy hôn phối cùng nguồn khổ kết tinh thành hạt trai óng ánh điểm trang đời. Như bình minh và thiều quang chiếu sáng. Có ai biết long lanh vẻ ngọc hàm ngụ một hạt lệ từ trong? Nói quanh co như thế, tỉ để rời chốn thân quen dễ dãi cuộc đời đi về nơi u mặc đặng đối chất với muôn trùng khổ/lạc. Ở đó lặng lẽ một giọt châu ngời. Chỉ có thi sĩ biết.

ví như có hạt cát
thổi vào mắt nhặm chơi
mắt xót cùng hoan lạc
rụng xuống giọt châu ngời
(giọt trân châu sa)

Một bài thơ khác, ngọc văn, thơ và quỳnh hương, nghe hồn du hành trong hoang dã trăng mờ, lồng lộng thú dữ gọi ta bừng hừng nhiệt huyết cho mọng hương trầm khí lung linh. Chất lỏng ấy tự cõi lòng có tên là máu mang màu tấy đỏ nhưng mặn mà sương tụ, long lanh dài xuống má môi em. Thi sĩ phải sống tột cùng vai trò kẻ chịu chơi hết mình trong cõi, mới hòng lãng đãng vi vút với ly tao.

để thơ thấm vào máu
máu nở ra quỳnh hoa
có khi hồn ẩn dã
hương vỡ như khóc òa
(ngọc văn, thơ và quỳnh hương)

Thơ Quỳnh có những bài thơ dài và những bài thơ ngắn. Dài và ngắn là nói theo kiểu câu chấp chênh vênh si dại. Ai đo đếm được dài ngắn của bước chân em trong đêm mơ? Làm như thế khác nào giết chết sinh tồn của tao phùng kỳ mộng? Những bài thơ đôi khi chỉ có hai hay ba câu trong Thơ Quỳnh, như bài đầu tiên, thơ ngắn chẳng hạn, là những trầm tích dấu sau hang hóc rậm bờ của vườn quỳnh. Một bài khác,phớt hồng dưới đây, ngắn mà gọi một triều lượng phôi pha, một dun dủi dấu màu hưng phế. Chút hương phấn thanh dịu môi má ai, bừng giấc mộng vỡ thành tép than nổ tóe. Lửa đang hồng, tình khơi nồng, bỗng nhớ nghĩ một tàn phai. Khêu tro để tìm lấy bóng, phải chăng đã có một thời Môi em là đốm lửa, cuộc đời đâu biết thế ? (TCS)

tép than hồng nổ tóe
như tàn tạ
mầu son
(phớt hồng)

Cuối cùng khi điểm tựa là khe lãnh, cái đắng lắng xuống, cái khổ kết tinh thành chất keo đen, hành trang người mang theo xuống huyệt mộ là một buồn đã già, rất già… Ôi nếu buồn có thể đong bằng tuổi tác so với trăng sao thì vũ trụ này chỉ là một đứa trẻ thơ.

lặng lẽ người rút về
bản doanh tràn khe lãnh
mồ tuyết trắng bắc phương
dưới lòng sâu huyệt cứ
lắng đắng nỗi buồn già
(điểm tựa)

Một đôi khi ta bắt gặp cái tinh nghịch đáng yêu của nhà thơ. Như ban sơ của hồng hoang, như quái chiêu múa gậy đâm trăng của tinh thâm lão thủ cho mây nhốt mùi về xông hương nguyệt khi tà trăng âm u quyệt quái xiên lình. Ông Hoàng nhắc đến mùi gái phải chăng để dẫn đến huyền tẫn, Con Mái Thâm Ẩn, nơi âm dương hội tụ, của càn khôn giao thái ? Của thời khắc dạ thần giao cấu với đêm đen?

mùi gái thoảng qua
mây trời bắt được
đêm
ẩn dưới tà trăng
bàng hoàng
nguyệt
(tưởng hương)

oOo

Những bài thơ trích dẫn trên đây không xuất phát từ một quá trình lựa chọn. Đó là những cánh hoa ngẫu nhĩ vô tình ngắt đưa lên mũi, vốn đã như nhiên đậm mùi quỳnh lự. Xin cám ơn nhà thơ đã dâng đời những nụ. Còn rất nhiều cánh trong vườn, ngát tận chân trời. Có lẽ người yêu thơ Hoàng Xuân Sơn nên ở lại hoa viên để thấy thơ-như-hoa ấy nở cho chính mình từng đêm. Để nghe Thơ Quỳnh xướng lên giữa những giây phút cau mày trong cuộc lữ, một nháy động giữa muôn trùng, không là bất mãn trần gian hay đuổi xua thế cuộc, chỉ là một phút mong manh rất thơ và rất quỳnh, hiểu như là một loài hoa mà cũng là một tiếng ưu, tiếng hoài…


Vũ Hoàng Thư
Tháng 7, 2016